İzmir depreminde yıkılan Rıza Bey Apartmanı soruşturmasında yeni gelişme!

30 Ekim'de meydana gelen 6.6 şiddetindeki  İzmir  depreminde 37 kişinin yaşamını yitirdiği Rıza Bey Apartmanı'na yönelik Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi ve Maden Fakültesi'nde görev alan öğretim üyeleri tarafından hazırlanan rapor İzmir 5. Ağır Ceza Mahkemesine iletildi.

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; raporda beton malzemesi basınç dayanımının "20 megapascal" olarak belirlendiği ancak binadan alınan karot örneğinde yapılan ölçümlerde 8,27 megapascal olduğu saptandı. 

Söz konusu binanın yatay yük taşıma dayanıklılığının beton dayanımı verilerinden daha düşük olması sebebiyle önemli ölçüde az olduğu belirtilirken düşük beton dayınımının kolon kesme kapasitesini yüze 23 oranda azalttığı belirtildi. Statik rapora projenin inşaat mühendisleri odası ve belediye tarafından onay verildiği fakat yönetmelikte bulunan minimum boyutlar, donatı miktarları ve detayların gerekli merciler tarafından yeteri kadar kontrol sağlanmadan inşaata onay verdiği ifadeleri yer aldı. 

Ek olarak raporda günün koşulları göz önüne alındığında mesleki ve tecrübelerine sahip tasarımla yapılan binanın 1975 Deprem Yönetmeliği'ne uygun olmadan inşa edildiği aktarıldı. Projeye ait çatı sisteminin apartmanın uydu görüntüleriyle uyuşmadığı belirtildi.

İzinsiz tadilat ile ilgili işlem yapılmadı

Bayraklı Belediyesi Deprem Etüt Merkezi ve Yapı Laboratuvarı tarafından düzenlenen 25 Nisan 2012 tarihli "Bina Deprem Riski Değerlendirme Raporu"nun 4. maddesinde 2005 yılında yaşanan depremin ardından kolon-kiriş bağlantı noktalarında çatlakların meydana geldiği ve bu bölgelerin epoksi ile tadilat yapıldığı ifadeleri de bilirkişi raporunda bulunurken şu açıklamalara yer verildi: 

"Ancak Bayraklı Belediyesinden alınan yapı arşiv dosyasında söz konusu epoksi enjeksiyon ile taşıyıcı sistem tamiratına yönelik herhangi bir proje, doküman veya yapı ruhsatına rastlanmadığı, bu esaslı tamirat işleminin heyet tarafından enkazda yapılan inceleme ve tespitlerde de görüldüğü, belediye tarafından da tespit edilen bu izinsiz esaslı tadilatla ilgili herhangi bir idari işleme dair kayıt olmadığı tespit edilmiştir. Belirlemeler ışığında Rıza Bey Apartmanı binasının projelendirmedeki eksiklikler, malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları, yapım denetimindeki yetersizlik nedeniyle yıkılmış olduğu görüşüne varılmıştır. Ayrıca yapının daha önce deprem nedeni ile hasar aldığı, bu hasardan sonra projesiz, izinsiz ve kontrolsüz bir tamirat işlemi geçirdiği tespit edildiğinden, bu işlemin de yapının tamamen yıkılmasında etkisi olabileceği değerlendirilmektedir."

İdari merciler de sorumlu tutuldu

Raporun sonuç bölümünde şu görüşler aktarıldı: 

"Binanın statik hesabında, etriye ve bina yer değiştirme hesaplarının Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik 1975 hükümlerine uygun yapılmaması nedeniyle statik proje müellifi ve statik-betonarme projeye onay veren merciler, mevcut beton mukavemetinin statik projede öngörülen beton sınıfını sağlamaması nedeni ile bina fenni mesulünün, sürveyanının ve bina müteahhidinin, yapının taşıyıcı sistem elemanlarında epoksi enjeksiyon ile projesiz, izinsiz ve kontrolsüz bir tamirat işlemi tespiti nedeniyle bu tamiratı yapan ve yaptıranların, söz konusu esaslı tadilatın yapıldığı sonradan kayıt altına alınmasına rağmen bu konuda idari işlem tesis edilmediğinden ilgili idari mercilerin sorumlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır."

İzmir'deki Rıza Bey Apartmanı’nda öldüren ihmal!