İran'da yabancı yatırımcı, yerli yatırımcıyla eşit haklara sahip!

İran vergi sistemi, dolaylı ve dolaysız vergiler olmak üzere iki ana başlık altında toplanmaktadır. Toplam gelir vergisi içindeki payı halihazırda yaklaşık yüzde 68 olan dolaysız vergiler, mükelleflerin geliri ve serveti üzerinden alınmaktadır. Dolaysız verginin bu iki ayağından her biri kendi içinde çeşitli sınıflara, vergi kaynaklarına ayrılır. 

Dolaylı vergiler ise, ithalat üzerinden alman vergiler ile katma değer vergilerini kapsıyor. Halihazırda ithalat vergileri İran Gümrüğü'nün denetiminde tahsil edilmektedir.

Gerçek ve tüzel tüm yabancı kişilerin İran'da edindikleri kazançlar ile imtiyaz veya diğer haklarının, eğitsel ve teknik yardımların devredilmesi veya sinema filmlerinin devredilmesi bakımından İran'da elde ettikleri gelirler vergi kapsamındadır. Yabancı yatırımcılara, faaliyet türlerine bağlı olarak, kâr vergisi, gelir vergisi, mal varlığı vergisi gibi çeşitli vergiler ve bu vergiler üzerinden bağışıklık uygulanabiliyor. İran İslam Cumhuriyeti'nde yabancı yatırımcılar vergi ödeme, vergiden muafiyet ve vergi kesintileri konusunda yerli yatımcılarla benzer ve eşit haklara sahip. 

Yabancı yatırımcı, sağladığı kârdan yüzde 5 oranında vergiye tabi Yabancı yatırımlar daha çok tüzel kişilik şeklinde gerçekleştiği için, burada kurumlar vergisine ilişkin yasa ve mevzuattan bahsetmek yararlı olacaktır. Yabancı tüzel kişilerin İran'da doğrudan veya temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirdikleri yatırımlardan sağladıkları kazançlar, yüzde 25 oranında vergiye tabi tutulur. Yatırımı kabul eden şirketlerden edindiği katılım payı veya hisse kârından dolayı başka bir vergiye tabi tutulmayan tüzel kişiler; beyanname, bilanço ve gelir tablosundaki kâr ve zarar hesaplarını bu iş için tutulan defter, senet ve belgelerle da. Aksi takdirde, söz konusu evrakların birlikte mali yıl sonundan itibaren en geç zamanında ibraz edilmemesi durumundört ay içinde faaliyet gösterdikleri yerin da vergi muafiyeti hakkı ortadan kalkavergi müdürlüğüne ibraz etmek zorun- cak, geçerliliğini kaybedecektir. 

Kurum gelirinden ödendiği saptanan, ancak bu maddede öngörülmeyen diğer giderler İran Vergi Kurumu'nun önerisi ve Ekonomi ve Maliye Bakanlığı'nın onayıyla kabul edilebilir giderlerden mahsup edilecektir. 

Meslekleri veya diğer faaliyetlerinden dolayı mükelleflerin uğradığı zarar, Vergi Kurumu tarafından kabul edilebilir nitelikte olup, bu tür zararlar devredilebilir ve üç yıla kadar kârdan düşülebilir. 

Stopaj vergisinde her bir anlaşma için ödenen bedelin yüzde 5'inin ödemeyi yapanlardan kesilerek vergi idaresi hesabına aktarılması zorunlu. Stopaj vergisinde vergi borcundan kesinti yapılabilir. Maaş ödemesi yapanlar, her defasında tahakkuk eden geliri hesaplamak, kesmek ve 30 gün zarfında maaş alanların isim ve adres bilgileri ile maaş miktarlarını vergi idaresine bildirerek kesinti miktarını vergi idaresine yatırmakla mükellef. 

Dünya Özel Ek