Ral Yapı TOKİ ile konut inşa ediyor!

Fourtune Dergisi'nin örnek şirket sayfasında ''Konutta örnek projelerin sigortası Ral Yapı'' başlıklı röportaj yayınlandı. İşte, o röportaj.. 

Çekirdekten yetişmiş, çimentonun, mermerin tozunu çocuk yaşlarda yutmuş, inşaat sektöründe basamakları en aşağıdan tek tek çıkarak sıfırdan bir imparatorluk kurmayı başarmış... Binlerce kişiye istihdam sağlıyor, tek önceliği güvenlik ve sigorta. Dünyada benzeri olmayan yüz tanıma sistemiyle, sigortası olmayan çalışanların inşaat alanına girmesine izin verilmiyor...

Ülke çapında bir marka olmak için sermaye piyasalarına yelken açmış bir işadamı. Kazandığı her kuruşu işine yatırıyor. Banka kredisi kullanmadan özkaynaklarıyla büyüyor...

200 milyon liralık ihalelere teklif verebilecek saydı inşaat şirketierinden biri olan, örnek projelerle isminden söz ettiren, ancak kamuoyunda çok fazla tanınmayan Ral Yapının hakim ortaklarından Rıza Kandemirden bahsediyoruz...

Rıza Kandemir de çalışanlarla birlikte aynı karavanadan yemek yediğimiz yemekhanede, şirketlerinin üstlendiği projeleri ve gelecek planlarını konuştuk...

1-) Ral Yapı inşaat sektöründe önemli bir firma ama kamuoyunda pek tanınmıyor. Önce şirketiniz hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?
Üç şirketimiz var. Üçü de inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor. Ral Yapı, Trio ve Hera. Uşak projesini Hera ile yaptık. Van projesini, halen devam eden Sincan ve 1200 konutluk Afyon projelerini Ral Yapı üzerinden yapıyoruz.

Her inşaat şirketinde olmayan sadece A grubu şirketlerin sahip olacağı iş bitirme belgesi yani lisansımız var. Çalışanlarımızın da büyük katkısıyla bu belgeyi aldık. Binlerce çalışanımız arasında tekbir sigortasız işçi yok. İşimiz için güvenlik ve sigorta çok önemli. Dev inşaat alanlarına izinsiz giriş ya da sigortasız tek bir çalışan giriş yapmasın diye yüz tanıma sistemi kurduk. Bu dünyada olmayan örnek bir uygulama. Kartlı sistemlerde çalışan kartını bir başkasına verip yerine çalışmaya gönderebiliyor. Yüz tanıma sisteminde ise bu tür suistimallerin yaşanması imkansız.

2-) Ağırlıklı olarak  TOKİ  ihalelerine mi katılıyorsunuz?
Evet, TOKİ ile iş yapıyoruz. Ancak çok özel projeler olursa onları da değerlendiriyoruz. Yap-sat tarzı projelerde çok fazla yer almıyoruz. Ankara’da 46 konutluk bir projemiz var, inşaatımız tamamlandı. İstanbulda bazı projelerle ilgilendik ama bir türlü anlaşma sağlayamadık. Ağırlıklı olarak TOKİ ile çalışıyoruz.

3-) İnşaat sektöründe bazı sıkıntılar yaşanıyor. İstanbul'da fiyatlar bir miktar geri çekilmiş durumda. Fiyat dalgalanmaları ve sektördeki sıkıntılar sizi de etkiliyor mu?
Hayır, fiyat dalgalanmaları ya da sektördeki sorunlar bizi etkilemiyor. Bizim TOKİ’ye verdiğimiz bir ihale bedeli var. Bu ihale bedeli kapsamında aylık yaptığımız hakedişlerin bedelini alıyoruz. Aydan aya paramız geliyor. Sattık, satamadık, piyasa bozuldu gibi sorunlar bizi çok fazla etkilemiyor.

Van’da 852 konutluk bir projeyi bitirmiştik. O arada Uşak’taki ihaleyi kazandık. İş bitirme belgesi olması için bu projeyi Hera üzerinden yaptık. Çünkü bazen piyasada öyle işler oluyor ki, büyük projelerde bazen belgeniz yetersiz kalıyor. O zaman da mecburen belgesi olan başka bir şirketle ortak olmak zorunda kalıyorsunuz. Ki, birçok projede bu tarz işbirlikleri var. Şimdi bizim iki şirketin iş bitirme belgesinin karşılığı 100’er milyona yakın.

80 milyon biri, 80 milyon diğeri. Bu iki belgeyle 200 milyon liraya yakın ihalelere teklif verebiliyoruz. Dolayısıyla Van, iş bitirme belgesi almak için Ral Yapının ilk projesiydi. Ardından Sincan’da 852 konutluk projeyi ve Afyon’da 452 konut projesini Ral Yapı adına aldık. Sonra Heranın yaptığı proje de tamamlandı. Dolayısıyla bugün Ral ve Hera olarak bu sektörün en büyüklerinin katılabileceği ihalelere girecek konuma geldik.

4-) Bu belge sadece TOKİ ihale için mi geçerli yoksa bütün inşaat ihalelerine girebiliyor musunuz?
Türkiye’deki tüm kamu ihalelerine girebiliyoruz. Lisanslarımız, büyüklük itibarıyla sadece A grubu müteahhitlerde bulunuyor. Sanırız Türkiye'de bu lisansa sahip çok fazla şirket yok...

Evet. Zaten büyük ihalelere teklif veren şirketlere baktığınızda sayısı sınırlıdır. Türkiye’de en fazla 10 şirket vardır. Mesa, Cengiz, Kolin gibi büyük şirketlerle aynı ihalelere katılabiliyoruz. Mesela İstanbul Gaziosmanpaşa ihalesinde Mesa, Albayrak, İhlas, Gül, Nuhoğlu, Fuzul ve Ral Yapı vardı. Ral Yapı, 149.5 milyon lira toplam satış geliri üzerinden, yüzde 18 yani 26.9 milyon lira idareye teklif ederek ihalenin ilk oturumunda öne çıkan firma oldu. İhaleyi Fuzul kazandı ama yeterli belgeyi sağlayabilmek için yanma Yol İnşaat’ı aldı. Biz tek başımıza girebiliyoruz.

5-) Önümüzdeki dönemde yine TOKİ ihaleleriyle mi devam edeceksiniz, başka projeler de olacak mı?
TOKi ihaleleri devam edecek. Ama İstanbul’da marka bir proje yapmak istiyoruz. Belirli aşamalardan geçiyoruz ve istikrarlı bir büyüme sürecindeyiz. 10 yıl önce satın aldığımızda Ral Yapı cirosu sıfır, pasif bir şirketti. Bugün Bisaş’ın olduğu gibi. Biz Ral Yapıyı 10 yılda 250 milyon lira seviyesine getirdik. Bisaş’ta da aynı başarıyı sağlayacağımıza inanıyoruz. Bisaş’taki avantajımız; elimizde bir güç var, sermaye var, belgelerimiz var. Geldiğimiz noktada, geçmiş 10 yıldan daha başarılı işlere imza atabilecek güce sahibiz.

6-) Söz açılmışken, Ral Yapı halka açık Bisaş Tekstil'i neden satın aldı, hedefleriniz neler?
Ral Yapı, 1997 yılında kurulmuş. Biz 2007’de satın aldık. Son 10 yılda ciddi büyüme kaydettik. Markayı daha ileri bir noktaya taşımak adına şirketimizi sermaye piyasalarına taşımayı planladık. Bu kapsamda halka açık bir şirketi satın alarak hedefimize ulaşmak adına ilk adımımızı attık. Zaten inşaat sektöründe birinci ligde yer alıyoruz. Ancak sektör dışında sermaye piyasalarında, finans sektöründe çok fazla bilinirliğimiz yok. Burada amacımız halka açık şirketle bilinirliğimizi artırmak ve marka projelere imza atmak. Sermaye piyasalarına girerek kurumsallaşmayı hızlandırıp marka bilinirliğini artırmak istiyoruz. Biz bugün herkesin örnek olarak gösterdiği dev projeleri yapıyoruz, ancak çok fazla tanınmıyoruz. Halka açık bir şirket olarak ihalelere girmenin ya da farklı inşaat projelerde halka açık şirket olarak masaya oturmanın bizim için daha avantajlı olacağına inanıyoruz.

7-)  Girmeyi planladığınız yeni ihaleler var mı?
Afyon’daki projemiz ağustos, Sincan projemiz ise aralık ayında bitecek. Mevcut 1200 konutluk proje devam ediyor. 1200 konutluk 10 proje daha alabiliriz. Dönüp bunları başkasma satıp aradan komisyon da alabiliriz. Bunları yapan firmalar var ama biz tercih etmiyoruz. Lisansımızı, belgemizi isteyenler var. Elimizdeki iş bitirme belgesine proje büyüklüğüne göre 5-10 milyon lira para alabiliyorsunuz. İki belgeyi alma maliyetimiz 22 milyon lira. Bu belgeler Hera ve Ral Yapı için çok önemli haklar barındırıyor. İstesek proje başına 5-10 milyon liraya kiraya verebiliriz. Ama biz komisyoncu değiliz. Başarılı projelerle ismimizden söz ettiren bir firmayız ve bu yüzden tercih ediliyoruz. Önümüzdeki dönemde de marka projelerle markalarımızı daha iyi noktalara taşımayı planlıyoruz.

8-) Peki farklı sektörlerde yatırımlar planlıyor musunuz?
Öncelikle Bisaş’ta isim değişikliğini yapıp borsadaki Yakın İzleme Pazarından çıkarmayı planlıyoruz. Yeni projelerle halka açık şirketimizi birinci lige taşıdıktan sonra enerji sektöründe, özellikle de rüzgar enerjisi yatırımları yapmak istiyoruz. 50 milyonu özkaynak, 50 milyonu kredi olmak üzere 100 milyon liralık bir enerji yatırımı planlıyoruz.