Kiracı için ev satın almak mümkün değil, ev sahibi içinse kiralar tatmin edici değil!

Bütçe görüşmeleribin başladığı şu günlerde, hükümetin önümüzdeki yıl için vergiden tutun harçlara kadar yüzde 58 zam yaptığını belirten BizimSakarya.com'da köşe yazarı Erol Afşar ''Esnaf veya ev sahipleri yapınca zam, hükümet yapınca yeniden değerlendirme'' olduğunu söyleyerek kira ve  konut fiyatlarına değindi.

 Cumhurbaşkanı Erdoğan'nın kiraya zam yapan ev sahiplerine vizcdansızlık açıklamasına değinen Afşar ''O ev sahibi veya sahipleri ‘bu zam değil kardeşim, bu yeniden değerlendirme’ deseydi ‘ay pardon biz zam yaptınız zannettik’ diye hoş mu görülecekti?'' ifadesini kullandı.

KİRACI OLARAK EV SAHİBİME HAK VERİYORUM!

Kira artışları konusunda taraf tutmadını söyleyen Erol Afşar hatta ev sahibini haklı bulduğunu açıkladı. 

Afşar konuyla ilgili ''Son seçimden bu yana her şeyin yüzde 100 arttığı bu ülkede ben ev sahibime ‘kusura bakma kardeşim, iktidar yüzde 25 diyor, bu oranın üzerine çıkamazsın’ dersem haksızlık olmaz mı?'' diye sordu.

HİÇ BİR EV BOŞ KALMIYOR, HEMEN TUTULUYOR!

Afşar ''ben bugün evimden çıksam hemen ev tutulur asla boş kalmaz'' diyerek bu konuda bir arz/talep dengesizliğinin olduğuna dikkat çekti. 

KASIMDA KONUT PİYASASINDA KÜÇÜLME MEYDANA GELDİ

Afşar kasımdaki konut fiyatları için Ozan Gündoğdu'nun yazısına değinerek, Kasımda konut piyasasında gözle görülür bir küçülme olduğunu söyledi. 

Geçen ekim ayında konut kredisi kullanarak satılan konut adedi 5 bin 577. Karşılaştırma için, önceki yılın aynı ayında bu sayı 13 bin 268’di.2021 Ekim ayında ise 28 bin 49’du. Tekrar edeyim; 2021 Ekim ayında, kredi kullanarak satın alınan konut 38 bin 49 adetken bu yılın Ekim ayında 5 bin 577…

6 SENE ÖNCESİNDE 100 BİN LİRA OLAN EV ŞİMDİ 5 MİLYON 440 BİN TL

Verilere göre halkın yüzde 56’sı kendi evinde oturuyor. Ev sahipliği oranı 20 yıl önceki yüzde 73’lük orana kıyasla düşük.20 yıl önce, emekli ikramiyeleriyle 2+1 evler alabilen, geleneksel işçiler ve kamu çalışanları, şimdilerde aynı ikramiyeyle bırakın evi, 10 yaşından genç araba bulamaz. 

Bu zamana dek kenarda köşedeki tasarruflarıyla, kente göç ederken satılan tarlayla, bahçeyle, emekli ikramiyeleriyle, ev sahibi olabilen halkın, bundan sonra bu imkânı kalmadı.

Merkez Bankası’nı konut fiyat endeksine göre 2017 Ocak’ta 100 bin TL olan evin fiyatı 2023 Eylül’de 5 milyon 440 bin TL. 

EV SAHİBİ OLMA TRENDİ KALKTI!

''Ev sahibi olma trenine binmek ücretli kesimler için eskisinden çok daha zor. Tren kalktı…''' diyen Afşar  bu iki kesim arasındaki uçurum, bir başka güncel krizde de görünür hale geliyor; kira krizi olarak açıkladı.

Konut sahipliği büyük bir ayrıcalık ama bu faiz ortamında konutları satmanın kolay olmadığını söyleyen Afşar''Ne önemi var ki, zaten satmayı düşünmüyorum” diyenler ise borçlunun halinden pek anlamıyor.

Çünkü faizlerin artmasıyla nakit dengelerini korumakta zorlanan bazı kişiler, yatırım amacıyla aldıkları ve bu zamana dek güzel para kazandıkları bu evleri satmak zorunda.

Kimsenin ev alası yoksa ve satmak istiyorlarsa fiyat kırmak zorundalar. Fiyat kıranların sayısı arttıkça, konut fiyatları reel olarak değer kaybetmeye başlıyor. 

PARASI OLAN EV Mİ ALSIN, MEVDUATA MI YATIRSIN?

Afşar ''İşte bu noktada nakit parası olan ne yapsın? Ev mi alsın yoksa parasını mevduata mı yatırsın? Henüz geçen haftaya dek, 3 aylık mevduata verilen yıllık faiz ortalaması yüzde 37,7 düzeyindeydi.

5 milyon TL’yi bankaya 3 ay vadeli mevduat olarak yatırdığınızda, 3 ayın sonunda net getiriniz 500 bin TL’den fazla. Aylık getiriniz ise 200 bin liraya yakın. Aynı tutardaki evinizin kira getirisi bunun onda biri kadar.

O halde konutu nakde göre avantajlı hale getiren konutların değerlenme hızı. Yani evin değeri artmayacaksa, 5 milyon TL’yi konuta yatırmanın bir anlamı yok. Bankaya yatırmak daha avantajlı. Yani durgunluk sadece konut kredilerindeki yüksek faiz nedeniyle değil, mevduat faizindeki yükseklikle de ilgili.'' dedi.

KİRACILAR İÇİN TABLO ÇOK DAHA KARANLIK

Kiracılar içinse tablonun çok daha karanlık olduğunu söyleyen Afşar  Nüfusun 3’te 1’inin yaşadığı 3 büyük kentte, ev taşımak için en az 8-9 asgari ücrete, sadece kiraya ayırmak içinse en az 1-2 asgari ücret ayrılması gerektiğine vurgu yaptı.

Kiraların faize göre düşük, faizlerin ise konut kredisi için çok yüksek olduğunu söyleyen Afşar '' Kiracı için ev satın almak mümkün değil, ev sahibi içinse kiralar tatmin edici değil.

Böylece bir kıskaca alınan, kiracılıktan kaçamayan halk kesimleri, artan kiralarla baş etmek zorunda bırakılıyor. Faizler artıkça, ev fiyatları reel olarak düşüyor ama kiralar faizle beraber artıyor. Başka bir ifadeyle kira çarpanı azalıyor.  '' dedi.