Konut satışları noterde yapılacak!
40 yıllık Noterlik Kanunu değişiyor. Yasa değişikliği için kurulan çalışma komisyonu, noterleri AB’ye uyduracak. Şayet değişim yaşanırsa konut satışı noterde olacak. Konuttaki tahtakurusu bile inceleme konusu olacak.
Araç satışından sonra taşınmaz alım-satımına da aracılık etmeye hazırlanan Türkiye Noterler Birliği (TNB) bu yöndeki çalışmalarını hızlandırdı. TNB Başkanı Yunus Tutar başkanlığındaki bir heyet, tabi oldukları 40 yıllık yasanın değişmesi için kurulan komisyonun Başkanı Prof. Süha Tanrıver ile birlikte İtalya ve Fransa’ya çıkarma yaparak örneklerini yerinde inceledi. Heyet son olarak Paris’te Fransa Noterler Birliği Onursal Başkanı Jean Pierre Ferret, Avrupa Birliği Noterler Konseyi (CNUE) Başkanlığını 1 Ocak 2015’te devralacak Jean Terrade ve Fransa’daki Türk kökenli noter Marianne Sevindik’le buluştu. Görüşme sonrası Yunus Tutar AB’ye uyum yönünde attıkları adımları anlatırken Fransız yöneticiler de bu ülkedeki uygulamalar hakkında bilgi verdi.
Fransa’da noter zorunlu
Jean Pierre Ferret’in verdiği bilgiye göre gayrimenkul satışı sırasında notere gitmek Fransa’da kanunen zorunlu. Böylece hem alıcı hem de satıcının güvenliği sağlanıyor. Çünkü işlem baştan kontrol ediliyor. Noter önce satıcının gerçek olup olmadığı, binanın vergi borcu gibi birçok şeyi 30 yıllık kayıtlardan anında görebiliyor. Ardından da satıcı deprem ve sel riskinden binada amyant kullanımına ve hatta tahtakurusuna varıncaya kadar binanın güvenliği konusunda notere bir rapor sunuyor. Sonrasında ise iş ödemeye kalıyor. Önce alıcı parayı notere aktarıyor. Devir sözleşmesi imzalanınca da noter parayı satıcıya aktarıyor. Böylece her iki tarafın da güvenliği sağlanıyor.
Ön ödemeli konutta notere mutlaka gidin
Fransız yöneticilerin verdiği bilgiye göre 9 bin 800 noterin faaliyet gösterdiği Fransa’da 600 milyar Euro’luk işlemin yarısı gayrimenkulden oluşuyor. 300 bin Euro’luk bir konutun satışından devlet 17 bin 300 Euro vergi alıyor. Jean Pierre Ferret sistem sayesinde kayıt dışılığın bittiğini belirterek “Satışlar yüzde 100 gerçek değerlerden yapılıyor” dedi. TNB Başkanı Tutar ise en güçlü sistemin Fransa’da olduğunu belirterek “Bulgaristan da bu sisteme yeni geçti ama bizden ileride. Bize en uygun yapı ise İtalya’da” dedi.
4.9 milyon araç satıldı
Araç satışının noterde yapılmaya başlandığına dikkat çeken Yunus Tutar sisteme geçince kayıt dışılığın azaldığını belirterek “Yıllık araç satışı bir anda 1.2 milyondan 4.9 milyona çıktı. Noterden araç satışı şu an birçok Avrupa ülkesinde bile yok” dedi. Tüter mahkemenin 6 ayda verdiği veraset ilamını aynı gün verdiklerini de belirterek bu yolla 399 bin dosyanın mahkemeye gitmeden çözüldüğünü anlattı. Başkan Tutar Yeni Tüketici Yasası ile düzenleme yapılan ön ödemeli konut satışı konusunda da önemli bir uyarıda da bulundu. Tutar “Ön ödemeli konut satışı mutlaka noterden yapılmalı. Metrekaresi falan her şeyi yazılmalı. Bu tür konutlar noter tarafından düzenlenmiş bir belge ile yapılıyorsa alın” dedi.
Yaşar Kızılbağ