Kripto paraların geleceği ne olacak?
Ekonomistler kripto para piyasalarına ilişkin ne düşünüyor? Kripto paraların geleceği ne olacak? Kripto paralar değerlenecek mi? Tüm bu sorular yatırımcılar tarafından merak ediliyor. İşte bu soruların yanıtları...
Yeni Şafak Gazetesi köşe yazarı Yaşar Süngü bugünkü köşesinde kripto paraları ve ekonomşst Atilla Çifter'in açıklamalarını kaleme aldı.
İşte Yaşar Süngü'nün 'Bitcoin-kripto paralar ve bildiğin koyun' başlıklı yazısı...
Yüksek kazanç fırsatı sunarken kullanılan en ikna edici cümlelerden biri; 'Bir koymak ve üç kazanmak'. Günümüzde gençler kripto paralarla bir koyup üç hatta 300 kazanarak kısa zamanda köşeyi dönebilme hayallerini kuruyor.
“Yatırım yapacak paran varsa borsadan hisse al” fikri sunulduğunda, “Borsa senede en fazla yüzde 30 kazandırıyor, kripto paralarda kazanç yüzde bin” cevanı geliyor. Hatta yüzde 10 bin kazanılacağı bile düşünülüyor.
Kısa zamanda yüksek getiri kimin iştahını açmaz ki?
Çiftlikbank olayı, kripto para borsası Thodex’in sahibinin dolandırıcılığı en son yaşanan kısa vadeli yüksek gelir hırsının iki örneğini teşkil ediyor.
**
Dünyada binlerce kripto para birimi bulunuyor ve 300’ü aşkın kripto para borsası mevcut.
Piyasanın toplam işlem hacmi ise 1,7 trilyon dolar seviyesinde.
Türkiye’de de kripto paralara olan talep ve işlem hacmi gün geçtikçe yükseliyor. Birçok Türk, yabancı borsalarda kripto para işlemleri gerçekleştiriyor. Ayrıca, yatırımcıların bir bölümü de yerli kripto para borsalarını tercih ediyor.
Küresel Tüketici Anketi’nin verilerinde, Türkiye'nin, kripto para sahipliği açısından dünyada dördüncü, Avrupa’da ise ilk sırada olduğu belirtildi.
**
Sosyal medyadaki bir videoda, genç bir insana Bitcoin nedir sorusu yöneltiliyor. Genç şunları söylüyor:
“İnternet’ten koyun alıyorsun. Görmeden. İki hafta besleyip satıyorsun. İşte o Bitkoyun...”
Mikrofonu uzatan yeni bir soru yöneltiyor:
-Emin misin?... Coin olmasın?
“Yok yok” diye konuşuyor genç, “Koyun o. Bildiğin koyun. Ama görmeden.”
**
Dünyada kripto paralara olan talebin artmasında Kovid-19 salgını sürecinin etkisinin olduğu belirtiliyor.
Koronavirüs salgını ile evlerine kapanan vatandaşların; kumar alışkanlığını ve ilgisini kripto paralar aracılığıyla tatmin ettiğini belirten ekonomistler bulunuyor.
Sanal kumarın bu kadar yaygın hale geldiği bir dünyada bu düşüncenin mantıksız olması pek mümkün değil.
**
Peki ekonomistler kripto paralara ilişkin ne düşünüyor?
Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Atilla Çifter, kripto para piyasasında meydana gelen dalgalanma ve düşüşleri şu şekilde açıkladı:
"Bitcoin’un değeri pandeminin başladığı 2020 yılının Mart ayında 5 bin doların altındaydı.
O dönemde kripto varlıkların piyasa değeri 150 milyar dolar seviyesine gerilemişti.
Sonraki dönemde ABD Merkez Bankası (FED) ve diğer gelişmiş ülke merkez bankalarının uygulamaya koyduğu parasal genişleme, hem kripto varlıklarda hem hisse senetlerinde fiyat artışlarına neden oldu.
Aynı dönemde kumar sektörünün büyük oranda kapalı kalması bu varlıklara olan talebi artırdı ve Bitcoin 30 bin dolar seviyelerine yükseldi.
Elon Musk’un Şubat 2021’de Tesla’yı alet ederek yaptığı açık manipülasyon sonucunda yükseliş sürdü ve Bitcoin 60 bin dolar seviyelerine ulaştı.
Musk’un bu ayın başında yeni bir açıklama yaparak Tesla’nın araba satışlarında kripto para ile ödemeleri kabul etmeyeceğini duyurması sonrası gerileme başladı.
Çin’in kripto para madenciliğini askıya alması ise Bitcoin’un 40 bin doların altına inmesine yol açtı."
**
Çifter, Bitcoin ve kripto paraların orta ve uzun vadedeki geleceğine ilişkin de şunları söylüyor:
“Kripto paraların şu anda beş öngörü parametresi var:
1) Gelişmekte olan ülkelerin parasal genişlemesi.
2) Katılımcı sayısında artış.
3) Manipülasyonlar.
4) Ülkelerin regülasyon adımları.
5) Pandemi döneminin devam etmesi.
Gelişmekte olan ülkelerin parasal genişlemeyi sürdürme olasılığı zayıf. Bu arada devletler kripto paraları sınırlama eğiliminde. Öte yandan manipülasyonlar da dalgalanmayı artırarak kripto varlıklara zarar veriyor.
Pandemi ise birçok ülkede tamamen bitmese de kontrol edilebilir bir noktaya doğru gidiyor.
Geriye sadece katılımcı sayısındaki artış faktörü kalıyor.
Bu perspektiften bakarsak, kriptoların orta ve uzun vadede istikrarlı bir şekilde yukarı yönde gidebileceğini sanmıyorum.
Fiyatlarının dalgalanma olasılığı çok daha yüksektir.”
Kripto paraları yasaklamak bir çözüm olmaz. Yapılacak tek iş; iştahı ve hırsı bulunanlara kripto paraların yüksek riskli varlıklar olduğunun iyi anlatılabilmesi.