Kira artışları enflasyon oranlarına yenik düştü!
Mars Gayrimenkul kurucu ortağı Samet Hızalan son zamanlarda sık sık gündeme gelen kira artışlarını kaleme aldı. Hızalan yazısında kiraların enflasyona yenik düştüğünü belirtti.
İşte Samet Hızalan'ın kiralar enflasyona yeni düştü başlıklı o yazısı...
TÜFE 2022 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 7,25, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 31,71, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 69,97 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 34,46 artış gerçekleşti.
TÜFE'nin 12 Aylık Ortalaması Yüzde 34,46 Oldu
Nisan ayı itibariyle 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 34,46 arttı.
Mayıs ayında kira sözleşmesi yapacak veya yenileyecek kiracılar için zam oranı en yüksek yüzde 34,46 olacak.
Asıl kira artış oranı ise ev sahibi ve kiracının anlaşmasına göre (TÜFE 12 aylık ortalamayı geçmemek şartı ile) belirlenir. Borçlar Kanunu kapsamında kira sözleşmesi yenilemesinde yapılabilecek en yüksek yasal zam oranıdır.
Eski kiracılar şimdiye kadar kira bedellerinin geldiği yüksek seviyelere göre daha az etkilenmişti. Piyasa verilerine göre, yeni kiracılar için kira artış oranı mart ayında yıllık yüzde 123,5’i bulurken, TÜİK’in TÜFE ortalamasına göre kira artış oranı Martta yüzde 29,88’de, Mayıs ayında yüzde 34,46 ‘da kaldı.
Önümüzdeki aylarda, eğer enflasyon bu seviyelerde devam etse bile kira artışı, bir sonraki ay yüzde 43 gibi artarak yüzde 70’lik resmi enflasyona yaklaşacak. Bu da TÜFE ile kira artışının arasını kapatacak, ev sahiplerinin enflasyonu yüzde 70 iken kiralardaki artışın yüzde 35’lerde kalması 6,5 milyon kiracı için olumlu bir gelişme..
Türkiye’nin enflasyonu önümüzdeki yıl yüzde 10’a düşse de ortalama TÜFE belki de yüzde 40’ı aşacak bu sefer de kiracıların enflasyon düşerken yine yüksek kira artışlarına maruz kalacaklar.
Ev sahipleri enflasyon sürekli arttığı ve bir daha da gerçekleşen enflasyon kadar da zam yapamayacağı için yeni kira fiyatını çok yükseltiyor. Çünkü biliyor ki ortalama enflasyon gerçekleşen enflasyonun çok altında kalacak. Bu da kiraların artışını daha da arttırıyor. Serbest piyasaya bu şekilde müdahale edilmesi fiyatları patlatıyor. Zaten konut fiyatlarındaki yükseliş kiralara henüz yansımış değil.
Eğer ev sahibinin gerçekleşmiş enflasyon kadar zam yapabilmesine izin verilmiş olsa bu anormal artışların önüne geçmek mümkün olurdu. Ama kirayı ortalama enflasyona göre arttırabilirsin denince serbest piyasaya müdahale edilmiş oluyor.
Sadece bu uygulama bile enflasyonla mücadele önünden büyük bir engel teşkil ediyor. Yeni kiracılar eskiye göre anormal yüksek kiralarla karşılaşacaklar bundan sonra.
Ev sahipleri açısından bir sorun da emlak vergisi artışı. Ev sahibine gerçekleşen enflasyon kadar kira artışı yapma hakkı verilmiyor. Ama emlak vergisi artışında böyle bir engel bulunmuyor. Önceden mülk sahibinin dolar kuruna endeksli kira sözleşmesi yapması önünde yasal bir engel bulunmuyordu. Şimdi bu yasaklandığı gibi gerçekleşen enflasyon kadar dahi kira artışı yapmasına izin verilmiyor.
Bundan sonra yeni kiraların artışı konut fiyatlarındaki artışın çok üzerinde olacaktır. Kira konusu uzun özetleyip ifade etmeye çalıştım umarım ifade edebilmişizdir. Hayatı ertelemediğiniz bir hafta geçirmeniz dileğiyle..
Kira artışları TBMM gündemine taşınıyor!
Ev sahipleri ve kiracılar dikkat! Kira artışında nelere dikkat edilmeli?
2022 Mayıs ayı kira artış oranları belli oldu! Bu ay kiraya ne kadar zam gelecek?