Konut sitelerindeki aidat artışları yönetimlerle ev sahiplerini karşı karşıya getirdi!
Konut sitelerindeki aidatlar, 2022 yılına girilmesiyle beraber artan maliyetler sebebiyle yüzde 40-60 civarında artarken bunun büyük kısmı asgari ücrete gerçekleştirilen yüzde 50'lik zamdan kaynaklandı.
2022 yılına girilmesiyle beraber konut sitelerinin genel kurulları art arda yapılıyor. Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, yapılan genel kurulda bu sene için belirlenen aidat tutarları, konut sitesi sakinleri ile yönetimlerini de karşı karşıya getirdi.
TED Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şebnem Akipek, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada söz konusu konunun Kat Mülkiyeti Kanunu ile düzenlendiğini belirtti. Şebnem Akipek yaptığı açıklamada kat maliklerinin, kapıcı, bahçıvan ve bekçi giderleriyle ortak tesislerin işletme giderlerine ve bunlar için toplanacak olan avansa kendi arsa payı oranında katılması gerektiğini dile getirdi.
Yüksek artış kaçınılmaz mı?
Herkes tarafından bilinen kanun uyarınca, kat maliklerinin bu giderleri ödemekten kaçınamayacağına değinen Şebnem Akipek, şunları diye getirdi:
"Genel giderlerin yani aidatın miktarı, kat malikleri kurulunca belirlenir. Genellikle her yıl sonu veya başında yapılan kat malikleri olağan kurulunda bir yıl için ödenecek miktar tespit edilir. Bu miktarın belirlenmesinde bir üst sınır yasal olarak çizilmemiştir. Aidat, apartmanın elektrik, su gibi genel giderleri ile varsa çalışan personelin maaşları ve diğer ödemelerini, sigorta primlerini, genel temizlik ve bakım giderlerini, eğer merkezi sistem ısınma varsa, ısınmaya ilişkin doğal gaz giderlerini kapsar. Bu giderlerin yanında, çıkabilecek ani ve arızi masraflar da düşünülerek, acil durumlara hazırlık amacıyla tahmini bir ek giderin de toplanması yerinde olur. Kat malikleri bir yıllık tüm giderleri yaklaşık olarak hesaplayıp, daire sayısına, yasal düzenlemeye göre veya eğer farklı bir esas yönetim planı ile belirlenmişse buna göre bölünmelidir. Ülkemizde artan asgari ücret, elektrik, doğal gaz ve su giderleri düşünüldüğünde bu yıl aidatlarda önemli miktarda artış olması kaçınılmaz görülmektedir."
Aidatlarda geçen yıla göre ne kadar artış yapıldı?
Tesis Yöneticileri Federasyonu Başkanı Yahya Sağır da konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada site genel kurullarının bu ay boyunca süreceğini ve site sakinlerinin daha sonra aidatlarla ilgili sıkıntı yaşamamak için bu genel kurullara katılmasının büyük önem taşıdığın söyledi. Yahya Sağır, son zamanlarda sık sık gündeme gelen aidatların, site yönetimleri tarafından değil, genel kurulda kat malikleri tarafından oylanarak belirlendiğine değinerek, buraya katılan site sakinlerinin, aidat artışının nereden kaynaklandığını öğrenebileceğini söyledi. Yahya Sağır, kiracıların da mal sahibinden alacağı vekaletnameyle genel kurullara katılım sağlayabileceğini kaydetti.
Yaptığı açıklamada site yönetimlerinin geçen senenin giderleriyle bu senenin öngörülen giderlerini kaydederek, aidat artışının gerekçelerini anlatması gerektiğini dile getiren Yahya Sağır, "Ben yaptım oldu" diyerek aidatın belirlenemeyeceğini söyledi. Genel kurula katılım sağlamayan konut sahipleri için itiraz süreci olduğunu ve bunun dışında ayrıca dava açma hakları olduğunu dile getiren Yahya Sağır, buna karşın davanın kaybedilmesi durumunda aidatın faiziyle beraber tahsil edileceğini dile getirdi.
Yahya Sağır, son zamanlarda sık sık gündeme gelen aidat artışlarının personel sayısı, kapalı otopark, asansör, spor salonu, sitedeki bağımsız bölüm sayısı ve havuz gibi etkenlere göre değişiklik gösterdiğini kaydederek, şöyle konuştu:
"Site aidatlarının yüzde 80'ini personel gideri oluşturuyor. Asgari ücrete yapılan yüzde 50 zam, enflasyon, elektrik, doğal gaz, su ve gübre fiyatlarındaki artışlar aidatlara yansıdı. Personelin tazminatı, kıyafeti, yol ve yemek giderleri de var. Çok katlı sitelerde asansörün aylık bakımı büyük bir maliyet. Havuzlu siteler, klora gelen zamdan etkilendi. Temizlik ve sarf malzemelerinde fiyatlar arttı. Tüm bu giderler toplanıyor, konut sayısına bölünüyor. Sitede bağımsız bölüm sayısı ne kadar çoksa aidat da personel sayısına göre daha düşük olabiliyor. Yaşanan maliyet artışları nedeniyle aidatlarda geçen yıla göre yüzde 40-60 artış var. Bu oran, çalışan ve daire sayısı ile sitenin donatılarına göre değişiyor."
Aidat kirayı geçebilir mi?
Bu maliyetler masaya yatırıldığında aidat artışlarının fahiş olmadığını belirten Yahya Sağır, "Mesela son genel kurullarda geçen yıl 470 lira olan aidat 625 liraya, 650 lira olan başka bir aidat 800 liraya çıktı. Bursa'da 350 lira olan bir aidat 500 liraya yükseldi. Burada tabii ki bağımsız bölüm sayısı önemli. Bağdat Caddesi'nde kira bedeli 13 bin lira olan bir sitenin aidatı 500 lira. Aidatlar kira kadar oldu deniyor da kiraya endekslememek lazım. Aidat zaten kirayı geçemez. Piyasadaki maliyet artışları ortada. Dolardaki düşüş maliyetleri düşürmedi." dedi.
Yahya Sağır, site yönetimlerinin maliyetlerini yüzde 18 KDV ve posta maliyetlerinin de artırdığını kaydederek, şöyle konuştu:
"Yönetim firmalarının aldığı her şeye yüzde 18 KDV uygulanıyor. 500 liralık aidat, 590 lira oluyor. Genel kurul kararlarının iadeli taahhütlü postayla gönderilmesi lazım. Bir posta bedeli 12 lira. Bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlara federasyon olarak görüşlerimizi sunacağız."
