Miras hukuku saklı pay! 20-09-2013

Miras hukuku saklı pay, miras bırakana belirli derecede yakınlığı olan kişilerin miras bırakanın malvarlığı üzerinde hakka sahip olması gerektiği düşüncesine dayanıyor. Yani miras bırakan, malının tamamını istediği kişiye bırakamıyor...

Miras hukuku saklı pay!

Miras hukuku saklı pay, miras bırakana belirli derecede yakınlığı olan kişilerin miras bırakanın malvarlığı üzerinde hakka sahip olması gerektiği düşüncesine dayanıyor. Miras bırakan malvarlığının tamamını istediği kişiye miras olarak bırakabilme özgürlüğüne sahip değildir. Kanuni mirasçıların miras üzerinde saklı pay olarak adlandırılan hakları bulunuyor. Miras bırakan, saklı payları dışında kalan malvarlığı üzerinde dilediği gibi ölüme bağlı tasarrufta bulunabiliyor.

Saklı paylı mirasçılar kimlerdir?

Saklı pay sahibi mirasçılar alt soy yani çocuklar ve torunlar, ana- baba ve sağ kalan eş olarak belirtiliyor. Altsoy terimi içerisine evlatlıklar da dahil oluyor. Medeni Kanun’ da 2007’ de yürürlüğe giren değişiklik ile kardeşlerin saklı payı kaldırılmıştır.

Miras hukuku saklı pay oranları...

Altsoy için saklı pay oranı yasal miras payının yarısı oluyor.

Anne ve baba için saklı pay oranı ise yasal miras payının dörtte biridir. Diyelim ki bir kişinin altsoyu yani çocuğu veya torunu var. Bu durumda anne baba mirasçı olamayacağından saklı payı da olmuyor. Sağ kalan eş, anne ve baba ya da altsoy ile birlikte mirasçı olarak kalmışsa yasal miras payının tamamı, bu sayılanların dışında başka mirasçılara kalmışsa (örneğin kardeşler, yeğenler, amca, hala, vs.) yasal miras payının dörtte üçü saklı payı oluyor.

Saklı payın ihlali halinde ne yapılır?

Miras bırakan sağlığında yaptığı vasiyetname veya miras sözleşmesi gibi ölüme bağlı tasarruf ile bir mirasçısını mirastan çıkarmış ya da mirasçılarının saklı paylarını aşacak miktarda tasarrufta bulunmuş olabilir. Saklı pay, mirasın paylaşılması sırasında kendiliğinden dikkate alınmıyor. Saklı paya sahip mirasçıların, saklı payın ihlali halinde dava açmaları gerekiyor. Bu davaya “tenkis davası” deniliyor.

Saklı paylı mirasçıların mirastan mahrum edilmesi...

Miras bırakan, saklı pay mirasçılarını ancak kanunda yazılı sınırlı nedenlere dayanarak mirasçılıktan çıkarabiliyor. Bu sebepler, mirasçının, miras bırakana veya miras bırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemesi ya da miras bırakana veya miras bırakanın aile üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi halleri olarak karşımıza çıkıyor. Bu sebepler ile mirasçılıktan çıkarılan kimse, mirastan pay alamayacağı gibi tenkis davası da açamıyor.