İşyerini kiraya verenler nasıl vergilendiriliyor?

Kira gelir vergisi beyan ve ilk taksit ödeme döneminin mükellefleri yalnız konut sahipleri olmuyor. İşyerini kiraya vererek gelir elde eden mal sahipleri de bu verginin mükellefi oluyor. Hem konutunu hem de işyerini aynı anda kiraya verenler ile yalnız işyerini kiraya vererek gelir elde edenler farklı şekillerde vergilendiriliyor.

Vergide istisna

İstisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde yıllık beyanname ile beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekiyor. 

Konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanıyor. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmıyor.

Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, 3 bin 900 TL’lik istisnadan yararlanamazlar. Ayrıca, 3.900 TL ve üzerinde konut kira geliri elde edenlerden, ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 2017 yılı için 110 bin TL’yi aşanlar, 3 bin 900 TL’lik istisnadan yararlanamıyor.

Götürü gider yöntemininin seçilmesi

Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, kira gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın yüzde 15’i oranındaki götürü gideri gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebiliyor. 

Ancak hakları kiraya verenler, götürü gider yöntemini uygulayamıyor. Dolayısı ile işyeri kira geliri ile birlikte hakların kiraya verilmesinden kira geliri de elde eden mükellefler, verecekleri gelir vergisi beyannamelerinde hak kira geliri yer aldığından gerçek gider yöntemini seçmek zorunda kalıyor.

Gerçek gider yönteminin seçilmesi

Gerçek gider yönteminin seçilmesi halinde bazı masraflar gider olarak indirilebiliyor. Ancak, konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin yüzde 5'lik indirimi işyerlerinde uygulanmıyor. İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller yüzde 5’lik gider indiriminden yararlanamıyor.

İşyeri kira ödemelerinde vergi kesintisi

Gayrimenkul sermaye iradına konu olan mal ve hakları kiralayan Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi (tevkifat) yapmak zorunda oluyor.

Kiracı olan bu kişi ve kuruluşlar, yaptıkları kira ödemelerinin brüt tutarı üzerinden yüzde 20 oranında gelir vergisi kesintisi yapmak zorunda oluyor. Bu vergi kesintisi, gelecek aylara veya yıllara ait olmak üzere peşin ödenen kira bedeli üzerinden de yapılabiliyor. 

Örneğin; 3 aylık veya 1 yıllık işyeri kirası peşin tahsil edildiğinde, bu durumda peşin tahsil edilen kiranın tamamı vergi kesintisine tabi tutuluyor.

Kiraya verilen gayrimenkulün hem konut hem de işyeri olarak kullanılması halinde ise; kiralanan yerin tamamı veya bir kısmı işyeri olarak kullanıldığı sürece, kira bedelinin tamamı vergi kesintisine tabi oluyor. 

İşyeri kira gelirinin beyanı 

İşyeri kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı beyanname verme sınırını (2017 yılı için 30 bin TL) aşanlar kira gelirini beyan etmekle mükellef oluyor.

Beyanname verme sınırı olan 30 bin TL’nin aşılıp aşılmadığının tespitinde, gelir vergisi kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile konut kira gelirinin gelir vergisinden istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınıyor.

Kira gelir vergisi için beyanname verme dönemi 26 Mart akşamına kadar, 1. taksit ödeme dönemi ise 31 Mart akşamına kadar devam ediyor. Vergide ikinci taksitler ise Temmuz ayında ödenecek.

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com