İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü'den son dakika uyarısı: Konut satıp mevduata yatırmak mantıklı değil!
İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, konut sektöründe merak edilenlerle ilgili açıklamalarda bulundu. Konut fiyatlarında artış beklediklerini aktaran Ülkü, 'Konut satıp mevduata yatırmak mantıklı mı?' sorusunu da yanıtladı. İşte o açıklamalar...
Erişim sorununun yaşandığı konut sektörü ile ilgili uzman isimlerden değerlendirmeler gelmeye devam ediyor. İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, konut satışlarından ve fiyatlarına, Türkiye'deki fiyatlarla yurt dışının karşılaştırılmasına, gündemdeki kampanyadan kentsel dönüşüme kadar pek çok başlıkta önemli açıklamalarda bulundu.
Habertürk'ten Ahmet Hamdi Girgin'in haberine göre; açıklamasına konut satışlarını değerlendirerek başlayan İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, "2022'nin ilk sekiz ay toplamına göre dediğiniz gibi 2023 yılının ilk sekiz ayında yüzde 15'i aşkın bir düşüş var. 2022 nasıl bir seneydi ona da bakacak olursak; 2021'in eylül ayından itibaren faizlerin indirildiği, faizlerin düşmesinden sonra insanların parasının değerini korumak için esasen borsa, gayrimenkul gibi alanlarda TL cinsi enstrümanlarda yatırımın değerini korumak amacıyla alımlar gerçekleştirdiğini görüyoruz" ifadelerini kullandı.
2022 yılının ilk aylarında özellikle konuta hücum olduğunu, aynı anlarda borsada da artış olduğunu dile getiren Barlas Ülkü, aynı zamanda enflasyonun da artmasıyla yani faiz indiriminin peşi sıra 2022 yılında kurlardaki artışla da beraber ilk altı ayda hem gayrimenkul fiyatlarında hem de taleplerde yükseliş görüldüğünün altını çizdi.
"Geçen yılın ağustos ayı ile bu yılın ağustos ayına ay ay baktığımızda hemen hemen aynı düzeyde olduğunu satışların çok önemli farklılıklar olmadığını görüyoruz" ifadelerine yer veren Ülkü, özellikle ipotekli satışların payındaki düşüşte, 2023'teki konut kredileri sınırlamalarının ve faiz artışlarının etkili olduğunu söyledi.
FİYATLAR YÜKSELECEK
İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, konutun kısa vadeli bir yatırım aracı olmadığını, konut fiyatlarının dolar kadar artmadığının altını çizdi.
Açıklamasında "Yine hatırlayacak olursak seçimler sonrasında mayıs ayından sonra kurların hızla, özellikle ağustos ayına kadar bu iki aylık süreçte hızla yukarı gittiğini, buna gayrimenkul piyasasının da ayak uyduramadığını görüyoruz" ifadelerine yer veren Barlas Ülkü, yıllık bakıldığında ise konut fiyatlarının reel olarak arttığını ve enflasyonun üstünde bir yükseliş yaşandığını vurguladı.
Konut fiyatı aylık yüzde 7,5 yükselirken, enflasyonda ise 9-10 arasında bir rakam açıklandığını belirten Ülkü, "Yine uzun vadeli baktığımızda enflasyona karşı koruyacağını, dolar bazlı da bir miktar belki gelece birkaç ayda kurlar böyle giderse stabil tabii ki geri gelmez. Konut fiyatları dolar bazlı bir miktar artış görebiliriz sene sonuna kadar ama kurlarda enflasyon kadar yükseliş yaşanırsa gelecek dönemde buradan çok gerilemeyeceğini düşünüyorum" açıklamasında bulundu.
Türkiye'de yeni konut ihtiyacının yıllık hep 800 bin olarak hesaplandığını, son yıllarsa arza bakıldığında da 500-600 bin seviyesinde olduğunu aktaran Ülkü, yeni konut arzındaki düşüşün fiyatların durgunluk içinde yükseleceğini gösterdiğini belirtti. Ülkü, "Satışlar gerilese dahi fiyatların yükseleceğini düşünüyoruz" dedi.
TÜRKİYE'DE KONUT FİYATLARI PAHALI MI? KİRA ARTIŞLARI NASIL?
İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, "Türkiye'nin fiyatları ortalama konut fiyatına bakacak olursak bin 200 dolar, İstanbul ortalaması da TL bazlı 37-40 bin liralara kadar geliyor, sanırım bin 800 yüz dolar gibi bir şey" açıklamasında bulundu ve bu rakamların Yunanistan'a, Portekiz'e göre bile ucuz kaldığının altını çizdi.
Barlas Ülkü, kira getirileri anlamında değerlendirildiğinde ise özellikle son dönemlerde kira yükseliş oranlarının, satılık konut fiyatlarındaki artış oranlarından fazla olduğuna dikkat çekti.
Açıklamasında "Yani ev fiyatı son bir yılda tam hatırlayamamakla birlikte yüzde 80 arttıysa kira ondan daha fazla arttı. Bu da kira çarpanlarının iyileştiğini gösteriyor. Aslında ev daha kısa sürede geri dönüşünü tamamlıyor" bilgilerine yer veren Barlas Ülkü, bu durumun devam etmesini beklediklerini ve bu durumda Türkiye'de de kira getirisinin aslında iyi bir noktaya doğru gittiğini dile getirdi.
Barlas Ülkü, Türkiye'de emlak vergilerinin de çok düşük olduğuna dikkat çekti ve "Yurt dışındaki örneklerde getirilerin hesaplanmasında ihmal edilen, bunu da dikkate almak lazım emlak vergileri orada neredeyse bir kirayı götürüyor" ifadelerine yer verdi.
Pek çok gelişmiş ülkenin başkentinde durumun bu şekilde olduğunu aktaran Ülkü, hatta Türkiye'de işletme gideri, burada genelde aidat denilen kalemin de kiracı tarafından ödendiğine, orada ise mülk sahibine ait olduğuna vuruugu yaptı.
Ülkü, "Konut kiralarının vergilendirmesinde de Türkiye oldukça avantaj sağlayan bir ülke, yurt dışında bu durum da aynı değil" dedi.
KONUTU SATIP, PARAYI MEVDUATA YATIRMAK MANTIKLI MI?
Barlas Ülkü, kendisine yöneltilen "'3 milyona, 5 milyona ben dairemi satıp, bu paramı alıp bankaya koysam, mevduat faizinden getiri elde etsem, kiraya vermekten çok daha fazla kar sağlarım' gibi düşünen insanlar var. Bununla ilgili ne düşünüyorsunuz, bu mantıklı bir yatırım olur mu?" sorusunu da yanıtladı.
Soruya verdiği yanıta "Konut kredisi tarafıyla bir de mevduat faizi bacağıyla ayrı ayrı değerlendireyim. Konut kredisine erişim hayli zorlaşmış durumda. Özellikle ikinci evini alanlara getirilen sınırlamalar ile enerji kimlik belgesine göre konutların birinci el, ikinci el olması durumuyla beraber dikkate alınıp kredilendirme oranlarını konutun değerine göre farklılaştırılması sebebiyle kredi kullanım oranları oldukça düşmüş vaziyette" açıklamasını yapan Ülkü, kredi kullanımının düşmesiyle yatırım amaçlı alanların piyasadan çekildiğini aktardı.
"Dolayısıyla alan olmayınca yatırım amaçlı bazıları alacak ki kiraya versin, kiralık arz çıksın, bu da kiralamayı zorlaştıran unsurlardan biri" diye konuşan Ülkü, 'faizlerin yüksekliğiyle ben evimi satayım, mevduat yapayım' diyenlerin kısa dönemde avantajlı olacağına, ancak faizlerin düşüşe geçmesi durumunda, o konutu yerine koyamama riski olduğuna dikkat çekti.
Ülkü, konuya ilişkin açıklamasını "Yani şu anda biz yeni konut arzının azlığından, istediğiniz gibi bir konutu bulamamaktan bahsediyoruz aslında, boş ev bulmak da zor. Örneğin ikinci hangi konut alacaksınız? Sıfır konut aradığınızda boş ev bulabiliyorsunuz, onda da belli değerlerde oluyor" diyerek detaylandırdı ve faizlerdeki düşüş başladığında, konut fiyatlarının da hızla arttığını vurguladı.
Ülkü, bu sebeple, konut piyasasına uzun vadeli bakıldığında, 'konutumu elden çıkarayım, mevduat yapayım, uzun vadede daha çok kazanırım' düşüncesinin geçerli olmadığını söyledi.
KONUTA ERİŞİM GÜCÜ AZALDI
İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, "Konuta erişimde, satın almadaki erişimde engelleyen konulardan biri konut kredisi ve diğeri de bireylerin alım gücünün düşmesi. Bireylerin alım gücünün gerilemesi enflasyonun düşmesine paralel olacaktır" açıklamasında bulundu ve enflasyonun gerçekten satın alma gücünü törpüleyen, özellikle maaşlı kişilerin toplam milli gelirden aldığı payın düşmesine neden olan bir konu olduğunu söyledi.
Maaşlı çalışan ve emeklilerin milli gelirden aldığı payın iyileşmesi durumunda, konuta erişimin de kolaylaşacağına vurgu yapan Barlas Ülkü, firmalar olarak yapılabilecekleri "Konut kredisi ve alım gücü düştüğü için ödeme planlarıyla oynayabiliriz, biraz daha uzun vadeli projelerin yapım aşamasından itibaren işte 48-60 aya varan vadeleri, firmalar kendi bünyesinde taksitlendirebilir" diyerek sıraladı.
Ayrıca kiralamada da güçlü bünyeye sahip firmaların kiralık konut arzını kendilerinin artırabileceğinin altını çizen Ülkü, "Yani yapım aşamasından, portföyünde tutar konutları ve bunu doğrudan kiraya verebilir. Günümüzde konutların, kiralarının ofiste merkezi bölgelerde ofislerle yarışır hale geldiğini görüyoruz neredeyse. Bu durumun devam etmesini bekliyoruz" dedi ve kiralık konut inşa edilmesi üzerine de yatırımların arttığını dile getirdi.
DÜŞÜK FAİZLİ YENİ KONUT KREDİSİ KAMPANYASI OLUMLU
Barlas Ülkü, 1.20-1.50 gibi bir faizle 180 ay vadeli konut kredisi verilmesine ilişkin de "Kampanyanın doğru tasarlanması halinde çalışacağını düşünüyoruz. Özellikle ihtiyaç sahibinin, barınma amaçlı konut alacakların, doğru konut fiyatının belirlenmesi ve kredi oranının belirlenmesi halinde alıcıları destekleyecek olumlu bir haber" ifadelerine yer verdi ve burada kaynağın önemli olduğunu, kamu bankalarının genellikle bu şekildeki kredileri sübvansiyonlu şekilde kullandırdığını aktardı.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE NELER YAPILMALI?
İş GYO Genel Müdürü Barlas Ülkü, kentsel dönüşüm ile ilgili açıklamasına da "Kamuda, özel sektörde bizim üyesi olduğumuz çeşit derneklerde de bu konuyu sıklıkla gündeme getiriyoruz. Biz de bu konunun çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Kamu ve özel sektör iş birliğiyle yapılacak her türlü desteğe, projeye biz de varız" ifadelerini kullanarak başladı. "Biz tabii özel firmalar olarak ne yapıyoruz? Genellikle malik sayısı az olan büyük arsalar üzerinde, fabrika gibi, eskimiş AVM gibi yapıların dönüşümünü yapıyoruz, yaptık. Geçmişte iki fabrika arsası dönüştürdük kentsel dönüşümle. Ve yaşanılır alanlar kazandırdık konut kullanıcılarına" diyen Ülkü, şimdi de bir AVM'nin dönüşümü, ömrünü tamamlamış bir AVM var şehrin merkezinde, onun dönüşümü üzerinde çalıştıklarının altını çizdi. Ülkü'nün açıklaması'nın devamı şu şekilde:
"Dolayısıyla özel sektör aslında kolay anlaşabileceği yerleri tercih ediyor. Çok ortaklı, paydaşlı yerlerde anlaşmayı özel sektör yapamayabiliyor. Ama burada kamu veya belediyeler daha kolay yapıyor bize göre, özel sektöre göre diyeyim. İstanbul'da bunun başarılı örnekleri de oluyor, yapılıyor. Çok önemli bir konu. Özellikle finansal ve sürdürülebilirlik açısından hepimizin desteklemesi ve üzerinde durması gereken bir konu olduğunu düşünüyoruz"
Konuttaki arz sıkıntısı dönüşüme sebep oldu! 3+1 ve 4+1'lerin yerini artık 1+1 evler alacak
Konut kredisi faiz oranları ne zaman düşer?
Boş ev vergisi için son dakika önerisi: Tapu ve Kadastro değerleme yapsın!