Kooperatiflerde konutların bedelinin tespiti, konutların ortaklara dağıtılması!

Kooperatiflerde konutların bedelinin tespitinde; önce konutların geçici maliyetleri tespit edilir. Daha sonra konutlara takdir edilen şerefiyeler (dairenin konumuna göre artı veya eksi olabilir), geçici maliyetlere eklenerek veya çıkarılarak kesin maliyetler bulunur. 

Konutların ortaklara dağıtımı aşamasına gelindiğinde ise, konutlar, ortakların ya kooperatife girişleri esnasında isteklerine göre ya da daha sonradan noter önünde çekilecek kura ile dağıtılabilir. 

Ferdileşme; tapu kütüğünde kooperatif adına kayıtlı bulunan taşınmazın (dairenin, işyerinin) mülkiyetinin ortaklara devredilerek, tapusunun verilmesidir. Ferdileşmeden sonra ortaklar, taşınmazları (daireleri, işyerleri) üzerinde istedikleri tasarrufta bulunabilirler (1). 

KOOPERATİFLERDE KONUTLARİN BEDELİNİN TESPİTİ 

Konutların kesin maliyetlerinin tespit edilmesi iki aşamada gerçekleştirilir. Önce geçici maliyetler çıkarılır, daha sonra, şerefiyeler geçici maliyetlerle irtibatlandırılarak kesin maliyetler bulunur. 

1- Geçici Maliyetlerin Tespit Edilmesi Geçici maliyetler, ana sözleşmenin 61/1. maddesine göre, Arsa bedeli ile yapı masrafları veya yol, su, elektrik gibi müşterek tesis masrafları okul, kütüphane, satış mağazaları bahçe ve spor alanı gibi genel hizmet tesis bedellerinden her konuta düşecek olan miktar ile genel giderler ve yönetim masraflarının ortaklara düşecek payları hesaplanmak suretiyle bulunur. 

Diğer bir ifadeyle kooperatifin kuruluşundan, konutların tamamlanmasına kadar geçen dönemde yapılan tüm harcamalar, mevcut konut sayısına bölünmek suretiyle, bir konutun geçici maliyeti tespit edilir (2). 

2- Şerefiyelerin Tespit Edilmesi Kooperatiflerde konutların konumu, yapısal durumu gibi çeşitli özellikleri birbirinden farklı olabilmektedir. Bu farklılıklar, ortakların "hak ve vecibelerde eşiflik ilkesine aykın düşeceğinden konutlar arasındaki değer farklılıkları şerefiye sistemiyle çözümlenmelidir. 

Yönetim kurulu şerefiyeleri tespit ettirmek amacıyla, ortaklar arasından ve özellikle mimar ve mühendislerden "üç kişilik bir teknik heyet" oluşturur. Ortaklar arasında bu nitelikte kişiler yoksa dışarıdan seçim yapılması da olasıdır. Teknik heyet, tüm kooperatif konutlarını gözönünde bulundurarak şerefiyeleri tespit ve imzaların doğruluğu bakımından noterce onandıktan sonra Yönetim Kurulu'na verir. Bu rapor Yönetim Kurulunca noter vasıtasıyla taahhütlü mektupla veya elden imza karşılığı ortaklara tebliğ edilir. 

Şükrü Kızılot/ Hürses Gazetesi