Mirasın gerçek reddi! 26-06-2014

Mirasbırakanın ölümüyle birlikte tüm hakların mirasçılar üzerine geçmesi üzerine mirasçıların istemediği bir durum söz konusu ise mirasın reddi içim dava açılabiliyor. Mirasın reddi nasıl yapılıyor? Mirasın gerçek reddi nasıl oluyor?

Mirasın gerçek reddi!

Mirasbırakanın ölümüyle birlikte, tüm hak, alacak ve borçları ile kendiliğinden ve bir bütün bir miras olarak mirasçılara geçiyor.

Ancak bu kural, her zaman mirasçıların lehine olmuyor. Zira, mirasbırakanın öldüğü andaki borçları; mevcut malvarlığı, alacakları ve diğer haklarından fazla olabiliyor. Daha açık bir anlatımla, miras yoluyla intikal edecek borçlar, mirasçıları zor durumda bırakabiliyor. Bu halde, mirasçıların başvurabileceği yol, mirası reddetmek oluyor.

Mirasın gerçek reddi..

Mirasın reddi için bir takım şartların yerine gelmesi gerekiyor. Bu şartlar;

A) Mirasçı,mirası reddettiğine ilişkin tek taraflı irade beyanında bulunması gerekiyor

Fiil ehliyetine sahip olanlar mirasın reddedildiğine ilişkin bu tek taraflı irade beyanını bizzat yapması gerekirken, fiil ehliyetine sahip olmayanlar(18 yaşını doldurmamış küçükler, kısıtlılar gibi) yasal temsilcileri (veli, vasi, kayyım) aracılığıyla bu hakkı kullanıyorlar. Örneğin, velayet altında bulunanların ret hakkı velileri tarafından kullanılıyor. Vesayet altındaki kimseler adına ise bu hak, sulh hukuk mahkemesi ve sonrasında asliye hukuk mahkemesinden izin alınarak vasileri tarafından kullanılıyor.

B) Red beynanı 3 aylık hak düşündürücü süresi içinde yapılmalıdır

Söz konusu 3 aylık süre, yasal mirasçılar (kanunen sayılmış olan mirasçılar) için mirasbırakanın ölümünü öğrendiği tarihten itibaren başlıyor. Ancak ölümden haberdar olmakla birlikte, ölüm anında mirasçı olduğunu bilmeyen yasal mirasçı için süre, ispat edilmesi şartıyla, mirasçı olduğunu öğrendiği andan itibaren başlıyor.

Atanmış mirasçılar ise vasiyetnameye göre mirasbırakanın tasarrufunun (vasiyetname ile mirasçı atama) kendilerine resmen bildirildiği (tebliğ edildiği) tarihten itibaren 3 aylık süre içerisinde mirası reddetmesi gerekiyor.

Red sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için red süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten itibaren işlemeye başlıyor. Örneğin, mirasbırakan öldüğünde yasal mirasçılarından yalnızca çocuğu ve amcası sağdır. Kural gereği bu halde tüm miras çocuğa kalır. Ancak, çocuk mirası reddederse, miras, daha önce mirasçı olmayan amcaya geçiyor. Yeni mirasçı amca için 3 aylık süre, çocuk tarafından mirasın reddedildiğini öğrendiği andan itibaren başlıyor.

Sözü edilen 3 aylık sürenin uzaması veya süre bitiminde yeni bir süre tayin edilebilmesi, ancak önemli sebeplerin varlığı halinde sulh hakimi tarafından karar verilmesi ile mümkün oluyor.

Hak düşürücü nitelikte olan bu süre, bazı durumlarda koruyucu da olabilir. Nitekim, mirasbırakanın alacaklılarının, alacaklarından dolayı icrai işlemlere geçebilmeleri için 3 aylık ret süresinin sona ermesini beklemeleri gerekmektedir. Mirasbırakanın borcu kamu borcu dahi olsa haciz işlemi yapılamıyor.

C) Red beyanı koşusuz olmalıdır

Red beyanı kayıtsız ve şartsız olması gerekiyor. Ayrıca, kısmî ret beyanı da miras hukukunun küllî halefiyet ilkesine (mirasın bir bütün olarak geçmesi) aykırılık teşkil ettiğinden geçerli olmuyor.

D) Red beyanı sulh hakimine yapılması gerekiyor

Son olarak, mirasın reddi beyanının, mirasbırakanın son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesi hakimine yazılı veya sözlü olarak yapılması gerekiyor.