Sahibinden satılık gayrimenkul alırken nelere dikkat edilmeli?

Çanakkale Kalem köşe yazarı Özgür Demirci, bugünkü köşesinde sahibinden satılık gayrimenkulleri kaleme aldı. 

İşte Özgür Demirci'nin 'Sahibindenler ne kadar sahibinden?' başlıklı yazısı...

Bir gayrimenkul almak isteyenlerin hayalidir "sahibinden" bir mülk bulup almak. Bunun da belli başlı bir takım sebepleri vardır; kendisinin pazarlık etmek istemesi, ucuza bir yer düşürebileceğine inanması, komisyon vermemesi, takasla bir yerleri mal sahibine kabul ettirebilmesi gibi. Tabi bunların çoğu gerçekleşmez ama olsun yine de bir beklentidir ve bu beklenti bazılarını Sahibinden’e gözü kapalı yönlendirir. Tabi bu durum aslında ciddi bir risk de barındırır, zira kar elde edeyim fikri ki bu fikir kişiyi gerçeklerden uzaklaştırıp hayal kurdurmaya başladığı ölçüde zarara uğrama ve dolandırılma riskini de arttırır. Peki bu "sahibinden" diye girilen ilanların ne kadarı gerçekten satmaya niyetli mal sahiplerinden ve ne kadarı alakasız kişilerden?

Öncelikle şunu çok net olarak ve 20 yıllık sektör tecrübeme istinaden söyleyebilirim ki öyle düşünüldüğü gibi gerçekten satma niyetinde olup da sahibinden diye ilan girenlerin oranı oldukça düşüktür. Bu şekilde ilan girenler de zaten kısa süre içerisinde aldıkları saçma sapan telefonlardan, vakitli vakitsiz ev görmek isteyenlerden, ölü fiyata evi düşürmek isteyenlerden, anlamsız ve yorucu pazarlıklardan illallah deyip bu işin uzmanına gayrimenkullerini emanet edip rahata kavuşuyor. Geriye ise bu hengameden keyif alan ve yapacak daha önemli bir işi olmadığından günde 2-3 saat telefonda emlakçı ile, alıcı adayı ile, meraklı komşular ile sohbet etme heveslisi kişiler kalıyor. Onlar da zaten satma niyetinde olmadığından konuya ev ile girip askerlik anılarından torunlarına, gelinlerinden hayırsız evlatlarına kadar ne var ne yoksa anlatıp günü geçiriyorlar. Ayrıca emlakçı arayınca emlakçıyı tersleyip telefonu emlakçının suratına kapatarak kendisine çooooook önemli misyon yükleyen şahsiyetler de yok değil bu grup içerisinde.

Tabi bir de işin gerçek sahibi olmayıp sahibiymiş gibi yapanları var. Zaten asıl risk burada ortaya çıkıyor. Sahibinden ilan yayınlama noktasında bir denetim mekanizması olmadığından bu tarz dolandırıcılar ve elbette ayakçı diye tabir ettiğimiz paragöz vasıfsızlar da ilanları sahibinden gibi giriyor. Aradan para götürme bunun en sık rastlanan yöntemidir. Mal sahibinin bilgisi dışında ve hatta bazen bilgisi dahilinde alıcı adaylarında “Sahibinden” alıyoruz algısı yaratılarak iş belli bir noktaya getirilip bir kaparo veya cayma akçesi alınıyor. Alıcı adayı parayı verdiğinde ise zaten artık geri dönüşü olmayan bir yola girmiş oluyor. Çünkü karşısındaki muhatap sadece işler iyi giderken muhatap olacak ama birazcık sıkıntı olduğunda “git nereye şikayet ediyorsan et, paranı da vermiyorum” diyerek işin içinden sıyrılacaktır. Bu noktaya gelindiğinde ise parayı kaptıran polise gitse zaten ispat edebileceği bir evrak olmadığından çok büyük olasılıkla bu başvuru bir sonuca ulaşmayacaktır, üstüne uğraştığı ile kalacaktır. Ve tüm bu yaşanacak gerginlikler, kaptırılan paralar, bu vasıfsızlarla telefonda yapılacak oldukça sert geçecek konuşmalar, tehditler sadece ve sadece “Sahibinden” yer bulup 3 lira kar etme hayaliyle başlayacaktır.

Şimdi “bana bir şey olmaz, gider zorla alırım o parayı, beni kimse dolandıramaz” diye mi düşünüyorsunuz? Karşınızda bu işi yapacak olanlar bunu bir iş olarak yapıyor ve sizden önce kim bilir kaç kişiyi dolandırdılar ki sizin için ilk olacak bu tecrübeyi onlar defalarca birilerine yaşattılar ve yaşatmaya devam edecekler. Bu ülkede ceza hukuku profesörünü telefonla dolandırabildiklerini düşünürsek gayrimenkul almak için yola çıkan ve hayatında 2-3 kere ev alıp satacak birini dolandırmak çok da zor olmasa gerek diye düşünüyorum.

Gelin siz bir gayrimenkul alma fikriyle bir arayış içerisine girdiğinizde bu işin ehli gayrimenkul profesyonelleri ile yola çıkın. “Sahibinden” doğru fiyatlı bir yer denk gelirse alırsınız da illa “Sahibinden” yer bulayım derken ederinin üstünde paralar ödemeyin, eldekinden olmayın ve anlamsız durumlarla karşı karşıya kalmayın. Vereceğiniz hizmet bedeli size yer gösterildiği için alınan bir bedel değildir. Bunun ötesinde siz problem yaşamayın, siz riske girmeyin, siz sonrasında üzülmeyin diye alınan bir bedeldir. Bu işi meslek olarak yapan yetkilendirilmiş gayrimenkul ofisleri ve belgeli, kayıtlı gayrimenkul danışmanları ile çalışın, sizinle çalışmak isteyen kişinin ise belgesini görmek isteyin ki bu sizin en doğal hakkınızdır.