İstanbul depremi için tüyler ürperten açıklama! Kabus yılları başladı mı?

“EN TEHLİKELİ YERLER AVRUPA YAKASINDA ÇÜNKÜ BU BÖLGE ZEMİN OLARAK İYİ DEĞİL”

- Özetlemek gerekirse Marmara'daki fay yapısı, Adalar, Avrupa yakası sahil bölümü, sırayla en çok etkilenecek bölgeleri hangileri?

- En tehlikeli yerler Avrupa yakasında çünkü bu bölge zemin olarak iyi değil. Yaptığımız jeolojik incelemelerde bu bölgede genç kayaların mevcut olduğunu görüyoruz. Bunlar da iyi zemin niteliği göstermiyorlar. Yani kaya zemin değil. Daha çok yumuşak, gevşek kayalar şeklinde ve buradaki kayaların içerisine deprem dalgaları girdiği zaman bu tür zeminler depremin etkisini daha artırıyorlar. Halbuki sağlam kaya içerisine sismik dalgalar girdiğinde hemen kısa zamanda o kayaların içerisinden geçiyor, orada da sarsıntı yapıyor ama hızlı geçiyor. Ama Avrupa bölgesinde çoğu yerde olduğu gibi genç çökel kayalar, gerçek kaya niteliği göstermediği için sert olmadığı için orada sismik dalgalar fazla oyalanıyorlar. Hızları yavaşlıyor. O zaman sarsıntı daha fazla oluyor. Daha uzun süreli oluyor. Oradaki en büyük yer hızı ve en büyük yer ivmesi fazla oluyor, dolayısıyla da hasar fazla oluyor. Gözünüzün önüne bir harita getirin, boğazdan başlayıp Haliç'ten, Silivri'ye kadar kıyıdan on kilometrede içeriye doğru bir şerit alsak, deprem açısından görece çok daha riskli bölge.

Anadolu tarafına geçince bu bölgedeki kayalar, bizim paleozoik diye tabir ettiğimiz birinci zamana ait yaşlı kayalar ve birçok yerde sert, gerçek kaya özelliklerine sahipler. Böyle olunca da Anadolu yakasında zemin daha iyi diyebiliyoruz. Bu nedenle de olası bir depremde burası Avrupa Yakası'na göre biraz daha az etkilenip görece daha az zarar görüyor. Adalar biliyorsunuz Kuzey Marmara deprem hattına diyebileceğimiz Kuzey Anadolu Fay Zonu’na çok yakın. Bu nedenle hiç kuşkusuz zemini çok sağlam. Orada da paleozoik yaşlı gerçek kayalar, sert kayalar mevcut... Ama fay hattına bu yakınlıktan dolayı depremin şiddeti orada fazla olacaktır. Böyle olduğu için de oralar da hasar görebilir.

En tehlikeli yerler Avrupa yakasında çünkü bu bölge zemin olarak iyi değil. Yaptığımız jeolojik incelemelerde bu bölgede genç kayaların mevcut olduğunu görüyoruz. Anadolu tarafına geçince bu bölgedeki kayalar, bizim paleozoik diye tabir ettiğimiz birinci zamana ait yaşlı kayalar ve birçok yerde sert, gerçek kaya özelliklerine sahipler. Böyle olunca da Anadolu yakasında zemin daha iyi diyebiliyoruz. Bu nedenle de olası bir depremde burası Avrupa Yakası'na göre biraz daha az etkilenip görece daha az zarar görüyor.

“İSTANBUL'DA 7 ŞİDDETİNİN ÜZERİNDE BÜYÜK DEPREMLERDE ÇOĞUNLUKLA TSUNAMİ OLMUŞTUR”

- Peki Tsunami etkisi hocam?

- Adalar’da topoğrafyanın müsait olduğu sahil kesimlerinde, deniz düzeyine yakın olduğu yerlerde tsunami iç kısımlara kara içine girebilir. Ama deniz seviyesinden 15-20 metre yükseklikte yamaç, yar şeklinde olan kıyılarda tabii ki etkisi olmaz.

Tarihi dönemlerden biliyoruz, Tuzla açıklarında meydana gelen denizaltı heyelanı nedeniyle tsunaminin dalga yüksekliği İstanbul'da 10 metreyi bulmuş. 1509 depreminde de tsunaminin olduğu ve surları aştığı söylenir. Orada da aşağı yukarı yükseklik 8-10 metredir. Demek ki İstanbul'da 7 şiddetinin üzerinde büyük depremlerde çoğunlukla tsunami olmuştur. Tarihi kayıtlarda bunlar var. Buradaki neden de deniz altındaki heyelanlardır, kıta yamaçlarının kayması sonucudur. Ondan dolayı olmuştur. Mesela bizim yaptığımız bir çalışmada 10 bin sene önce Tuzla açıklarında bugünkü adaların toplam yüzölçümü kadar malzemenin Marmara'nın içine kaydığını gördük, çalıştık, ispat ettik. Demek ki tsunami olabilir, Adalar’ın deniz seviyesine yakın kıyı kesimleri zarara uğrar, etkisi altına girer.