Kentsel dönüşüm nedir?

Yakın tarihimizde iki büyük deprem gerçeği yaşayan ve deprem kuşağında yer alan Türkiye'de "Kentsel Dönüşüm" algısı giderek etkin hale gelmekte. Bu gerçek Bursa' mız içinde geçerli elbette. 

Kaldı ki, kentsel dönüşüm, son birkaç yıldır yerel yönetimlerin, mülki idarelerin, devletin, vatandaşın ve doğal olarak sektör temsilcileri olarak bizlerin sıkça gündemini oluşturmaktadır. 

Birkaç soru ile kentsel dönüşüm sürecine katkı koyalım. 

"kentsel dönüşüm" Peki, kentsel dönüşüm nedir? 

Yöntemleri nelerdir? 

Kentsel dönüşüm nasıl yapılmalı?

Kentsel dönüşümün aktörleri kimlerdir? 

Ne zaman ve nasıl başladı?

Bursa'da hangi aşamadayız? 

Daha genel olarak söylersek; Türkiye'de nasıl uygulanıyor? 

Dünya örnekleri nelerdir? 

Öncelikle belirtelim ki; Kentsel dönüşüm" başlı başına modern kenleşme adına geleceği inşa etme projesidir. Dolayısıyla kentsel dönüşümde planlama en önemli il adım olarak karşımıza çıkıyor.Amerika'yı yeniden keşfetmek gerekiyor.

Genel olrak Türkiye ve Bursa özelinde mimarlık, mühendislik, teknik donanım, makine parkı ve inşaat sektörü olarak ileri teknolojileri kullanabilen insan gücü ve alt yapı mevcut.

Kentsel Dönüşüm hangi  vizyona ve stratejiye göre tanımlanırsa tanımlansın, genel olarak kentteki bozulma ve çökme alanlarındaki toplumsal, ekonomik,fiziki ve çevresel koşulların iyileştirilmesi olrak algılanıyor. 

Yine yapısal olarak sorunlu binaların kapsamlı olarak yeniden ele lındığı ve bu koşulların iyileşmesine yönelik bir strateji ve eylemler bütünü olduğu söylenebilir. 

1999 deprem gerçeği masada tutulmalı Türkiye'ye bakacak olursak, bir deprem ülkesi olan Türkiye'de depreme dayanıksız ve ekonomik ömrünü tamamlamış yapıların yenilenmesi esasında, riskli alanlann dönüştürülerek yeniden yapılandırması öngörülmektedir. 

1950'li yıllardaki hızlı sanayileşme ile birlikte konut sorununun getirdiği kontrolsüz yapılaşmanın yıkıcı sonuçlanna 1999 depreminde tanık olduk. Türkiye'nin yaşadığı bu acı gerçek masada tutulmalı ve ciddi adımlar atılmalı. 

Bütünsel olarak bakmalıyız Dönüşümün 

yalnızca riskli yapı bazında kalmayıp tüm servisleri ile kentin bütününde ele alınması, riskli bölgelerde yerin şartlarına göre imar durumunun belirlenerek altyapı, yeşil alan. otopark gibi etkenlerin tümünün bir arada değerlendirilmesi daha yaşanabilir kentlere ulaşmanın aracıdır. 

Devletin kentsel dönüşüm desteği artmalı

Mevcut yasal düzenlemelerdeki kredı desteği harç ve vergi muafiyeti uygulamalar kat maliklerinin dolayısıyla kat sakinlerinin lehine görünsede ekonomik yetersizlikler dönüşüm işlerinde de geçersiz kılmakta, devletin kentilelere desteğini arttırmasını elzem kılmaktadır.

Yerinde çözüm üretilmeli 

Vatandaş mağdur edilmemeli. yüklenici mağdur edilmemeli. Bu gerekliliklerin yanı sıra, alanda yaşayanların sosyo - ekonomik durumları göz önüne alınarak isteyen sakinlerin bölgede yaşamlarını sürdürebilmesi için gerekli çözümler üretilmelidir. Kısaca, gerçek anlamda "kentsel" dönüşümün ön plana çıkması hedeflenmelidir. Şehirsel ölçekteki başan ancak bu şekilde düzenlenebilir.

Herkes dahil olmalı 

Kentsel djönüşüm, çağdaş ve modem kentler kuracağız amacıyla rant odaklı girişimlerden kaçınılmalı. 

Kentsel dönüşümün başlıca amaçlan arasında kentsel refahın arttırılması adına çöküntü alanlan oluşmasının engeDenmesi, kontrolsüz yayılmanın önlenmesi, kentsel dokunun güncel ihtiyaçlara göre yeniden planlanması, noktasal müdahalelerle iyileştirmeler ve sivil toplum örgütleri ile toplumun her kesiminin planlamaya katılımı sayılabilir. 

Kentsel dönüşüm, yapısı gereği fiziksel olarak kente ve içinde yaşayanlara doğrudan etki ediyor ve hem kentin, hem de kentlinin bugününü ve geleceğini planlıyor. Bu nedenle hem kentte yaşayanlann, hem de mimarlar. şehir planlayıcılar, sosyologlar, mühendisler, ekonomistler, politikacılar gibi farklı meslek gruplannın sivil toplum örgütleri ile birlikte sürece dahil olması son derece önemli. 

"Parsel" değil "ada" bazlı dönüşüm planlanmalı

Bursa'da paseş bazında ele alınan kentsel dönüşüm anlayışı ile daha büyük ölçekteki kent düzenlemesine herhangi bir yarar sağlamayacağı açıktır.

Altyapı, yeşil alanlar gibi konuların ele alınması gözden kaçmaktır. Parsel baındak, dönüşüm amaçlarının tersine yoğunluk artışına sebep olacağı gibi, alt yapı olarak da daha büyük sorunların yaşanmasına yol açmaktır.

Bu nedenle asgari olarak ada yada semt bazında dönüşüm gözetilmelidir.Ölçek ne kdar büyük olursa destek ve zarar o oranda büyüyecektir; tüm bunlar yapılırken alt yapının dikkate alınması gerektiği son derece acildir.  

Hürriyet Bursa Ek