Konut kredisi kullanımı düştü, senet kullanımı yükseldi!

Konut satın alan vatandaşlar peşinat ve banka kredisi yerine ağırlıklı olarak senet kullanmayı tercih etti. Artan kredi maliyetleri bunda etkili oldu. ikinci el oto piyasasındaki durgunluk da senetle aşıldı. Galericiler 24 aya varan eşit vadelerle senetli satış yapıyor 

Maliyetler zorladı 

Konut kredisi faizleri son 3-4 ayda hızlı yükseldi. Hatta yüzde 80'i bulan artışlar yaşandı. Haziran'da yüzde 0.65'e kadar gerileyen konut kredisi faizleri bugünlerde yüzde 1.15'e kadar fırladı. 60 ay vadeli 100 bin lira kredinin toplam maliyeti son 3 ay içinde 18 bin lira birden arttı. Yükselen faizler kredi ile konut almayı cazip olmaktan çıkardı. Artan kredi maliyetleri vatandaşı senetle konut almaya yönlendirdi. 

Senetle 'ev'lendiler 

Reidin Gayrimenkul Araştırma Şirketi'nin araştırmasına göre; Ağustos aymda markalı projelerden konut alan 100 müşteriden 56'sı banka kredisi kullanırken, Eylül aymda sayı keskin bir düşüşle 35'e geriledi. Eylül'de vatandaş peşinat ve banka kredisi yerine senete yüklendi. Ağustos aymda konut alan her 100 kişiden sadece 15'i senet kullanırken, bu sayı hızlı bir yükselişle Eylül'de 43'e kadar çıktı. 

Uzmanlar uyarıyor! 

Banka kredisi yerine senetle ev almanın bazı riskleri bulunuyor. Örneğin; bir daire karşılığında 120 aylık senet imzalandı. İnşaat yüzde 70'i tamamlandıktan sonra durdu ve daire teslim edilemedi. 

Senetlerin 20'si öndendi fakat geri kalan 100'ü müteahhitte kaldı. 

Müteahhit bu senetleri kendi kasasında tutarsa sorun yok. 

Fakat demir aldığı birisine verirse üçüncü kişi bu senetlerin parasını sizden isteyebilir. 

BANKAYI KEFİL EDİN 

Uzmanlar, konut alırken senet yerine mutlaka banka kredisinin alınmasını gerektiğini söylüyor. Çünkü Mortgage Yasası'na göre bankalar konut teslimine kadar sorumlular. Dolayısıyla vatandaşlar, konut teslim edilene kadar geçen sürede doğabilecek olumsuzluklar (iflas, konutun teslim edilememesi, konutun kusurlu olması) gibi durumlarda firmadan haklarını alamadığı durumda, banka kullandırdığı kredi kadar sorumlu oluyor. 

İkinci el oto için UMUT OLDU 

Piyasadaki durgunluğu aşmak amacıyla 'vadeli satış' seçenekleri sunmaya başlayan ikinci el oto galericileri, kredi kartına 12 ay taksit ve 24 aya varan eşit vadelerle 'senetli' satışlar gerçekleştiriyor. Bursa Oto Galericileri Sitesi Başkanı Rasim Hazar "Peşin satış yapamadığımız için vadeye döndük. Galerilerin hemen hepsi artık böyle çalışıyor" diye konuştu. 

Satılamaz kaydı konuluyor 

Senet tahsilinde sorun yaşamamak için otomobillere noterde 'Satılamaz kaydı' koydurduklarını ifade eden Hazar "Senetle satışlara ilgi büyük. Bankalarla daha önce sorun yaşayanlar daha çok bu ödeme şeklini tercih ediyor. Şu anda alıcı da satıcı da memnun" dedi. ikinci el otomobil piyasasında daha çok 20 bin lira ve altındaki araçların tercih edildiğine de değinen Rasim Hazar, satacak araç bulamadıklarını söyledi. 

Karar yerinde ama... 

Tüketiciler Birliği Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, kredi kartı alacaklara bir takım sınırlamalar getirildiğini ancak uygulama, safhasının hâlâ 'muamma' olduğunu belirtti. Kredi kartı limitlerinin sınırlandırılması ve kart borcunu ödemeyenlerin kartlarının geçici olarak kapatılmasının tüketicinin korunması açısından olumlu bir karar olduğunu ifade eden Dinç, "Ancak bu uygulama mevcut problemlere çözüm getirmiyor" dedi. 

Önce tedbir alınmalı 

Türkiye'de 57 milyon kredi kartı ve bu kartlara ait 80 milyar lira borç bulunduğunu vurgulayan Mustafa Dinç, "Düzenlemenin sağlam temele oturtulması için bu borçların tasfiyesi ve bundan sonra aşırı borçlanmayı engelleyici tedbirlerin alınması gerekir. Kredi kartı borçlularına son bir yapılandırma sunulmalı ve mevcut borçlar kredi kartı borcu olmaktan çıkarılıp tüketici kredisine dönüştürülmeli" ifadelerini kullandı. 

Posta