Konut alırken bu unsurlara dikkat!
Vatandaşlar başlarını sokabilecek bir konut alabilmek için uzun seneler çalışıyor. Kişinin gayrimenkul sahibi olabilmesi için kanunun ön gördüğü bazı sıkı şekil koşulları bulunuyor. Bu koşullara uyulmadığı halde tüketiciler birçok mağduriyetle karşı karşıya kalabiliyor.
Vatandaşlar başlarını sokabilecek bir konut alabilmek için uzun seneler çalışıyor. Hürriyet Gazetesi'nden Neşet Gündüz'ün haberine göre; özellikle kentsel dönüşüm çerçevesinde binaların inşa edilmesi bu kapsamda da proje ve maket üzerinden yapılan konut satışları oldukça yaygın hale geldi.
Kişinin gayrimenkul sahibi olabilmesi için kanunun ön gördüğü bazı sıkı şekil koşulları bulunuyor. Bu koşullara uyulmadığı halde tüketiciler birçok mağduriyetle karşı karşıya kalabiliyor.
Yeni hazırlanan Tüketici Yasası ile tüketici daha güçlü bir şekilde korunmaya başlandı. Yani proje, maketten satış ve 30 bağımsız bölümden fazla ev inşa ediliyor ise Ticaret Bakanlığı ve müdürlüklerinin yükümlülükleri bulunuyor. Dahası Anayasa’nın 172. Maddesi ve Tüketicinin Korunması Kanunu'nda ‘Devlet, tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır’ ifadeleri yer alır.
İŞ BİRLİĞİ YAPILSIN
Ticaret Bakanlığı, “Ben nereden bileyim, nerede 30 bağımsız bölümden fazla kat yapılıyor” sorusunu yöneltebilir. İçişleri Bakanlığı’na yazıldığında, bütün belediyeler bu detayları kişilere bildiriyor.
SATIŞ SÖZLEŞMESİ
Kesinlikle adi yazılı sözleşme ile konut alınmamalı. Sözleşme mutlaka noterde resmi şekilde gerçekleştirilmeli ve kat irtifakları kurulduğunda tapuya şerh edilmeli. Projeden konut almış olunduğu ve henüz tapu alınmadığı için bu sözleşme dikkatlice incelenmeli.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ
Tüketiciler inşaat ruhsatı var mı, deprem analizi yapılmış mı, arsa kendi ismine mi, tapuda nasıl bir yönetim planı olduğu araştırılmalı. Proje onaylanmış, arsası alınmış, tapuda onaylı proje işlenmiş yani kat irtifakı kurulmuş olmalı. Tamamlama sigortası ya da başka bir teminat sunulmalı. Teslim anına kadar ne kadar tahsilat yapacaksa bunun karşılığında müteahhit firma tarafından tüketiciye teminat verilecek. 14 günlük cayma hakkı sunulacak. Bu koşulları yerine getirmeyen firmalarda konut alınırken çok dikkat edilmeli.
SENETLERE DİKKAT!
Tüketici yasasına göre sizden alınan senetler isme yazılı olmalı. Aksi durumda geçersiz sayılmazlar. Müteahhitler ısrarla, “İşbu nama…” değil de “İşbu emre…” diye başlayan senetleri sizden almak isterlerse kesinlikle verilmemeli. Bu ayrıntı gözden kaçırılırsa senetler ilgili olmayan kişilere ciro edilebilir.
*
Tüketiciye bazı teminatlar sağlanmalı. Bu teminatların da neler olacağı ise mevzuat tarafından belirlendi. Banka teminatı ya da tamamlama sigortası uygulanabilir. İnşaat bitirilemez ve yarım kalırsa, vatandaş sigorta şirketine “Burayı tamamla” diyebilir.
YÖNETİM PLANINI GÖRÜN
Yönetim planları incelenmeli, bazı büyük müteahhitler bir koyundan çift post çıkartmak amacıyla yönetim şirketleri hayata geçirilmiş. İnşaat şirketlerinin haricinde ve o projenin üretimini on sene boyunca kendi şirketlerinin yapacağına ilişkin madde koyuyor ve yönetim planı tapuya veriliyor. O yönetim planın değiştirilebilmesi için kat maliklerinin yüzde sekseninin kararı gerekiyor. Bu şu anlama gelir; sizden bir konut kirası gibi aidat istenebilir, alınan paraların nereye kullanıldığını bilemez ve birçok problemle karşılaşabilirsiniz. Muhakkak yönetim planı görülmeli.