Kanal İstanbul'un imar planları ne anlatıyor?

Kadim şehir İstanbul, Türkiye’nin en değerli kenti. İstanbul yüzyıllar boyunca birçok uygarlığın başkentliğini yapmış ve bugüne kadar gelmiş. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2011'de İstanbul için “çılgın” olarak nitelendirdiği bir proje açıkladı: Kanal İstanbul.

Uzmanların, hayata geçmesi halinde İstanbul’da felakete neden olabileceği konusunda uyardığı projenin çalışmaları hızla sürüyor. Cumhuriyet'ten Hazal Ocak'ın haberine göre, 7 etaptan meydana gelen projenin ilk 3 etabına ilişkin imar planları hazırlandı ve askıya çıktı. Planlar bir iki gün içerisinde askıdan inecek.

Peki, askıdaki bu planlar ne anlatıyor? Kanal İstanbul rant odaklı mı? İki günlük dizide, parsel parsel metrekarelerce alan neydi, ne oldu, güzergâhta köylere ne olacak gibi sorular cevaplanacak. İlk 3 plandan anlaşılıyor ki bir şehrin kırsalı ölüyor.

TARTIŞMALI PROJE KANAL İSTANBUL’UN İMAR PLANLARI ŞEHRİ DEĞİŞTİRECEK

KÖYLER SİLİNECEK

Çılgın proje Kanal istanbul’un tüm itirazlara karşın hayata geçmesi için adımlar atıldı. Projenin çevresine kurulacak olan “Yenişehir”in imar planları, “projenin şimdiden rant odaklı” olduğuna ilişkin yorumlara sebep oldu. İstanbul’un kırsalını oluşturan proje alanı göz alabildiğine uzun tarım alanlarıyla ve köyleriyle biliniyor. Yeni planlarda köylünün bölgede tutunması da oldukça zor görünüyor. Tarım alanları, meralar ve birçok alan bu yeni planlarla imara açıldı. Çilingir Köyü Mezarlığı’nın üzerindende de yol geçti. Yeni planlarla beraber genel olarak proje güzergâhındaki köyler tamamen değişti. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden alınan verilere göre 2009 yılı 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı incelendiğinde toplam tarım alanı 11 bin 218 hektarken 2020 yılı Kanal İstanbul’a ilişkin plan değişikliği incelendiğinde bu rakamın 733 hektara indiği görülebiliyor. Yani toplamda 10 bin 485 hektar tarım alanı kaybedilecek. Yine 2009 planında 2 bin 984 hektar orman alanı varken 2020 plan değişikliğinde bu rakam 2 bin 134 hektara düşüyor. Yani 850 hektar orman alanı da kaybediliyor. 2009'da 497 hektar görünen mera alanı da 2020 planında sıfıra iniyor. Bölgede artık köylülerin hayvanlarını otlattığı mera niteliğinde alanlar da kalmayacak. Proje alanında mevcut planlı alan 12 bin 509 hektarken Kanal İstanbul sonrası planlı alan sayısı da 35 bin 714 hektara yükseldi. Bu durum, yapılaşmayı da getirecek. Şu an bölgedeki yapılaşmaya açık olan alan 2 bin 526 hektarken projeyle yapılaşmaya açılan toplam alan 9 bin 446 hektara ulaştı. Projeyle beraber ilave 1.2 milyon nüfus gelmesi de öngörülüyor.

YAPILAŞMA VE NÜFUS ARTACAK

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, projeye ilişkin yedi etaptan meydana gelen 1/5000’lik nazım ve 1/1000 uygulama imar planı hazırlıyor. Projenin ilk üç etabından meydana gelen ve Arnavutköy ile Başakşehir ilçelerini kapsayan planlar, bakanlık tarafından 2 Temmuz tarihinde itiraz süreci için askıya çıkarılmıştı. Planlar yarın itibariyle askıdan iniyor. Kanal İstanbul'un 1. etabına ilişkin küçük ölçekli imar planları Dursunköy Mahallesi’nin bittiği yerde başlıyor, kuzeyde Karadeniz’e kadar da ulaşıyor. Arnavutköy Baklalı, Boyalık, Tayakadın, Yeniköy ve Yassıören köylerini de kapsayan planlama alanının toplam büyüklüğü ise 3982.60 hektar. Köylerin toplam nüfusu 6 bin 899 kişi. Planlara göre projenin Karadeniz girişinin doğusunda ayrılan ve yeni havalimanına komşu Yeniköy’ün tamamı lojistik tesis alanı olarak ilan edildi. Bu alan 2 milyon 76 bin metrekare. Planlarda Baklalı köyü Turizm+Ticaret, diğer köyler ise gelişme konut alanı şeklinde görünüyor. Tayakadın köyünün tarım alanları da büyük oranda fuar ve teknoloji gelişme bölgesi olması öngörülüyor. Mülkiyet yapısına bakıldığında da alanın yüzde 73’ü özel mülkiyet, yüzde 11’i ise orman mülkiyetli alanlar. Planlama bölgesinde konut alanı 403 hektar, boş alan 3 bin 25 hektar. Konut + ticaret 15 hektar büyüklüğünde. Toplam alanda 2 bin 791 adet yapı mevcut. Bu yapıların 1992’si de konut fonksiyonlu. Ticaret faaliyeti gösteren 34 yapı bulunuyor. 5 köyü kapsayan imar planında ise toplam 3 bin 982 hektar alanın ana fonksiyonun “turizm-ticaret, turizm-ticaret-konut, teknoloji geliştirme bölgesi, lojistik tesis alanı, fuar alanı ile konutticaret” şeklinde belirlendi. Bölgede nüfusun 83 bin 872 kişi olması da öngörülüyor.

MEZARLIKTAN YOL GEÇECEK

Projenin 2. etap planları da Dursunköy, Çilingir, Baklalı, Yassıören, Boyalık, Tayakadın, Haraççı, Hadımköy ve Fatih olmak üzere 9 köyü kapsıyor. Toplam alan ise 3 bin 488.63 hektar. 2. etapta köy merkezi olarak Dursunköy bulunuyor. Yassıören, Boyalık, Baklalı, Tayakadın ve Çilingir köylerinin tarım alanları da plan sınırı içinde kalıyor. Bunların da tamamı konut, konut+ticaret veya ticaret gibi kullanımlarda görünüyor. Hatta planlarda mezarlık alanları korunacak denmesine rağmen yeni planlarda Çilingir Köyü Mezarlığı da yol alanında kalıyor. Mahallelerin şimdiki toplam nüfusu 42 bin 026. Toplam orman alanı da 126.23 hektar. Ayrıca alan içerisinde 25.15 hektar Sazlıbosna Deresi’nin bir kolu olan su yüzeyi de bulunuyor. 334.6 hektarlık Şamlar Tabiat Parkı da bu bölgede bulunuyor. Şu anda alanın küçük bir kısmı da yapılaşmış durumda.

ÇOĞU ÖZEL MÜLKİYET

Planlama alanının yaklaşık yüzde 89’luk kısmını boş alan, mera ve orman alanları ile Sazlıbosna Deresi’nin bir kısmı meydana getiriyor. Mahallelerde genelde 4 katlı yapılaşma var. Bölgede yapı sayısı 870. Yapılaşmış parsel sayısının 356 olduğu bölgede şu an yapılaşmamış parsel sayısı da 2 bin 367. Alanın yüzde 84.18’i de özel mülkiyete ait. Yani 2 bin 769.74 hektar alan özel mülkiyetin. Maliye hazinesinin de  54.97 hektar alanı var.  TOKİ  de 268.32 hektar alana sahip. Proje kapsamında bölgede toplam nüfusun 125 bin 328 kişi olması planlanıyor.

ŞU AN YAPILAŞMA AZ

Az yapılaşmış bölgede tarım yapılan bölgeler de var. Şu anda 215.67 hektar konut, 126.23 hektar orman, 3.32 hektar konut+ticaret, 3.78 hektar da ticaret alanı bulunuyor.

İBB’den 25 soruda Kanal İstanbul broşürü!