Kira bedelleri hane gelirinin yüzde 30'unu aşmamalı: Bu hesapla ortalama aylık gelir 51 bin TL olmalı!
İYİ Parti Antalya Milletvekili Aykut Kaya, vatandaşların konut ve barınma ihtiyaçlarının Anayasal bir hak olarak karşılanması gerektiğine dikakt çekerek, konut ve barınma sorununa ilişkin çözüm önerilerini sıraladı.
İYİ Parti Antalya Milletvekili Aykut Kaya, barınma sorunu ve inşaat sektöründeki problemler ile ilgili Meclis'te bir basın toplantısı gerçekleştirdi.
Türkiye Cumhuriyeti’nin sosyal bir hukuk devleti olduğuna dikkat çeken Aykut Kaya, vatandaşların maddi ve manevi varlığının gelişmesi için her türlü tedbirin alınması gerektiğinin altını çizdi.
Gazete Duvar'dan Şebnem Babat'ın haberine göre; Aykut Kaya, vatandaşların konut ve barınma ihtiyaçlarının da bu kapsamda Anayasal bir hak şeklinde karşılanması gerektiğini belirtti.
Türkiye’nin derin bir barınma krizinden geçtiğine vurgu yapan Kaya, "Bu sorun gün geçtikçe daha da derinleşti. Farklı kurumların verileri vatandaşımızın barınma konusuyla imtihanına ışık tutmayı sürdürdü. Örneğin, son olarak, İstanbul Planlama Ajansı’nın Endeksa verilerini kullanarak yaptığı hesaplamalara göre; 2019 yılından 2023 yılına ortalama kiralık konut metrekare fiyatı Çekmeköy’de yüzde 1200, Ümraniye’de yüzde 1109, Pendik’te yüzde 1097 yükselmiş halde. Oysa aynı dönemde yıllık ortalama asgari ücrette yalnızca yüzde 393 artış oldu" açıklamasında bulundu.
Kirada oturan bir ailenin ödeyeceği kira ücretinin, o ailenin yıllık gelirinin yüzde 30’unu geçmemesi gerektiğinin altını çizen Kaya, “Anne, baba ve 2 çocuktan oluşan bir hanenin 120 metrekare büyüklüğünde ortalama bir konut kiralamak istediğini düşünelim. BETAM’ın Kasım 2023 verilerine göre böyle bir evin kirası ülke genelinde ortalama 15408 TL, Antalya’da 17 bin 328 TL, İstanbul’da ise 20 bin 4 TL’dir. Yani söz konusu yüzde 30 kuralını sağlaması için bu hanenin aylık gelirinin ülke genelinde ortalama 51 bin TL, Antalya’da 57 bin TL, İstanbul’da ise 66 bin TL seviyesinde olması gerekli" açıklamasında bulundu.
Kaya, bu değerlerin de asgari ücretin 5 – 5 buçuk katlarında olduğuna dikkat çekerek, "Düşünsenize, anne ve babanın ikisi asgari ücretin 2 katı ücretle çalışsalar bile yüzde 30 kriterini sağlayamıyorlar. Burada kira fiyatları dikkate alındığında asgari ücretin yetersiz olduğu sonucu da çıkıyor fakat daha büyük olan mesele barınmanın maliyetinin oldukça fazla olmasıdır" ifadelerini kullandı.
KONUT ALABİLMEK HAYAL OLDU
Ev fiyatlarının geldiği noktayı işaret ederek, konut sahibi olma düşüncesinin hayal olduğunu akatarn Aykut Kara, "Merkez Bankası’nın konut fiyat endeksi verilerine göreyse son 4 yılda konut fiyatları Antalya bölgesinde yüzde 1217, Muğla bölgesinde yüzde 1108, ülke genelinde ise yüzde 874 yükseldi. Bu, Antalya’daki konut fiyatlarının son dört senede her yıl ortalama yüzde 90,5 artmış olması anlamını taşıyor" diye konuştu.
Kaya, Dolar bazında bile her sene ortalama yüzde 28,6 oranında artış yaşandığına, yine BETAM verilerine göre 120 metrekare ortalama bir konutun satılık ilan fiyatı ülke genelinde 3,1, Antalya’da 3,7, İstanbul’da 4,3, Muğla’da ise 5,8 milyon TL seviyesinde olduğuna vurgu yaptı.
Kaya, "Sorarım size reel olarak fiyatların düştüğü söylense de bu fiyatlardan kaç hane konut satın alabilir ülkemizde?" dedi.
BARINMA SORUNU NASIL ÇÖZÜLÜR?
İYİ Parti Antalya Milletvekili Aykut Kaya, hükümet tarafından barınma krizinin çözülmesi gerektiğinin altını çizdi ve "Asıl meselemiz, mevcut kiraların vatandaşın yüzde 90’ının karşılayabileceği bir seviyede olmamasıdır. Bugün barınma krizi dediğimiz şey, sadece kira bedellerinin yüksekliği değildir. Vatandaşın mevcut geliriyle kiralık konut tutamaması sorununa barınma krizi diyoruz" ifadelerine yer verdi.
Aykut Kaya, TOKİ’nin düşük gelirli kesimlerin ev sahibi olması amacıyla kurulduğunun da altını çizdi ve "Şimdi ticari amaçla faaliyet gösteren bir şirket gibi hareket etmeye başladı. Adeta devletin bir müteahhidi oldu. Bir an önce TOKİ'nin asli fonksiyonuna döndürülmesi gerekiyor. Bu amaçla, dar gelirli vatandaşlarımız için arsa ve ev üretimine ivedilikle başlamalı. Ayrıca kamu personelimiz için özellikle İstanbul, Ankara, Antalya, Muğla gibi kira fiyatlarının çok yüksek olduğu kentlerimizde acilen nitelikli kamu lojmanlarının yapılması gerekiyor. Kendi şehrin Antalya’da kamu personelinin birçoğu tayinlerini istiyor. Böyle giderse vatandaşlarımız kaliteli bir kamu hizmetinden mahrum kalacak" açıklamasında bulundu.
Boş konutlardan vergi alınmasına ilişkin çağrısını da yineleyen Kaya, açıklamasını "İnsanlar, konutunu “daha yüksek fiyattan kiraya veririm” diye bekletiyorlarsa, konutu bir yatırım aracı şekline getirmiş anlamına gelir. Nasıl diğer yatırım araçlarından vergi alınıyorsa, evlerini yatırım aracı olarak gören kişilerden de vergi alınması gerekiyor. Tabii ki yasal bir düzenleme yapılırken, bunun hangi kesimleri olumsuz etkileyebileceğine ilişkin inceleme yapılmalı. Her zaman savunduğumuz gibi, herhangi bir yasal düzenleme öncesi, düzenleyici etki analizi yapılması hususunu boş ev vergisi için ve bütün bu barınma sorununa ilişkin aksiyonlar için de savunuyoruz. Bu minvalde düşünüldüğünde, boş konut vergisi, yazlık sahipleri, sunduğu taşeronluk hizmeti karşılığını müteahhitten ev olarak alan firmalar gibi kesimlerin muaf tutulması bu yasal düzenlemede dikkate alınmalı" diyerek tamamladı.
