Emlak Terimleri

Kiracı depozitosunu nasıl alır?

Kiracının evi kiralarken ileride olası bir problemin yaşanması durumunda güvence olarak depozito ödüyor. Kiracının evi kiralarken ödediği depozito geri alınır mı? Kiracı depozitosunu nasıl alır?

Kiracı depozitosunu nasıl alır?

Ev sahibi evin satışını gerçekleştirirken kiracısından depozito bedeli talep ediyor. Bu depozito bedeli kira süresinde çıkacak herhangi bir soruna karşı güvence bedeli olarak isteniyor. Borçlar Kanunu'nda bu hususla ilgili olarak, konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamıyor ibaresi yer alıyor.


Kira depozitosu ile ilgili yasal hükümler Türk Borçlar Kanunu kapsamında, 342. maddede düzenleniyor. İlgili Kanun Maddesi aşağıda yer alıyor;


MADDE 342- Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamaz.Güvence olarak para veya kıymetli evrak verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo eder. Banka, güvenceleri ancak iki tarafın rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verebilir.


Kiraya veren, kira sözleşmesinin sona ermesini izleyen üç ay içinde kiracıya karşı kira sözleşmesiyle ilgili bir dava açtığını veya icra ya da iflas yoluyla takibe giriştiğini bankaya yazılı olarak bildirmemişse banka, kiracının istemi üzerine güvenceyi geri vermekle yükümlüdür. 


Kiracı depozitosunu nasıl alır?

Yukarıda da belirtildiği gibi kira sözleşmesinin sona ermesinin ardından üç ay içinde ev sahibi kiracıya karşı bir dava açtıysa banka, depozitoyu geri veriyor. Ancak depozito bazı zararların olması durumunda geri ödenmiyor. Zararlar depozitodan düşülerek kalan tutar kiracıya geri veriliyor.


Kiracının depozitoyu geri alamaması durumları arasında yönetim giderleirne katılmaması,apartman aidatını ödememesi ve kira borcunun olması gibi durumlar yer alıyor. Kiracının depozitosunu alamaması hakkında örnek bir dava aşağıda yer alıyor.


Depozito alma davası örneği;


T.C. YARGITAY

3.Hukuk Dairesi

Esas: 2007/3101

Karar: 2007/3517

Karar Tarihi: 13.03.2007


İTİRAZIN İPTALİ DAVASI - KİRA DEPOZİTOSUNUN NİTELİĞİ VE İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜ - DEPOZİTO BEDELİNİN İADESİNE İLİŞKİN ÖZEL HÜKÜM - EKSİK İNCELEME


ÖZET: Kira depozitosu bir miktar para ise (güvence parası), mülkiyetin intikali konusunda taraflar arasında bir anlaşma olmasa dahi kiraya verenin mal varlığına dahil olur. Kiralayan kira sözleşmesi sona erdiğinde alacağını güvence parasından mahsup eder. Kalanın kiracıya iadesi zorunludur.


(2004 S. K. m. 67) (818 S. K. m. 248)


Dava: Dava dilekçesinde 1.400 YTL için yapılan ilamsız icra takibine vaki haksız itirazın iptali takibin devamı %40 icra inkar tazminatının faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 


Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: 


Karar: Davacı kiracı dilekçesinde, davalının maliki olduğu dairede 10.06.2003 tarihli kira sözleşmesine dayanarak oturduğu ve 02.10.2004 tarihinde tahliye etmesine rağmen 1.400,00 TIL depozito alacağının iade edilmediğini ileri sürerek tahsili için yapılan Hamsız icra takibine vaki haksız itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesi istenilmiştir. 


Davalı, davacının 05.10.2004 tarihinde evi tahliye ettiğini kabul etmekle birlikte Eylül 2004 ayı kira parası ile kablo TV, su, çevre temizlik vergisi vs. borçlarını ödemediği gibi evi hasarlı olarak teslim ettiğini ileri sürerek bunların depozito bedelinden mahsup edilmesini ve borcu kalmayacağı için davanın reddini savunmuştur. 


Mahkemece, sözleşme koşulları gereğince davanın kabulüne, karşı dava açılmaması nedeni ile takas ve mahsup talebinin reddine karar verilmiştir. Hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 


Kira depozitosu bir miktar para ise (güvence parası), mülkiyetin intikali konusunda taraflar arasında bir anlaşma olmasa dahi kiraya verenin mal varlığına dahil olur. Kiralayan kira sözleşmesi sona erdiğinde alacağını güvence parasından mahsup eder. Kalanın kiracıya iadesi zorunludur. 


Nitekim kira sözleşmesinin özel şartlar bölümünün 13. maddesinde <kontratın yapılması sırasında 1400 YTL depozito alınmıştır. İş bu depozit kiracı mecuru tamamen borçsuz olarak tahliye ettiği takdirde depozit kendisine faizsiz olarak iade edilecektir.> hükmü yer almaktadır. O nedenle karşı davaya lüzum olmaksızın alacağın varlığının kiraya veren tarafından ispat edilmesi halinde alacak mahsup edilerek artan miktarın iadesine karar verilmelidir. 


Bundan ayrı olarakda, takip talebinde %42 oranında/faiz talep edilmiş bulunmasına göre, mahkemece, nedenleri açıklanmadan ve taraflar arasındaki sözleşmede depozito bedelinin iadesine ilişkin özel madde değerlendirilmeden davanın kabulüne ve takibin devamına denilmek suretiyle faiz oranının aynen devamına ilişkin hüküm tesisi doğru görülmemiştir. 


Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.03.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


Kiracı bildirimi nasıl yapılır?


Öznur Yaslı/Emlakkulisi.com