Ormanın mevcut durumunun tespiti! 20-10-2013

Orman amenajman planları dahilinde ormanın mevcut durumunun tespiti nasıl yapılır? Orman fonksiyonları nasıl belirlenir? İşte Orman amenajman yönetmeliğinde yer alan "Ormanın mevcut durumunun tespiti" ile ilgili hükümler...

Ormanın mevcut durumunun tespiti!

Bir orman işletmesini veya onun ayrıldığı alt işletme ünitelerini tespit edilen amaçlara göre planlayan ve planın uygulanmasını izleyen bir ormancılık bilim dalı olan amenajman kapsamında, planlar hazırlanıyor.

Amenajman planları hazırlanırken ormanın mevcut durumunun tespiti de yapılıyor. Peki ormanın mevcut durumu nasıl tespit edilir, diyorsanız hemen yanıtlayalım.

Orman amenajman yönetmeliği kapsamında ormanın mevcut durumunun belirlenmesi ile ilgili hükümler şu şekilde sıralanıyor:

Ormanın mevcut durumunun tespiti:

Plan ünitelerinin alt birimlere ayrılması

MADDE 10 – (1) Orman rejimine tabi alanlar; sürekli ve planlı olarak işletilmek üzere, plan ünitelerine, işletme sınıflarına, bölmelere ve bölmeciklere ayrılır.

(2) Ormanlık alanlarda ortalama bölme büyüklükleri üzerinde etkili olan ana faktör orman fonksiyonudur.

Orman fonksiyonlarının belirlenmesi

MADDE 11 – (1) Ana fonksiyonlar, uluslararası süreçlerle uyumlu olarak aşağıdaki şekilde belirlenir ve her bir genel orman fonksiyonu bu ana başlıklar altında ele alınır;

a) Ekonomik,

b) Ekolojik,

c) Sosyal ve kültürel.

(2) Fonksiyon haritaları, katılımcı yaklaşımla, planların yapılmasından en az bir yıl önce taslak halinde uygulayıcı tarafından yapılır. Orman fonksiyonlarının belirlenmesi ile ilgili alınacak kararlarda taraf olan ilgi gruplarının isabetli seçilmesi ve yeteri kadar bilgilendirilmesi gerekir. Daha sonra fonksiyonlara bağlı işletme amaçları tespit edilir.

(3) Taslak fonksiyon haritaları, plan yapıcıları ve uygulayıcıyla birlikte gerekli çalışmalar yapıldıktan sonra kesinleştirilir.

Ormanların işletme sınıflarına ayrılması

MADDE 12 – (1) Plan ünitesi fonksiyonel yaklaşım esas alınarak işletme sınıflarına ayrılır.

(2) Orman fonksiyonu, işletme amacı, ağaç türü, idare süresi, amaç çapı, orman formu, doğal veya yapay oluşum şekli, işletme şekli ve amenajman metotları itibariyle kriterleri aynı olan bölme ve bölmecikler bir araya getirilerek, işletme sınıfları oluşturulur.

(3) Uygun büyüme ve planlama modelleri sağlandığında değişik işletme sınıflarında birleştirmeye gidilebilir.

Orman envanterinin yapılması

MADDE 13 – (1) Amenajman planlarını düzenlemek amacıyla; plan ünitesi orman ekosistemini meydana getiren bitkisel, hayvansal ve mineral kökenli tüm varlıklar, bu ekosistem içinde kendiliğinden oluşan hizmetlerden öne çıkanlar, bu ürün ve hizmetlerin miktarı üzerinde etkili olan doğal ve sosyo-ekonomik faktörler, orman zarar ve hastalıkları hakkında bilgi toplama ve değerlendirme yoluyla orman envanteri yapılır. Buna göre orman envanteri aşağıdaki bölümlerden oluşur;

a) Alan envanteri,

b) Yetişme ortamı envanteri,

c) Biyolojik çeşitlilik envanteri,

ç) Ağaç serveti ve artım envanteri,

d) Odun dışı orman ürünleri envanteri,

e) Ormanın ürün dışı fonksiyonlarının envanteri,

f) Sosyo-ekonomik durum envanteri,

g) Sağlık durumu envanteri.

(2) Yetişme ortamı, biyolojik çeşitlilik ve odun dışı orman ürünleri ile ilgili envanter bilgileri, Orman Genel Müdürlüğünce öngörülecek içerik ve organizasyon ile uzman birimler tarafından elde edilen verilerden sağlanır. Bunlar dışında ihtiyaç duyulan diğer bilgiler Orman Genel Müdürlüğünce öngörülecek içerik ve organizasyon ile yapılacak envanter çalışmaları ile elde edilir.

Alan envanterine esas meşcere tiplerinin ve diğer arazi tiplerinin ayrılması

MADDE 14 – (1) Alan envanteri; plan ünitesindeki ormanlık alanların ağaç türü, orman kuruluşu, işletme şekli, yaşı, karışımı, gelişme çağı, kapalılık, fonksiyon ve bonitet bakımından farklı kısımlarının, meşcere tipleri veya bölmecikler olarak ayrılması; diğer alanlarda; ağaçsız orman toprağı, tarım alanı, iskan alanı, kum, depo ve fidanlık ve benzeri yerlerin, uygun simgelerle haritaya işlenmesi ve yüz ölçümlerinin bulunmasıyla, sonuçların gösterilmesi işlerini kapsar. Alan envanterinde meşcere tiplerini ifade amacıyla kullanılan simgeler verilen semboller tablosunda gösterilir.

(2) Meşcere tipi ayrımında; aynıyaşlı ve maktalı koru ormanlarında ağaç türü, gelişim çağı, yatay kapalılık ve katlılık; değişikyaşlı koru ormanlarında ağaç türü, ağaç sayılarının çap basamaklarına dağılımına göre şekillenen aktüel kuruluş tipi; baltalık ormanlarında ağaç türü, kapalılık ve yaş esas alınır.

Alan envanterinin belirlenmesinde uzaktan algılama yöntemi

MADDE 15 – (1) Alan envanteri, uzaktan algılama ve yersel ölçümlere dayalı kombine envanter yöntemi esas alınarak düzenlenen meşcere haritaları üzerinde yapılır.

(2) Amaca uygun ölçek ve nitelikte uydu görüntüleri veya hava fotoğrafları bulunduğu takdirde, meşcere haritaları uydu görüntülerine, hava fotoğraflarına ve topoğrafik haritalara dayanarak düzenlenir. Amaca uygun hava fotoğrafları veya uydu görüntülerinin yokluğu halinde ise eski meşcere haritaları güncelleştirilir.

Amenajman plan haritaları

MADDE 16 – (1) Amenajman planlarının harita ölçeği 1/25.000’dir. Genel Müdürlükçe gerekli görülen, değişik içerik ve bazlarda amenajman planları yapılması halinde haritalar farklı ölçekte de yapılabilir. Orman amenajman harita ve yapım işlerinde amaca uygun ölçek ve çözünürlükte uydu görüntüleri veya hava fotoğrafları kullanılır. Hava fotoğrafı ölçeği en az 1/20.000, görüntü ise en fazla 5 metre veya daha iyi çözünürlükte olmalıdır.

Alanların ölçülmesi ve alanlarla ilgili tabloların hazırlanması

MADDE 17 – (1) Tüm haritalar sayısal ortamda hazırlanır ve alanlar ölçülerek alan döküm tablolarında gösterilir.

Yetişme ortamı envanteri

MADDE 18 – (1) Yetişme ortamı envanteri; plan ünitesi içinde, verim gücü farklı alanlar ve uygulanacak silvikültürel işlemler yönünden benzerlik gösteren alanların tespiti amacıyla; bonitet, ekolojik toprak serileri, orman yetişme ortamı birimleri ve bitki sosyolojisi haritalarının düzenlenmesi işlerini kapsar. Yetişme ortamı envanterinde su açığı bulunan yerlerde su-hava ekonomisi yöntemi, su açığının olmadığı yerlerde ise bitki besin elementleri yöntemi ve benzeri değişik yöntemler kullanılır.

Ekolojik üniteler ve bitki sosyolojisi haritalarının yapılması ve iki haritanın birleştirilerek yetişme ortamı haritasının elde edilmesi

MADDE 19 – (1) Orman yetişme ortamı birimleri haritası, yetişme ortamı faktörlerinden fizyografik, edafik ve klimatik faktörler teker teker incelenerek ve toplanan bilgilere dayanılarak; Bitki sosyolojisi haritası, farklı orman topluluklarını ayırmaya yönelik ölçme, gözlem ve incelemelere dayanılarak düzenlenir. Yetişme ortamı haritası bu iki haritanın birleştirilmesiyle elde edilir. Yetişme ortamı haritası mevcutsa plan yapımında altlık olarak kullanılır. Bu harita yapılmamışsa taslak bonitet haritası yapılır.

Aynıyaşlı ormanlarda bonitet sınıflarının ayrılması ve haritalarının düzenlenmesi

MADDE 20 – (1) Aynıyaşlı ormanlarda bonitet sınıfları; standart bir yaştaki meşcere üst boyunu gösterge alan bonitet tabloları yardımıyla anamorfik yöntemle belirlenir. Bu amaçla, her örnek alanda 1–3 adet hakim ağaç seçilerek, boyları ve yaşları belirlenir. Örnek alanların boniteti yaş ve boy ölçümlerinin ortalamasına göre bonitet tablolarından bulunur.

(2) Bonitet tablosu bulunmayan ağaç türleri için, öncelikle bu tablonun yapılması gerekir. Bonitet tablolarının düzenlenmesinde tercihen anamorfik, zorunlu durumda, polimorfik yöntemlerden biri seçilebilir. Bu amaçla, arazide metodun dayandığı esaslara uygun olarak, yeterli sayıda örnek alanda ölçme yapılır.

(3) Bonitet haritasının düzenlenmesinde, örnek alanlar için belirlenen bonitet sınıflarından yararlanılır. Farklı bonitet sınıflarının sınırlarının geçirilmesinde; dere, sırt gibi arazi şekilleri ile meşcere tipi sınırları dikkate alınır. Bonitet sınıfı; işletme sınıfının asli ağaç türü için tayin edilir.

(4) Tepe kapalılığı % 10 ve daha az olan, galip ve yarı galip ağaçları bulunmayan ormanlar ile ormansız alanlar için bonitet tayini gerektiğinde, işletme sınıfı için hesaplanacak ortalama bonitet sınıfı esas alınır. Bu alanların küçük olması halinde, bonitet sınıfı en yakın ormanlık alanın bonitetine göre belirlenir. Zorunlu görülmesi halinde, böyle alanların verim gücü sınıflamasında yetişme ortamı faktörlerini endeks alan metotlardan da yararlanılabilir.

Değişikyaşlı ve düşey kapalı ormanlarda bonitet sınıflarının ayrılması ve haritalarının düzenlenmesi

MADDE 21 – (1) Değişikyaşlı ve düşey kapalı olan, özellikle seçme ve devamlı orman kuruluşunda alanların, bonitet sınıfı tayini; 1,30 metredeki çapı 38 santimetre ve daha yukarıdaki gövdelerin çap-boy ortalamalarını esas alan flury metoduyla ya da göğüs hizasındaki yaş ve üst boy ortalamasına dayanan bonitet tabloları yardımıyla belirlenir.

(2) Göknar ve kayın dışındaki bonitet tabloları olmayan ağaç türleri için bonitet tablolarının hazırlanmasında ve haritasının düzenlenmesinde 20 nci maddede açıklanan esaslar, değişikyaşlı ve düşey kapalı ormanlar için de geçerlidir.

Bonitet sınıflarının ayrılmasında mevcut haritalardan yararlanma

MADDE 22 – (1) Bonitet haritalarının düzenlenmesinde, mevcut bonitet haritalarından da yararlanılabilir.

Biyolojik çeşitlilik envanteri

MADDE 23 – (1) Biyolojik çeşitlilik envanteri; planlama biriminde bulunan bitkisel türler, yaban hayvanları, genetik çeşitlilik, ekosistem ve süreç çeşitliliğine ait sayısal verilerinin derlenmesi ve yersel dağılım haritalarının düzenlenmesi işlerini kapsar. Disiplinler arası katılımcı anlayış çerçevesinde, ülke ormanlarında biyoçeşitliliği korumaya yönelik konumsal ve zamansal düzenlemeleri yapılır. Biyolojik çeşitlilik envanteri, konunun uzmanlarınca hazırlanarak plan yapıcısına verilir.

(2) Yapılan envanter sonucunda biyolojik çeşitlilik açısından önemli, nesli tehlike altındaki nadir ve endemik türler ve benzeri alanlarının belirlendiği yerlerde ormancılık faaliyetleri o türün biyolojik özellikleri ve ekolojik isteklerine göre yapılır.

Ağaç hacmi ve hacim artımı envanterinin yapılması

MADDE 24 – (1) Ağaç hacmi ve hacim artımı envanteri, dikili ağaç hacim ve hacim artımının, ağaç türlerine göre, çap ve kalite sınıflarına dağılımlarının, hacim veya ağırlık olarak belirlenmesi aşağıdaki şekilde yapılır.

a) Ağaç hacmi ve hacim artımı envanteri; amaçlanan doğruluk ve güven düzeyine bağlı olarak, yersel ölçümlerden, uzaktan algılama veya diğer tahmin metotlarından yararlanılarak yapılır. Yüksek doğruluk ve güven düzeyi gerektiren üretim ormanlarında envanter, yersel ölçmelere dayanır.

b) Yüksek doğruluk ve güven düzeyi gerektirmeyen, ekolojik ve sosyal fonksiyonların ön plana çıktığı diğer ormanlık alanlarda, uzaktan algılama tekniklerine dayalı yöntemler kullanılır. Gerekli hallerde yersel metotlar da kullanılabilir. Bu ormanlarda ağaç hacmi ve hacim artımı envanterinde bir önceki döneme ait eski plan verilerinden de yararlanılabilir.

c) Bu ormanlarda ağaç hacmi ve hacim artımı envanterinde, bölgesel olarak düzenlenmiş mevcut meşcere tipi tablolarından veya değişik sıklık ve bonitetler için hazırlanmış hasılat tablolarından da yararlanılabilir.

ç) Yersel ölçüm ve gözlemlere dayalı ağaç hacmi ve hacim artımı envanterinde gerekli ölçüm ve incelemeler, seçilen örnekleme yöntemine göre ormana dağıtılan örnek alanlarda yapılır. Örnek alanlardan toplanan bilgiler amaca göre bölme veya bölmecik ya da meşcere tipi bazında değerlendirilir.

d) Birim alandaki hacim ve hacim artımlarının hesaplanmasında, plan ünitesindeki her ağaç türü için ayrı ayrı düzenlenen tek girişli hacim ve hacim artımı tabloları veya o yöre için geliştirilmiş ağaç hacim denklemleri kullanılır. Hacim tabloları düzenlenirken, plan ünitesinde az bulunan ağaç türlerinden şekil katsayıları ve boy gelişmeleri birbirine yakın olanların hacim tabloları birleştirilebilir.

e) Tek girişli hacim tablolarının düzenlenmesinde eğer varsa çift girişli hacim tablolarından yararlanılır. Çift girişli hacim tablosu bulunmayan ağaç türleri için ya her çap basamağından yeteri sayıda deneme ağacı kesilerek tek girişli hacim tablosu düzenlenir ya da bu amaçla dikili ağaçlarda yapılan, göğüs yüzeyi ve hacim ölçümlerinden faydalanılır.

f) Artım tablolarının düzenlenmesinde Meyer’in enterpolasyon metodu kullanılır.

g) Mevcut plandaki hacim ve artım tablolarının uygunluğu teyit edilirse, bu tablo değerleri yeni planda da kullanılabilir.

ğ) Plan ünitesinin toplam ağaç serveti ve artımı ile bunların ağaç türlerine göre çap, kalite sınıflarına ve silvikültürel duruma dağılımı, örnek alanlarda yapılan ölçmelerle hesaplanır. Ölçmeler, amaca göre bölme, bölmecik veya meşcere tipi bazında değerlendirilir. Birim alan 1 hektar için elde edilen ve özel bir tabloda gösterilen sonuçlar, baz alınan ünite alanı ile çarpılarak; önce bölme, bölmecik veya meşcere tiplerinin ağaç serveti ve artımları işletme sınıfları itibariyle hesaplanır, sonra da, bunların toplamları alınarak, plan ünitesinin genelindeki hacim ve hacim artımları elde edilir.

h) (ğ) bendindeki sonuçlar, belirtilen ayrıntı ve formatta tablolar halinde planda gösterilir.

ı) Envanter ünitelerine ait istatistikî değerler bir tablo halinde ayrıca gösterilir.

i) Ağaç serveti envanterinde hacim ve artım, dikili kabuklu gövde hacmi esas alınarak hesaplanır. Ağaç servetinin değişik ürün çeşitlerine dağılımını tahmin amacıyla amenajman planlarına ürün çeşitleri ve zayiat oranları tablosu eklenir. Gereken hallerde, bu tablolarda kalın dal odunu miktar ve oranları da gösterilir.

j) Baltalık ormanların hacim ve artımları ster cinsinden hesaplanır. Plan ünitesindeki her bir kesim parseli veya ağaç türü, yaş ve diğer karakteristikleri bakımından benzer bölmelerden alınan 1–3 adet örnek alan, kesim parseli veya bölme bazında değerlendirilerek envanter biriminin birim alandaki 1 hektar ortalama serveti elde edilir. Artım, servetin yaşa bölümü ile hesaplanır. Baltalık ormanlarında;

1) Bir kesim parseli için elde edilen sonuçlar, aynı plan ünitesinde, diğer kesim düzenlerinin ağaç türü, yaş ve diğer karakteristikleri bakımından benzerlik gösteren alanlarında da kullanılabilir.

2) Baltalık ormanları için değişik bonitet, yaş ve sıklıklara göre düzenlenmiş hacim tablolarının bulunması durumunda servet envanteri bu tablolar yardımı ile de yapılabilir.

3) Korulu baltalık ormanlarının hacim ve hacim artımının hesabında, üst tabaka koru, alt tabaka baltalık ormanı olarak değerlendirilir.

k) Ağaç serveti ve artım envanterinde dikili kuru, hastalıklı ve benzeri ağaçlara ait hacimler de ayrıca tespit edilir.

l) Tepe kapalılığı % 10 veya daha düşük olan, koru ve baltalık ormanlarında; hacim ve hacim artımı miktarları tahmin edilir veya gerektiğinde yeterli sayıda örnek alanda ölçme yapılarak hesaplanır.

Ormanlarda karbon bilânçosunun tespiti

MADDE 25 – (1) Plan ünitesinde bulunan dikili servet ve artımın tamamı hesaplandıktan sonra plan ünitesinin karbon bilânçosu hesaplanır.

(2) Gerekli hallerde, plan ünitesinin tamamında veya bir bölümünde ortaya çıkan toz tutma ve oksijen üretim miktarları da, bu veriler yardımıyla hesaplanır.

Odun dışı orman ürünleri envanterinin genel esasları

MADDE 26 – (1) Odun dışı orman ürünleri envanteri; plan ünitesi sınırları içerisindeki orman ekosisteminde bulunan kök, yaprak, sürgün, kabuk, çiçek, reçine, mazı, sığla yağı, çeşitli bitki, meyve ve ardıç tohumu, palamut, çamfıstığı, kestane gibi tohumlar ve benzeri bitkisel; kuş, balık, geyik ve benzeri hayvansal; su, kömür, maden gibi mineral kökenli odun dışı varlıkların miktar ve değişim oranlarını alan, sayı, hacim, ağırlık ve konumsal dağılım olarak tespit etmek amacıyla yapılan ölçme, sayım ve değerlendirmeleri kapsar.

(2) Odun dışı orman ürünleri envanteri, merkezi ya da yerel ilgili birimlerin talebi halinde uzmanlar tarafından yapılır. Sonuçlar harita ve rapor halinde ilgili plan yapıcısına verilir.

Bitkisel kökenli odun dışı orman ürünleri envanteri

MADDE 27 – (1) Bitkisel kökenli odun dışı orman ürünlerinin miktarı, ürünün özelliğine uygun tarzda hacim, ağırlık, sayı gibi birimlerle ifade edilir ve envanteri örnekleme yolu ile yapılır. Bu amaçla ağaç serveti ve artım envanteri için ölçülen örnek alanlardan yararlanılabileceği gibi, bozuk vasıflı meşcerelerde ilave örnek alanlar da alınarak ölçülebilir.

Hayvansal kökenli orman ürünleri envanteri

MADDE 28 – (1) Hayvansal kökenli orman ürünleri doğrudan veya dolaylı olarak elde edilen ürünleri içerir.

Mineral kökenli odun dışı orman ürünleri envanteri

MADDE 29 – (1) Mineral kökenli varlıkların envanteri, plan ünitesi içerisindeki akarsular; göl, bent, pınar, maden suları gibi sular ve kum, çakıl, taş ve benzeri gibi çeşitli madenleri kapsar.

Ormanın ürün dışı fonksiyonlarının envanteri

MADDE 30 – (1) Ormanın ekolojik, sosyal ve kültürel fonksiyonlarının envanteri; plan ünitesi sınırları içerisindeki orman ekosisteminde kendiliğinden oluşan fayda ve fonksiyonlardan, plan ünitesi için işletme amacı olarak öne çıkanları; teknik, bilimsel ve sosyal katılım yolu ile tespit etmek ve bu fonksiyonların ünite içindeki konumlarını ortaya koymak amacıyla yapılan ölçme, sayım, değerlendirme ve haritalama işlerini kapsar.

Sosyo-ekonomik durum envanteri

MADDE 31 – (1) Sosyo-ekonomik durum envanteri; plan ünitesi ormanlarının sosyal ve ekonomik yönden sahip olduğu olanakları ve planlama üzerinde etkili olan kısıtlayıcı faktörleri ortaya koymak, amenajman planının teknik, sosyal ve ekonomik açıdan uygulanabilirliğini olanaklı kılmak amacıyla, işletme kayıtlarından ve diğer çeşitli kaynaklardan sağlanan nüfus istatistikleri, teknik raporlar ve benzeri bilgi ve dokümanın toplanması ve değerlendirilmesi işlerini kapsar. Bu amaçla aşağıdaki işlemler yapılır;

a) Kapasite envanteri için, plan ünitesinin ait olduğu işletme şefliğinde mevcut işgücü, teknik personel, makine-ekipman, ulaşım ve iletişim ile diğer alt yapı elamanlarının miktar ve durumu ile ilgili bilgiler toplanır,

b) Ekonomik durum envanteri için, eski plan dönemindeki stok ve devir durumu, değişik orman ürünlerinin üretim maliyetleri ve satış fiyatları, yakın ve uzak piyasanın arz-talep durumu, ulaşım ve iletişim ağlarının tamir ve bakım giderleri, yeniden inşa edileceklerin yatırım miktarları, gençlik ve kültür bakımları ile gençleştirme ve ağaçlandırma giderleri ve benzeri gelir ve harcamalar ile döner sermaye, ihtiyatlar ve muhasebe sistemine ilişkin bilgiler toplanır,

c) Orman-halk ilişkileri; plan ünitesi ormanları içerisinde ve bitişiğindeki halkın demografik yapısına ve geçim kaynaklarına ilişkin sayısal bilgiler ile bu halkın ormanlar üzerindeki işgücü sağlama ve kaçak ve usulsüz kesimler, açma ve işgal, otlatma, zati ve pazar satışı için odun talepleri, özellikle orman kadastrosu yapılmayan bölgelerde mülkiyet çekişmesi, çeşitli nedenlerle ormancılık uygulamalarına mani olma ve benzeri sosyal taleplerle ilgili olumlu ve olumsuz bilgilerin toplanması konularını kapsar.

Sağlık durumu envanteri

MADDE 32 – (1) Plan ünitesinde sağlık durumunun envanteri; ormanda hava kirliliği, böcek, mantar, yangın, kar, çığ, don, sel, heyelan, fırtına, yıldırım, yabani hayvan, kaya ve taş yuvarlanması ya da kesim zararları ve benzerleri gibi biyotik ve abiyotik olaylar nedeniyle meydana gelen zarar ve hastalıkların şekil ve derecesiyle ilgili bilgilerin toplanma ve değerlendirilmesi işlerini kapsar.

Sağlık durumu envanterinin yapılması

MADDE 33 – (1) Sağlık durumu envanteri, ağaç serveti ve artım envanteri amacıyla ölçülen örnek alanlarda gerçekleştirilir. Bu amaçla örnek alanlarda galip ve yarı galip ağaçlardan 6 adedi seçilerek, bunlardaki yaprak kayıp oranları ve renk bozulma oranları belirlenir. Bu oranlar yardımıyla her örnek alanın hastalık sınıfı ortaya konur. Fırtına, rüzgâr, kar, çığ, don, yıldırım ve benzeri gibi diğer olayların etki, şekil ve derecesi ayrıca açıklanır.

Aktüel kuruluşların belirlenmesi

MADDE 34 – (1) Aktüel kuruluşlar; orman fonksiyonu, formu, işletme şekli ve amenajman metoduna bağlı olarak ortaya konur.

Aynıyaşlı ve değişikyaşlı ormanlarda aktüel kuruluşun belirlenmesi

MADDE 35 – (1) Yaş sınıfları metoduna göre işletilecek aynıyaşlı ve maktalı ormanlarda aktüel kuruluşlar, işletme sınıfına dahil olan meşcerelerin alan, ağaç hacmi ve hacim artımının yaş sınıflarına dağılımlarından; seçme ya da devamlı orman formunda işletilecek değişikyaşlı ve düşey kapalı ormanlarda ise işletme sınıfına veya silvikültürel işlem ünitesine giren her bir meşcere ya da bölmeciğin türler itibariyle birim alandaki ağaç sayısı, göğüs yüzeyi, hacim ve hacim artımlarının çap basamak ve sınıflarına dağılımlarından yararlanılarak belirlenir.

Yaş sınıflarının uygulandığı aynıyaşlı maktalı ormanlarda aktüel kuruluşun belirlenmesi

MADDE 36 – (1) Yaş sınıfları metodunun uygulandığı aynıyaşlı ve maktalı ormanlarda aktüel kuruluşları belirlemek için, işletme sınıflarının her birisindeki toplam alan, hacim ve artımların yaş sınıflarına dağılımları hesaplanır ve sonuçlar tablo ve grafik halinde gösterilir.

Çap sınıfları metotlarının uygulandığı değişikyaşlı veya düşey kapalı ormanlarda aktüel kuruluşun belirlenmesi

MADDE 37 – (1) Çap sınıfları metotlarının uygulandığı değişikyaşlı veya düşey kapalı ormanlarda aktüel kuruluşlar; İşletme sınıfından yola çıkılarak, üretim ormanlarında ve entansif çalışmayı gerektiren üretim dışı ormanlarda her bir bölme veya bölmecik için hesaplanan birim alan 1 hektar değerleri kullanılarak hesaplanır. Diğer üretim dışı ormanlarda da aktüel kuruluşlar, kuruluş tipi veya meşcere tipi esas alınarak hesaplanabilir. Sonuçlar, her ünite için tablo ve grafik olarak gösterilir.

Tıraşlama kesim ve dikime dayalı yıllık alan metodunun uygulandığı endüstriyel plantasyon ve baltalık işletme sınıflarında aktüel kuruluşun belirlenmesi

MADDE 38 – (1) Tıraşlama kesime dayalı yıllık alan metodunun uygulandığı baltalıklar ve tıraşlama kesim-dikim metodunun uygulandığı endüstriyel plantasyonlarda işletme sınıflarının aktüel kuruluşları, işletme sınıfındaki tüm meşcerelere ait alan, hacim ve hacim artımlarının oluşturulan birer yıllık yaş basamaklarına dağılımları şeklinde ortaya konur, sonuçlar tablo ve grafiklerle gösterilir.