İnşaatı bitirilmemiş binanın yıkılıp yeniden inşa edilmesi!

1993'te arsa sahipleri ile bir müteahhit anlaşmış, kat karşılığı inşaat yapacaklar. Sözleşme yapıldıktan sonra, arsa hissedarı olan hanımdan ben ve birkaç kişi, bu hanıma düşen dairelerle ilgili satış vaadi sözleşmesi yaparak daire satın aldık. Ancak bugüne kadar inşaat bitirilmedi. Hatta o hale geldi ki, şimdi arsa sahipleri kısmen yapılmış olan binayı yıkıp yeni bir müteahhide verip inşaatı bitirmek istiyor. Ancak bizlere de, yeni binada daire vermeyi ama bir miktar daha para ödememizi istiyorlar. Buna karşı zarara uğramamak için ne yapmalıyız? • H.P. 

Kat karşılığı inşaatın bu gibi riskleri var. Bu risklerin olması sebebi ile arsa sahibi ile müteahhit arasında yapılan sözleşmeler çok önemli. Müteahhitler bu işin profesyoneli olduğu için ellerinin altında hazır sözleşmeler bulunur. Bu sözleşmelerde müteahhit kendisini en üst seviyede teminat altına alır, arsa sahibinin durumunu idare eder. 

Yine pek çok arsa sahibi de, müteahhit bu işi biliyor, bir avukata üç beş kuruş vermektense biz bu müteahhide tabi olalım derler ve müteahhidin önlerine koyduğu sözleşmeyi imzalarlar. Sonra karşılarına önemli hukuki problemler çıkar. Bu sözleşme ile haklarını aramakta sıkıntıya düşerler. Bu sorun günümüzde patlama noktasında zira önümüzde kentsel dönüşüm diye bir mesele var. Müteahhitler sokaklarda bina sahibi kovalıyor. Ellerinde hazır sözleşme imzalatacak adam arıyorlar. 

Bina sahipleri ise 'evimiz yenilenecek' hevesi ile gözü kapalı teslim oluyor. Bilinsin ki ihtilaflar çıkmaya başladı bundan sonra patlama yaşanacak. Mesela bir husus var ki yanlış anlatılıyor. Bir bina üçte iki kat malikinin oyu ile yıkılmaz, yıkılmış binanın yerine yapılacak inşaat üçte iki oyla yapılır. Şimdi geleyim okuyucumun özel durumuna. Okuyucumun durumunda meselinin halli iki sözleşmenin incelenmesine bağlı. 

Birincisi arsa sahipleri ile müteahhidin yapmış bulunduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesi ama daha önemlisi, okuyucum ile arsa hissedarı hanım arasında yapılmış bulunan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi. Bu sözleşmeyi 2003 te yaptıklarını söylüyor. 

Bu sözleşmede bir maddede mutlaka teslimi gereken tarih yer alıyordur. İşte teslimi gereken tarih geldiği halde daire hâlâ teslim edilmemiş ise (ki olayımızda teslim edilmemiş) bu halde sözleşme feshedilebileceği gibi, sözleşme feshedilmeden var ise cezai şart tatbik olunur veya teslimi gereken tarihten bugüne kadar geçen zaman içinde mahrum kalınan kira bedeli talep edilir ki sizin sözleşmeniz 15 senelik. Elbette bu süre içinde teslimin gerektiği bir tarih tayin olunmuştur. Sözleşmede bu gibi hususlar, satın alan için veya müteahhide karşı arsa sahibi için önemli olduğundan bu sözleşmelerin bir meslektaşımın gözetiminde yapılması şarttır. 

Tamer Heper-Posta