Mütekabiliyet Yasası'yla Arapların konut alımında büyük artış yaşandı!

Güven sorunu yarattı: Kuveyt olmak üzere bazı körfez ülkesi vatandaşlarının paralarını ödemesine rağmen konutlarını alamamaları, Araplar'a Boğaz diye başka yerlerde konut satılması Türkiye'ye gayrimenkul piyasasına dönük güven sorunu yarattı. 

Mütekabiliyet Yasası'nın geçen yıl uygulanmaya başlamasıyla yabancılara gayrimenkul satışları da arttı. Bu süreçte daha önce Türkiye'den gayrimenkul satın alamayan Ortadoğulu ve Körfez bölgesinden gelen yatırımcılar, özellikle İstanbul'da gayrimenkul almayı tercih ediyor. 

Arap yatırımcılar Türkiye'de özellikle büyük metrekareli daireleri alıyorlar. 

Geçen yılın ilk 6 ayında 55 ülke yurttaşı Türkiye'den taşınmaz alırken, yasanın yürürlükte olduğu 2013'iin aynı döneminde sayı 88'e yükseldi. Mütekabiliyetin ardından Türkiye'den gayrimenkul alımına Arap ülkelerinden yoğun ilgi gösterildi. Ancak başta Kuveyt olmak üzere bazı körfez ülkesi vatandaşlarının paralarını ödemesine rağmen konutlarını alamamaları ya da Boğaz diye başka yerlerde konut satılması Türkiye'ye gayrimenkul piyasasına dönük güven sorunu yarattı. Geçen ay Kuveyt'te yapılması planlanan gayrimenkul fuarı da bu nedenlerden dolayı iptal edilmişti. 

Türkiye'nin önde gelen gayrimenkul firmalarının yöneticileri iyi firmalarla kötü firmaların aynı kefeye konmaması gerektiğine işaret ederek çürük elmaların temizlenmesi gerektiğine dikkat çekti. 

Geçen yılın ilk 6 ayında yabancılara 3 bin 107 taşınmaz satışı yapılırken, mütekabiliyet yasasının yürürlükte olduğu bu yılın aynı dönemde sayı 7 bin 145'e yükseldi. Suudi Arabistan en çok gayrimenkul alan Arap ülkeleri arasında ilk sırada yer aldı. Kuveytliler 286, Iraklılar 225, Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşları 114, Ürdünlüler de 92 mülkle Suudi Arabistan'ı takip etti. 

Türkiye'de önümüzdeki dönemde yılda 5 milyar dolara ulaşması beklenen yabancıların emlak alımlarının büyük bir bölümünü Körfez yatırımcılarınca gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

Körfez'deki yatırımcılar ağırlıklı olarak istanbul'da gayrimenkul almayı tercih ediyor. Yabancıların ortak tercihleri ise zengin sosyal donatılı projeler olarak gösteriliyor. Ortadoğu ve Körfez ülkelerinden gelen yatırımcılar ortalama 100 bin dolarlık konutlar alıyor. Daha sonra yatırımdan memnun kalmaları halinde yeni yatırımlar yapıyorlar. O nedenle Ortadoğulu yatırımcıların güvenini sağlamak o bölgeye satışların artması bakımından büyük önem taşıyor, istanbul'un değişik yerlerinin merkez denilerek pazarlanırken son dönemlerde sıkça dolandırıldıkları haberleri de geliyor. 

İyi ve kötü aynı kefeye konmasın: Dumankaya, İş GYO, Eroğlu, Artaş'ın yöneticileri Türkiye'nin önde gelen gayrimenkul firmalarının yöneticileri iyi firmalarla kötü firmaların aynı kefeye konmaması gerektiğine işaret ederek çürük elmaların temizlenmesi gerektiğine dikkat çekti. 

Dikkatli olmak gerekiyor Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya: Özellikle Gezi olaylarından sonra Körfez ülkelerinde Türkiye'ye yönelik olumsuz bir bakış gelişti. Devletin çürük elmalarla sağlam elmaları aynı kefeye koymaması gerekiyor. Kuveyt'te yaşanan olay düzgün iş yapan firmaları olumsuz etkiledi. Kendinizi ve yaptığınız işi iyi tanıtmanız gerekiyor. 

Eroğlu Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu: Türkiye'de nasıl ki amatör satıcı varsa dışarıda da amatör alıcılar var. Buna karşı dikkatli olmak gerekiyor. Konutu alırken çok acele etmemek, hızlı karar vermemek lazım. Türkiye'ye gelmek isteyen yatırımcıların güvenilir firmalara gelmesi gerekiyor. Körfez yatırımcısının İstanbul'a her zaman talebi olacaktır. 

Sektör içindeki çürükleri tek tek ayıklar. Alıcının da dikkat etmesi gerekiyor. Bu alanda sigorta şart. 

İş GYO Genel Müdürü Turgay Tanes: Kurumsal olmayan firmalar elde çantayla gidip Körfez ülkelerinde konut satmıştır. Neresinin Boğaz olduğunu bilen yatırımcıyı kandıramazsınız. İstanbul'da mesafeler bellidir. Artık yabancı yatırımcıların çoğunluğu İstanbul'u biliyor. Yabancı yatırımcıların da uyanık olması gerekiyor. 

Artaş Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya: Yabancı yatırımcının iyi firmalara bakması lazım. İki elin 10 parmağı var bunların onunun da sorunsuz olması beklenemez. 1-2 tanede sorun olabilir. Buna dikkat etmek gerekiyor. 

Son 3 ayda 10 yıl vadeli 100 bin TL'lik kredinin toplam geri ödemesi 17 bin TL, aylık taksiti ise 150 TL arttı. Haziranda dip seviyelerini görerek aylık yüzde 0.62 seviyesine inen konut kredisi faiz oranları 2013 yılı Ekim ayında, Kasım 2012 seviyelerine dönerek yüzde 0.83'e yükseldi. 10 yıl vadede 100 bin TL'lik kredinin toplam kredi geri ödemesi 17 bin TL arttı. 

Konutkredisi.com.tr'de yer alan 16 bankanın konut kredisi verilerine göre, Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) açıklamaları sonrası artışa geçen kredi faiz oranları son 3 ayda yüzde 35 arttı. 

Konutkredisi.com.tr Kurucu Ortağı Onur Tekinturhan, "Yılsonunun yaklaşmasıyla birlikte bankalar arası rekabetin de artacağını göz önünde bulundurduğumuzda faiz oranlarındaki artışın bu şekilde sürmeyeceğini düşünüyoruz" dedi. 

Senetle ev sahibi oldular Yeni konut fiyatları eylül ayından bir önceki aya göre yüzde 1.51 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.80 oranında yükseldi. Konut alıcısı artan konut faiz oranları nedeniyle şirket içi vadelendirme modeline yöneldi. Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Aziz Torun'a göre göre markalı konut satın alan müşteriler peşinat ve banka kredisi yerine ağırlıklı olarak senet kullanmayı tercih etti. 

Garanti'nin desteğiyle hazırlanan Reidin.com - GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi'nin Eylül 2013 raporuna göre eylülde gerçekleştirilen satışların yüzde 9.2'sinin yabancılara yapıldı. 

İstanbul bir önceki aya göre metrekare başına yüzde 1.68 değer artışıyla, Eylül 2013'te ikinci el konut satış fiyatlarının en fazla yükseldiği il oldu. Aynı dönemde metrekare başına ikinci el konut satış fiyatları, İzmir'de yüzde 1.39, Ankara'da yüzde 1.17, Bursa'da yüzde 1.07, Kocaeli'nde yüzde 0.90, Antalya'da yüzde 0.77 ve Adana'da yüzde 0.49 oranında arttı.

Torun, yaz aylarında başlayan yukarı yönlü fiyat hareketinin enflasyona paralel olarak ilerleyen aylarda da devam edeceğini söyledi. Torun, geçen ay satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 14.8'inin bitmiş konutlardan, yüzde 85.2'sinin bitmemiş konutlardan oluştuğunu dile getirdi. Konut satış fiyatları, bir önceki aya göre, 1+1 daire tipinde yüzde 1.86, 2+1 daire tipinde yüzde 1.04 oranında artarken 3+1 daire tipinde yüzde 1.97, 4+1 daire tipinde yüzde 0.38 oranında arttı. 

Cumhuriyet/Şehriban Kıraç