Sektör alarmda resesyon sinyali veriyor

Ekonominin en önemli ölçeklerinden biri bakır diğeri ise kereste. Bakır fiyatlarındaki son düşüş ekonomik durgunluğun bir göstergesi olarak kabul edilirken, bir diğer gösterge olan kerestenin fiyatındaki düşüş de ekonomide tehlike çanlarının çaldığının alarmını veriyor. Ekonomik yavaşlama, riskten kaçış ve faizlerin artmasının oluşturduğu talep baskısı kereste fiyatlarını aşağı yöne çekerken, faizlerin düştüğü, risk alma talebinin arttığı ve ekonomilerin büyüdüğü bu ortamda fiyat yükseliyor

Geçmişteki verilere bakıldığında ise hemen her küresel resesyon döneminde düştüğü görülen kereste fiyatının uluslararası piyasalarda 2022 yılı başından bu yana yüzde 62 geriledi.

Ekonomik yavaşlama, riskten kaçış ve faizlerin artmasının oluşturduğu talep baskısı kereste fiyatlarını aşağı yöne çekerken, faizlerin düştüğü, risk alma talebinin arttığı ve ekonomilerin büyüdüğü bu ortamda fiyat yükseliyor.

Dünyada şu an bu senaryoların ilkinden geçmekte. Korona virüs krizinin, Ukrayna Rusya savaşının, tedarik zincirlerinde devam eden kesintilerin bununla birlikte artan tüketici fiyatlarının ve merkez bankalarının para politikasının sıkılaştırılmasının küresel ekonomik büyümeyi yavaşlatarak, kerestenin en büyük alıcısı inşaat sektörünü oldukça olumsuz etkiliyor. Bu durum ise fiyatlara yansıyor.
 

100 BOARD FEETİN FİYATI 400 DOLARA DAYANDI

Chicago’da kerestede vadeli işlemler, mortgage faizlerinin yükseldiği ve konut piyasasında arz sorunlarının hafiflediği ortamda Haziran 2020'den bu zamana görülmeyen bir seviyelere indi. Mart ayındaki zirvesinden neredeyse yüzde 70 oranından fazla düşüşle fiyat, 2.3597 m3’e eşit olan 1000 board feet başına 422 dolara geriledi. Fiyatlar yıla bin 100 doların üzerinde başlamıştı. Kereste fiyatı art arda üç ay boyunca da düştü ve yılın üçüncü çeyreğinde ise neredeyse yüzde 40 değer kaybetti. 

ABD Sayım Bürosu'nun hazırladığı son raporu, gelecekteki faaliyetlerin potansiyel bir göstergesi olan yeni ev inşaatı izinlerinin de ağustosta yüzde 10 düşüşle 1.517 milyon adede düştüğünü belirtti. Böylelikle fiyatlar salgın öncesindeki seviyelere yaklaştı. Korona krizi, kereste arzını ve talebini altüst ederek endüstriye birden yukarı doğru momentum kazandırmıştı. 

Fiyatlar, ev tadilatlarıyla ve inşaatlarındaki artışlara yanıt olarak Nisan 2021'de 1.000 board feet başına ortalama bin 700 dolarla zirveye ulaşmıştı. Ancak yükselen faiz oranları nedeniyle ekonomiyi ele geçirdiği için fiyatlar yaz boyunca düşüş eğilimine girdi. 

ABD’de danışmanlık firması Forest Economic Advisors (FEA) insanların evleri dışındaki faaliyetlere göre dönmesi ve faizlerdeki artış nedeniyle kereste fiyatlarının önümüzdeki yıl boyunca da düşmeye devam edeceği tahmininde bulunuyor. Ancak resesyonun çok derin olmasını beklemeyen kuruluş, daralmanın sınırlı olacağı görüşünde. FEA, kereste talebindeki resesyonun 2023'e kadar sürmesini bekliyor, ancak uygun fiyatlı konutlara yönelik yoğun talep nedeniyle sonrasında da bir canlanma beklenebileceğini söylüyor.