Konut sektörü 2021'den umutlu!

2020 yılı için bankacılar, yüzde 15'lere yaklaşan büyümeler yaşanacağını tahmin ediyor. Konut gibi bazı kategorilerde de ciddi bir hareket başlamış durumda.

Capital Dergisi'nden Elçin Cirik'in haberine göre, 2019’un ilk 9 ayında sektörün toplam kredilerinde büyüme hızı, yüzde 5,8 ile sınırlı kaldı. Ancak yöneticiler bu yıl toplam kredilerde yüzde 13-15 bandının yakalanacağını düşünüyor.

Kredilerde 2011 ve 2013, iyi yıllardı. Bazı kategorilerde yüzde 30'lara ulaşan büyümeler yakalanmıştı. Peki bu hızlar tekrar yakalanabilecek mi? Aslında 2020'de bankacılar, yüzde 15'lere yaklaşan büyümeler öngörüyor. Konut gibi bazı kategorilerde de ciddi bir hareket başlamış durumda. Ancak eski büyüme hızlarına ulaşabilmek için biraz daha beklemek gerek. 

Bankacılıkta eski güzel günler özleniyor. Bu özlemin temelinde ise zirve yıllarda ulaşılan büyüme hızı yatıyor. Toplam kredilere baktığımızda son 10 yılın en iyi dönemi yüzde 31,7’lik büyüme oranıyla 2013’te yaşandı. Zorlu geçen 2019’un ilk 9 ayında sektörün toplam kredilerinde büyüme hızı, yüzde 5,8 ile sınırlı kaldı. Ancak yöneticiler bu yıl toplam kredilerde yüzde 13-15 bandının yakalanacağını düşünüyor. Bu iyimser beklentinin ardında ise yüzde 3’lerde beklenen ekonomik büyüme ve faizlerdeki düşüşlerin yarattığı rüzgar yatıyor.

Deniz Bank Genel Müdürü Hakan Ateş, “Bu yıl ülkenin büyümesinin yüzde 3’ün üzerinde olacağından hareketle enflasyonu tek hanede tutabilirsek ve bütçe açığına da dikkat edersek güzel bir yıl geçireceğimizi düşünüyorum. Yılı kredilerde yüzde 15-17 artışla kapatacağız” diyor. Bankacılık danışmanı Mehmet Erten, benzer bir bakış açısıyla şunları anlatıyor:

“2020’de ekonomi yönetiminin büyümeyi, özellikle bol ve düşük faizli kredilerle desteklemek istediği ve gerek kamu bankalarının bu yönde sorumluluk üstlendiği gerekse düzenlemelerin bankalarımızı bu yönde yüreklendirdiği gerçek.”

Peki benzer bir tablo alt segmentlerde de var mı? Kategoriler, son 10 yılın en ne kadar uzağında? Beklentiler ne yönde?

BİREYSELDE 3 YILI BULUR

2010 sonrasında bireysel kredilerde 2011'de yüzde 29,5 ve 2013’te yüzde 24,8 büyüme yazılan efsane yıllar var. 2019’un ilk 9 ayında ise 2018 sonuna göre yüzde 6,5’lik kredi artışı söz konusu... 

Yani efsane yılların oldukça gerisinde kalan bir tablo mevcut. QNB Finansbank Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Enis Kurtoğlu, 2019’u “Bireysel kredilerde özellikle ihtiyaç kredilerinde önemli büyüme kaydedilen bir yıl oldu” şeklinde özetliyor. Kurtoğlu, 2020’de düşük faiz ortamının kalıcı olmasıyla büyüme ivmesinin hız kazanacağını düşünüyor ve zirve yıllar kadar olmasa da yüzde 20 seviyelerinde büyüme yaşanacağını düşünüyor.

Burgan Bank Genel Müdürü Murat Dinç, son dönemde bireysel kredi faizlerinde 10 puanın üzerindeki düşüşle toparlanmanın başladığını söylüyor. Dinç, “Bireysel kredi talebinin, mevcut ve daha düşük faiz seviyelerinin kalıcı olması ve iş gücü piyasasının iyileşmesiyle güçlenmesini bekliyoruz; artış hızı yüzde 15’in üzerine çıkabilir” yorumunu yapıyor.

“2019’un ilk 6 ayında yüzde 1 olan tüketici kredileri büyümesi, temmuz-kasım arasında yüzde 12’ye yükseldi” diyen Boston Consulting Group (BCG) Türkiye Genel Müdürü ve Kıdemli Yönetici Ortağı Burak Tansan, ekonomideki düzelmenin devam etmesi ve kredi kullanımı koşullarının daha da elverişli olmasıyla orta vadede 2010’ların başındaki büyüme rakamlarına erişmenin mümkün olduğu düşüncesinde. Global Kapital Group CEO’su Tunç Akyurt, burada büyümeyi tetikleyen en önemli faktörlerin aylık kredi faizleri ve uygulanan maksimum vadeler olduğunu vurgulayarak, “Bu yıl yüzde 20 büyüme şaşırtıcı olmaz” diyor.

Sistema Genel Müdürü Tolga Moral ise bu alanda eski yüzde 30’lara yakın büyüme hızının 3 yıl içinde yakalanmasını çok düşük ihtimal olarak görüyor. Moral, “Tüketici güveninde ciddi iyileşme gerekli. Ancak ithalata bağımlı yapıdan verimli, katma değerli üretime geçiş reformlarının etkin icrası başlarsa 3’üncü yılın sonunda bu oranlara dönüş olabilir” diyor.

KONUT BU YIL TOPARLANIR

Büyük montanları ve uzun vadeleriyle bireyselin en güçlü ürünü konut kredileri için son iki yıl karanlık geçti, 2018’de yüzde 2 daralan konut kredileri 2019’un ilk 9 ayında da küçülmeyi sürdürdü. Ancak son iki ayda, düşen faizlerle hareket başladı.

Bu kategoride en iyi yıl olan 2013’teki yüzde 29’luk büyüme tekrar yakalanabilir mi? Bu soruya bankacılar farklı yanıtlar veriyor.

Enis Kurtoğlu, ekonomide istikrar ve güven ortamının sürmesiyle 2020’de yüzde 10’larda büyüme bekliyor ama 2011’deki oranların yakalanması için bir süre daha geçmesi gerektiğini aktarıyor. Akbank Perakende Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz, “İpotekli konut satışları son 5 aydır artış gösteriyor. 2019 sonu verilerinde tekrar yüzde 30’a yükseldi. Bu gelişmeler ve gayrimenkuldeki teşviklerle büyümelerin süreceğini öngörüyoruz” diyor. TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, alman aksiyonlarla konut kredilerinin burnunu yukarı çevirdiği, ancak eski güzel büyümelerin önümüzdeki 3-4 yıldan önce yakalanmayacağı görüşünde.

Bireyselde iyi gidişat gösteren ihtiyaç kredileri içinse gelecek daha aydınlık. Deloitte Türkiye Finansal Hizmetler Endüstrisi Lideri Yaman Polat, “2019’un son 6 ayında enflasyondaki pozitif gelişme ve kurların nispeten stabil hareketinin etkisiyle 2020 ve sonrasında ihtiyaç kredilerinde yüzde 25’in üzerinde büyüme bekliyoruz” diyor. Enis Kurtoğlu ve Bülent Oğuz da bu ürün özelinde 2011’deki yüzde 36,5 kadar olmasa da yüzde 26,5-27 büyüme öngörüyor. 2010 sonrası 6-9 milyar TL hacim içinde dönen taşıt kredilerinin de 2020’de otomotiv satışlarının artmasıyla eksi yüzde 10’lardan pozitife geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Ancak burada DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş’in belirttiği gibi taşıt kredilerinin tüketici finansman şirketlerine kayması ve çoğu bankanın odak alanları dışında kalmasıyla artık eski büyümeler beklenmiyor.

Hakan Ateş / Denizbank Genel Müdürü

Kurumsalda Yaraları Sarma Dönemi 

Bu yıl bireysel bankacılıktan başlayarak  KOBİ ve tarım alanlarının yüzde 20 civarında büyüyeceğini düşünüyorum. Tüzel tarafta ise ticari kurumsal bankacılıkta yüzde 10 civarında kredi büyümesi öngörüyorum. Yılı sektörde kredilerde yüzde 15-17 artışla kapatacağız. Kurumsalda 2020'de yüzde 15-20 büyümeleri göremeyiz. Çünkü bu yıl açıkçası yaraları sarma ve konsolidasyon dönemi olacak. Bu alanda zombi firmaların temizlenmesi gerekiyor. Ekonomik hayattan çekilecekler demiyorum ama bu firmalar el değiştirerek konsolide ya da rehabilite olarak küçülerek bu dönemi atlatacak.

Konutta Bahar

Bu dönemde belki verdiklerimizden fazlasını geri tahsil edeceğiz. O nedenle tüzel tarafta büyüme yüzde 10'larda kalacak. 2021 kalan firmaların daha atak, büyük piyasa paylarıyla büyüdüğü bir yıl olacak. 2021'de yurt dışından fonlamada da daha uzun vadeli ve uygun fonlar bulunabilecek. Bu nedenle 2021'de tüzelde yüzde 15 ve üstü büyümeler gelecek. Bireyselde konut kredileri de 2020'de iyi gidecek. Daha küçük metrekareli, daha ucuz, çok uzun vadeli finanse edilebilecek C sosyoekonomik grubuna yönelik konut üretme projesi var. Bu adımla konutta 2021-2022'de eski güzel büyümeler yakalanabilir. 

Gayrimenkul sektörü 2019'u nasıl kapattı?

Konut sektörü 2020 yılına nasıl başladı?

Konut sektörü 2020'den ümitli! Veriler memnun etti!