Markalı konut projelerinde senedi seçenlerin oranı, yüzde 51.3'e tırmandı!

Faiz yükünü omuzlamak istemeyen yurttaşlar inşaatçıların düşük faizle sunduğu senetle satışa kayıyor. 

Fiyatlar yüzde 14.18 yükseldi. Türkiye'de markalı konut projelerinden alım yapanlar arasında finansman metodu olarak senedi seçenlerin oranı, ekim ayında yüzde 51.3'e tırmandı. Son aylardaki yüksek artış özellikle dikkat çekiyor. Ağustosta toplam satışların yüzde 14.8'i sadece senetle yapılırken bu oran eylülde yüzde 43.4'e çıkmıştı. 

Konut kredilerindeki faiz artışları yurttaşlan senetle konut alımına yöneltti. WSJ Türkiye'nin emlak veri platformu Reidin'in verilerinden derlediği bilgilere göre markalı konut projelerinden alım yapanlar arasında finansman metodu olarak senet seçenlerin oranı, ekim ayında yüzde 51.3 'e fırladı. Uzmanlar ve sektör temsilcileri senetle konut satışındaki yüksek artışı, artan faizlere, bankaların yeni projelere kredi vermedeki isteksizliğine ve bazı konut almak isteyenlerin kötü kredi geçmişine bağlıyor. FCamu denetim ve gözetiminin dışındaki bu satış yöntemindeki artış uzmanlarda endişe yaratıyor. İnşaat sektörü temsilcilerine göre devletin konutta senetle satışı ve bu satışlardaki batığı izlemesi mümkün değil. Türkiye'de satılan konutları tapu kayıtlarına dayanarak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜÎK) ve banka eksper raporlarına dayanarak da Merkez Bankası izliyor. 

Uzmanlara göre senetle satışın konut sektöründeki büyüklüğü ve batık oranı gibi göstergeler izlenemiyor. Sektör yetkililerine göre büyük şirketler için senetle satış tehlike yaratmayacak, 2002'ye kadar Türkiye'de konut satışları zaten bu yolla yapılıyordu. Ağaoğlu Şirketler Grubu Genel Müdürü Hasan Rahvalı, sektörde senete kayışın nedenini, banka kredisi almak istemeyen ya da alamayan kişilerin talebinden kaynaklandığını belirtti. Rahvalı, 2011 'e kadar senetli satışa talebin olmadığını kaydederek, "Son 2 yıldır konut talebi maaşb çalışandan kendi işini yapan kesime kaydı. Bunlar arasında 2001 krizinde bir talihsizlik yaşayıp kara listeye girmiş olanlar da var. Bankalar, bu talepleri incelediğinde müşteriyi riskli görüp kredi vermek istemeyebiliyor. Oysa bize göre piyasa riski bankadan daha iyi ölçer" açıklamasını yaptı. Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) eski Başkanı Doğan Cansızlar, senet ile satışlar mutlaka SPK denetimine alınması gerektiği uyarısında bulundu. 

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkam Aziz Torun projelerde ön satış yapıldığında bu verilerin de TÜÎK kayıtlarına girmediğini anlatarak "Aslında risk yok. Temmuz ağustosta yüzde 15-20 olan senetle satış eylülde artmış. Senetle satış artarken peşin satışlar 55'lerden yüzde 35'lere düşüyor. Bize göre bu sadece mevsimsel bir etki" diye konuştu. 

Cumhuriyet Emlak- Şehriban Kıraç/ Cumhuriyet Gazetesi