Mülk sahipleri ve kiracılar dikkat! Bunları unutmayın!

Kira sözleşmesi imzalanırken dikkat edilmesi gereken önemli unsurlar bulunuyor. Mal sahibi kiracı ilişkisinde çok çeşitli hukuki durumlar ortaya çıkabiliyor. Bu durumda olumsuz etkilenmemek amacıyla kira sözleşmelerinde bazı hususların gözden kaçırılmaması gerekiyor. 

Oturmak istediğiniz evi bulduğunuzda  ister sahibiyle, ister emlak komisyoncusu aracılığıyla olsun, kira sözleşmesi imzalanıyor. 

Kira Sözleşmesi İmzalamadan Önce Nelere Dikkat Edilmeli? 

1– Gayrimenkul kiralamaya karar verildiği zaman, ilk bakılması gereken konu kira sözleşmesine imza atacak kişinin gerçekten konut sahibi olup olmadığıdır. Eğer, sözleşmeye imza atacak kişi konut sahibinde değilse ev sahibinin kanunen vekili olup olmadığı öğrenilmeli.

2– Kiralamak için kesin karar verilen gayrimenkulün, kişinin gördüğü yer ile aynı yer olduğu onaylanmalı. Bunu kesinleştirmek için tapu kayıtları detaylı incelenmeli, konut adresi ile apartmanın kapı numarası mevcut ise, bütün bilgiler sözleşmede bulunan bilgiler ile kontrol edilmeli. Gayrimenkule ait olan bütün giderler ile ilgili yeterli bilgiler alınmalı. Isınma şekli, aylık aidat ve yakıt giderlerinin ne olduğu gibi konulard muhakkak bilgi edinilmelidir. Taşınmazlar iş yeri şeklinde kiralanacaksa, iş alanı konusunda apartmanda yaşayan kişilerin onayına başvurulmalı. 

3– Kira sözleşmesi detaylarına ilişkin mülkü kiralamak isteyen kişi tarafından çok dikkat edilmeli. Taşınmaza ait olan elektrik, doğalgaz ve su sayaçlarında bulunan rakamlar muhakkak sözleşmede yazılmalı.

4– Kiralanmış olan taşınmaz dikkatli bir şekilde gezilerek hangi koşullarda teslim alındığı, gayrimenkulün içinde bulunan eşyaların ne halde olduğna da sözleşmede yer verilmeli. Kiralanmak istenen gayrimenkul için depozito alınmakta ise, depozito miktarının da kira sözleşmesinde bulunması gerekli. 

Bunlara da dikkat!

- Kiraya verenin mülk sahibi olduğu yazılı tapuyu ya da vekaleti görüp kontrat o şekilde doldurulmalı.

- Kontratta mülke ile ilgili bilgiler olan adres, mülkün niteliği (ev, işyeri) gibi temel bilgiler detaylı şekilde bulunmalı.

- Kiraya veren ve kiracıyla ilgili kişisel bilgiler eksiksiz olarak belirtilmeli.

- Kiralayan ile anlaşılan kira bedeli ve ödeme tarihleri yazılmalı.

- Kiralanan mülkün içinde bulunan demirbaşlara ait bilgiler açıklanmalı.

- Kira kontratı kefiller huzurunda imzalanmalı.

- Kira sözleşmesinin bütün sayfalarında mülk sahibinin de kiralayanın da imzası bulunmalı. 

– Kontratta, kira bedelinin yatırılacağı banka hesap bilgileri ve ne şekilde ödeneceği belirtilmeli.

– Kira sözleşmesindeki depozitonun içeriği ve hangi koşullarda geri ödeneceği detaylı şekilde açıklanmalı. 

- Kira ödemesi havale veya eft şeklinde yapılacaksa “2021 yılı Ocak ayı kira bedeli” şeklinde bir açıklama ile yollanmalı.

Kimlik Bildirme Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile kira sözleşmesinin bir nüshasının ev sahibi ve yönetici tarafından en yakın kolluk kuvvetine tesliminin zorunlu kılınması için teklif sunulmuştu. 

Komisyonda görüşmeleri devam eden Kimlik Bildirme Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kapsamında; kira sözleşmesinin bir nüshasının ev sahibi ve yönetici tarafından en yakın kolluk kuvvetine tesliminin zorunlu kılınması planlanıyor. 

Mal sahipleri dikkat

Kiracı mal sahibi ilişkisinde zayıf tarafın kiracı olarak görülmesi sebebiyle hukuk sistemi tarafından kiracı koruma altına alınıyor. Fakat şu da bir gerçektir ki, maalesef hak kaybı yaşayan taraf, çoğu zaman mal sahipleri oluyor. 

Avrupa’da bazı ülkelerde, kira ilişkilerinde kamu kurumlarının çoğu zaman üçüncü taraf olarak bulunduğu; mal sahibi açısından kiranın ödenmesi garantisini verdiği, kiracı açısından da belli bir süre sorun yaşanmaksızın konut ihtiyacının giderilmesi durumunu garanti ettiği belirtiliyor.

Kiracı mal sahibi ilişkisinde kamunun 3. bir taraf olarak bu sürece dahil olması, karşılıklı hak ve menfaat dengesinin sağlanması açısından hayati önem taşımaktadır. 

Sözleşmelerde Kovid-19 etkisi

Kovid-19 salgını bir mücbir sebep olduğundan, eğer taraflar sözleşmede mücbir sebep durumuna karar vermemişlerse, borçlu aşırı ifa güçlüğü hükümleri uyarınca sözleşmeyi uyarlama bu mümkün değilse dönme hakkı bulunur. 

Kovid-19 salgını başladıktan sonra yapılan kira sözleşmelerinde, öngörülmeme durumundan bahsedilemeyeceğinden aşırı ifa güçsüzlüğü hükümlerinden faydalanılamıyor.

Şartlar açık şekilde belirlenmeli 

Kira kontratının şartlarının açık ve net bir şekilde belirlenmesi gerekiyor. Örneğin, kira bedelinin ne kadar olduğu, net mi brüt mü olduğu, kira bedellerinin hangi tarihte, hangi banka hesabına yatırılacağı, kira artışlarının ne zaman ve neye göre yapılacağı, mecur ile birlikte hangi eşyaların kiracıya teslim edildiği, konutun hangi koşullarda kiracıya teslim edileceği, konutun ne amaçla kim tarafından kullanılacağı, alt kira – kısmen başkasına kiralama gibi hakların tanınıp tanınmadığı, depozito alınacaksa depozito miktarının ne olduğu, depozito olarak alınan meblağın ne şekilde muhafaza edileceği, hangi koşullarda depozito meblağının mal sahibi tarafından kullanılabileceği, kiracının tadilat ve düzenleme hakkının olup olmadığı, kiracının ne koşullarda evi mal sahibine teslim edeceği gibi unsurlar kira sözleşmesinde açıklanmalı. 

Bu ay kiraya kaç lira zam gelecek?

Pınar Demircan/Emlakkulisi.com