Muvazaalı kira kontratı!

Muvazaalı kira kontratı!

İrade ile beyan arasında kasten yaratılan aykırılıklara muvazaa deniyor. Muvazaa borçlu bir kimsenin kurumlardan mal saklaması ya da mal kaçırması şeklinde karşımıza çıkıyor. Bu durum bazen de eşinden, çocuklarından genel olarak 3. kişilerden mal kaçırması şeklinde oluyor. 

Muvazaalı kira kontratı da yine gerçekte olmayan sadece kontrat üzerinde gösterilen bir anlaşma olarak ifade ediliyor. Kira sözleşmesinde “bedelde muvazaa” yapılması halinde kiralayanın buna dayanıp dayanamayacağı hususu hukukun genel ilkelerinde inceleniyor. 

Muvazaalı kira kontratında borcun sebebi belirtilmemiş olsa da bir borç tanınması gerekiyor. Bu tarz sözleşmeler de tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esaslınıyor.  Bu durum Borçlar Kanunu'nun 18-19 -20. maddelerinde açıklanıyor. 

İlgili Kanun Maddeleri;

MADDE 18

Borcun sebebini içermemiş olsa bile borç tanıması geçerlidir.

D. Sözleşmelerin yorumu, muvazaalı işlemler

MADDE 19

Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır.

Borçlu, yazılı bir borç tanımasına güvenerek alacağı kazanmış olan üçüncü kişiye karşı, bu işlemin muvazaalı olduğu savunmasında bulunamaz.

I. Genel olarak

MADDE 20- 

Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Bu koşulların, sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz.

Aynı amaçla düzenlenen sözleşmelerin metinlerinin özdeş olmaması, bu sözleşmelerin içerdiği hükümlerin, genel işlem koşulu sayılmasını engellemez.

Genel işlem koşulları içeren sözleşmeye veya ayrı bir sözleşmeye konulan bu koşulların her birinin tartışılarak kabul edildiğine ilişkin kayıtlar, tek başına, onları genel işlem koşulu olmaktan çıkarmaz.Genel işlem koşullarıyla ilgili hükümler, sundukları hizmetleri kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmelere de, niteliklerine bakılmaksızın uygulanır.

Muvazaalı işlemlerin geçersizliğinin, işlemin tarafları açısından, aşağıda özetlendiği şekilde ağır sonuçları olabiliyor;

*Muvazaalı sözleşme, akdedildiği andan itibaren, doğumuna sebep olduğu tüm fer’i haklarla birlikte hükümsüz hale geliyor,

*Muvazaalı işlemin tarafları işlemden zarar görmeleri halinde, zararının tazmin edilmesini talep edemiyor.  Zira, söz konusu taraf, zararına sebep olan muvazaalı sözleşmenin kendiliğinden tarafı oluyor;

*Muvazaalı işlemin tarafları hariç olmak üzere, muvazaa üçüncü kişilerce ileri sürülebileceği gibi hakim tarafından re’sen de dikkate alınabiliyor.

*Muvazaanın ileri sürülmesi için herhangi bir zamanaşımı bulunmuyor. Bunun bir sonucu olarak, muvazaa iddiası her zaman ileri sürülebilir ve davanın her safhasında hakim tarafından re’sen dikkate alınabiliyor.

Muvazaalı satış tapu iptali!

Öznur YASLI/Emlakkulisi.com