Konut satışları geçen yıla göre ne kadar arttı?

Dünya Gazetesi yazarlarından Alaattin Aktaş, dünya genelinde ve ülkemizde son dönemde yaşanılanların sektör üzerindeki etkilerini kaleme aldı. İşte Alaattin Aktaş'ın yazısı...

İpotekli satışlardaki artış sektör için iyiye işaret elbette ama koronavirüs yüzünden yaşanacak ekonomik zorluk bu kredilerin geri ödenmesinde sorun yaratır ve bu durum bankaları çok etkiler mi, bu da kaygı uyandırıyor.

Şubat ayında yaklaşık 119 bin konut satıldı. Geçen yılın şubatındaki 78 binlik satışa göre yüzde 51 artış var. İlk iki aydaki satış da geçen yılın yüzde 54 kadar üstünde.

Bu sayılar konut satışında geçen yıla göre kayda değer bir artış yaşandığını gösteriyor. Bu artış oranlarına bakarak sektörün toparlandığı bile söylenebilir. Ama ayrıntıları gözden kaçırmamak gerekir.

Bir kere iki ay toplamındaki satış 232 bin oldu ve geçen yıla göre yüzde 54 artış sağlandı ama geçen yıl, ilk iki ay itibarıyla en düşük satışın gerçekleştiği yıldı. Tüm Türkiye’yi kapsayan konut satış istatistiklerinin tutulmaya başlandığı 2013 yılından bu yana ilk iki ay itibarıyla en az satış geçen yıl gerçekleşmişti. Bu yılın ocak-şubat dönemindeki satış, geçen yılın yüzde 54 üstünde ama 2018’e göre yüzde 20, 2017’ye göre yüzde 18 artış var.

İpotekli konut satışına bakıyoruz; geçen yıldan bu yıla 15 binden 86 bine çıkılmış, müthiş bir artış sağlanmış. Ne var ki geçen yıl da 57 binden 15 bine inilmişti.

Kredi faizleri geçen yıl çok yüksekti, faiz aşağı çekilince ipotekli satışlar da doğal olarak hızlı bir artış gösterdi.

Ama geçen yıla göre hızlı bir artış olmakla birlikte ipotekli satışlar önceki yıllara göre çok fazla artmış değil. İlk iki ay itibarıyla ipotekli satışlar 2013 yılında 74 bin, 2017 yılında 75 bin düzeyinde gerçekleşmişti.

Ayrıca ipotekli satışların toplam satış içindeki payı da önemli. Bu yılki oran yüzde 37. Oysa 2013 yılındaki oran yüzde 42 düzeyinde oluşmuştu.

İpotekli satışlardan kaygı duymalı mı?

İki ayda ipotekli olarak 86 bin konut satılması inşaat sektörüne nefes aldıracak bir gelişme olarak görülmelidir ve normalde bundan memnuniyet duymak gerekir.

Ama normalde! Oysa tüm dünya gibi biz de tam anlamıyla anormal bir döneme girdik.

Herkesi bir gelecek kaygısı sardı. Ve en kötüsü bu kaygıda bir vade de yok. Umuluyor ki salgın birkaç ay sonra, en geç yaz aylarında bitecek.

İyi de ya bitmezse... Veya salgın biter ama ekonomik etkileri çok uzun sürerse... İnsanlar işinden gücünden olur ve aldıkları konut kredilerini ödemekte zorluk yaşamaya başlarsa...

En başta turizm olmak üzere hizmetler sektörüyle sanayiden bankacılık kesimini rahatsız edecek haberler zaten geliyor. Buna bir de konut kredileri eklenirse ne olacak, ne yapacağız?

İlk satışlar bir türlü artırılamıyor

İki ayda gerçekleşen ilk satışlar 73 bin adet oldu. Tamam, geçen yılın aynı dönemindeki 64 binlik satışa göre bir artış var ama bizim başlıkta vurguladığımız daha geniş bir zaman dilimindeki durum.

Bu yılın ilk iki ayındaki ilk satışlar, geçen yıl dışında 2013’ten bu yana olan dönemin en düşük satışı. Konut satış istatistiklerinin tüm Türkiye’yi kapsayacak şekilde 2013’ten bu yana tutulduğunu bir kez daha hatırlatalım.

İlk satışlar 2013-2015 döneminde 78-79 bin, 2016- 2018 döneminde ise 87-89 bin dolayında gerçekleşmişti. Bu yılki sayı ise çıka çıka 73 bine çıktı.

İlk satışlarda daha alınması gereken çok yol var. Kaldı ki örneğin 2013 yılında ilk iki ayda yaklaşık 79 bin ilk satış yapılırken o tarihteki sıfır konut yapımı ve konut stoku neydi, şimdi hangi düzeyde, bunları da göz önünde bulundurmak gerek.

Faizlerin inmesiyle konut satışları 2 kat arttı!

Şubat ayında yabancılara ne kadar konut satıldı?