Kentsel dönüşüme özel sektör dahil olsun önerisi!
Yapı malzemelerinde ki atış kentsel dönüşümü olumsuz etkilemeye devam ediyor. İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım ve KONUTDER Başkanı Altan Elmas sektördeki maliyet artışını değerlendirdi.
İnşaat malzemelerinin yükselmesinden sonra yapılması planlanan bir çok kentsel dönüşüm projesinde aksaklıklar yaşanıyor. Milliyet Gazetesi'nden Duygu Erdoğan'ın haberine göre; 22021 yılında artış gösteren yapı malzemeleri fiyatları 2022 yılında da artmaya devam ediyor. Yaşanan bu durum kentsel dönüşümde aksaklıklara sebep oluyor. Konuya dair konuşan İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım," Maliyeti, tek başına vatandaşa ya da devlete yıkmak adil değil.” dedi. Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas ise,"“Firmaların işletme sermayesi eksikliği var, geliştiricileri üretebilir hale getirmek için takviye edici KGF tarzı kredi mekanizmaları ele alınabilir. Diğer tarafta ise alıcıları desteklemek için kredilerde gelir vergisi düşülebilir. Konut kredi faizleri çok yüksek. Alıcılara erişilebilirlik sağlanmalı” diye konuştu.
Dönüşüm kredisi
Hak sahipleri ile anlaşma sağlanamaması ve artan fiyatlar sebebiyle özel sektör, kentsel dönüşüme yanaşmıyor. Kentsel dönüşüm çalışmaları son zamanlarda daha çok kamu tarafından sürdürülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2012 yılında İstanbul’da başlattığı “Türkiye’nin Büyük Dönüşüm Hareketi” ile bir çok şehirde dönüşüm hızlanmaya başladı.
2002 ylından 2022 yılına kadar geçen sürede 1.7 milyon ev, İstanbul’da 300 bin yapı yenilendi. İstanbul’un 39 ilçesinde 140 bin yapının kentsel dönüşümü aşaması sürdürülüyor. Toplu Konut İdaresi ‘Büyük İstanbul Dönüşüm Projesi’ ile Esenler, Gaziosmanpaşa, Kâğıthane, Zeytinburnu, Üsküdar, Beyoğlu ve Ataşehir başta olmak üzere İstanbul'un 10 ilçesinde 25 kentsel dönüşüm projesi devam ediyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 200 bin TL'ye yükseltilen faiz destekli, kentsel dönüşüm kredilerinin yeniden artırılması için çalışmaya başladıklarını bildirmişti.
‘Takviye edilmeli’
Kentsdel dönüşüm ertelenmemesi gerektiğine dikkat çeken Nazmi Durbakayım, konuya dair şu değerlendirmeyi yaptı:"Riskli binalarda oturanların isteğinin karşılanması lazım. Hak sahibi, ‘burası iskanlı binaydı, ben bu konutu yegane birikimimle aldım’ diyor. Haklı, şu anda sadece hayatını ikame edecek kadar parası var, ortaya çıkan maliyeti karşılaması zor. Bunun için arsanın ucuz temin edilmesi lazım. Emsal artışı yapılsa, o da kentleşmenin çarpıklaşmasını getiriyor. Parselleri birleştirmek suretiyle ada bazında dönüşüm projeyi realize etmek için katkı verebilir. Maliyeti, tek başına vatandaşa ya da devlete yıkmak adil değil.”
Kentsel dönüşüm dışında konut yapım süreçlerinde de sıkıntılar olduğunun altını çizen KONUTDER Başkanı Altan Elmas, “Ülke kaynağının doğru kullanımı açısından da yerinde bir iş ancak halen yaşanan zorluklar sektörü biraz yıldırdı. 15-20 dönümlük mütevazı bir dönüşüm alanında, karşınızda 300 muhatap oluyor. Projeleri nihayetlendirmek için gelip son hak sahiplerine takılmak sektörü yordu. Devletin ister istemez otorite olarak hep içinde olması gerekiyor. Ama sadece kentsel dönüşümde değil, genel olarak konut üretiminde problem var. Maliyet artışına yetişilmiyor. Firmaları üretebilir hale getirmek lazım” diye açıklamalar yaptı.
