Sıfır daire alırken şirketin geçmişini araştırın!

İster sıcak bir yuva, ister gelecek için bir yatırım; her ne amaçla olursa olsun birikiminizle daire sahibi olmayı hayal ederken, zarar görmemek için nelere dikkat etmeliyiz? Ekonomik koşulların sertleştiği bir dönemde toplumda yara haline gelen bu tür olaylarda savcılıkların yaklaşımı nasıl olmalıdır? Avukat Umut Metin nitelikli dolandırıcılardan değil, işini iyi yapan müteahhitlerden ev almayı öneriyor.

Türkiye’de gayrimenkul alımı çok değerli bir tasarruf yöntemi olarak görülüyor. Kimisi ikamet etmek amacıyla, kimileri de yatırımlarını değerlendirmek amacıyla konut almayı tercih ediyor. Özellikle son 10 yılda gayrimenkul sektöründe yaşanan hızlı talebin, işini iyi yapan müteahhitler için olduğu kadar nitelikli dolandırıcı olarak değerlendirilebilecek fırsatçılar için de elverişli ortam sağlıyor.

Arabulucu Avukat Umut Metin, son dönemde daire sahibi oluyorum derken mağdur edilenlerin sayısında önemli artış olduğunu belirterek, gayrimenkule yatırım yapmak isteyenlerin nelere dikkat etmesi gerektiğinin altını çizdi. Küresel ekonomideki likidite bolluğunun da etkisiyle faizlerin düşmenin, konut yatırımlarına dönük talebi körüklediğine dikkat çeken Metin, piyasada kötüniyetli yada yeterli finansal gücü bulunmayankişiler yüzünden pek çok vatandaşımızınmağdur edildiğinin altını çizdi. Bu tür olayların adliyelere intikali halinde, konunun basit bir hukuki mesele olarak nitelendirilmemesini isteyen Metin, “Cumhuriyet Savcılıklarınca daire teslimi yapmadan haksız kazanç elde edenler hakkında Nitelikli Dolandırıcılık suçundan dava açılmasının yerleşik bir uygulama haline gelmesi, kamusal menfaatler açısından zaruridir. Bu konuda toplumsal bir beklenti vardır” dedi.

Arabulucu Avukat Umut Metin, daire alacaklara şu önemli uyarı ve önerilerde bulundu:

Sıfır daire almak istiyorsanız, satıcı şirketin geçmişi iyi araştırılmalıdır.

1)Her şirketin bir özgeçmişi vardır. Para ödeyeceğiniz şirketin geçmişte nasıl işler ürettiği, kendisini sunduğu noktaya hangi şekilde geldiği, şirketin gerçek tarihçesini öğrenmeye gayret edin. Bunun için ticaret sicil kayıtları iyi bir kaynaktır. Sanıldığının aksine bu kayıtlar herkese açık olup, burdan yapılacak bir kontrol şirketin ne zamandan beri var olduğu, sermaye gücü, yöneticileri ile ilgili önemli bilgilere ulaşma imkanı verir.

2)Müteahhit firmanın geçmişi, iş çevresi, yaptığı işler, eserleribugüne ışık tutar. Proje kelimesine kapılmayın, proje hayata geçmiş mi geçmemiş mi ona bakın. Mağdur edilen çok sayıda daire alıcısının maket ve fotoğraflarla yanıltılabildiği görülmektedir. İnşa edildiği söylenen daireler, binalar nerede ise gidin görün. Bazen bir projede ufak bir taşeron olarak çalışan şirket, kendisini işin tamamının sahibi müteahhit gibi tanıtmış olabilir.

3)Lüks satış ofisleri ve önündeki pahalı arabalar gözboyamaya yönelik olabilir. Yaptığı işi nitekli olmayan, geçmişinde değerli işler bulunmayanlar, dikkatinizi başka noktalara çekerek, finansal açıdangüçlü olduğu şeklinde imaj yaratmak isteyebilir. Unutmayın ev edinmek için oradasınız ve tüm dikkatiniz bu konu üzerinde olmalıdır. Algınızı etkileyecek diğer noktalara karşı şüpheci olunuz.

4)Bazı satış ofislerinde profesyonel ekipler alıcıymış gibi kalabalık yapmakta; hararetle ve hızlı kararlarla ev alıp kredi kartı ile peşinat ödemektedir. Bu tarz kalabalıklardan aldanmayınız. Özellikle son 3 daire kaldı benzeri yönlendirme ve baskılara karşı uyanık olunuz.

Metin, satışı yapan firmanın hukuki anlamda muteber olup olmadığının bazı basit bilgilerle anlaşılabileceğinin altını çizerek; "Şirket sahibi olan müteahhit, satış yapan şirkette hissedar ve yönetim kurulu üyesi değilse dikkat edin." diyor ve şöyle devam ediyor:

"Karşınızda konuştuğunuz patron ise ve patronun kimlik bilgilerini firmanın yasal evrakında, şirket sicil kayıtlarında görmüyorsanız bu kişinin geçmişte hukuki problemler yaşayan kişi olduğuna işaret olabilir.Muhtemelen geçmişi sorunludur ve yeni sorunlar da büyük olasılıkla yakındır.Dini,siyasi değerleri, birtakım parti veya camia isimlerini ağzından düşürmeyenlere güvenmeyin. Devlet büyükleri, sanatçılarla yanyana çekilmiş fotoğraflara aldanmayın.Ahlaki duruşa öncelik verin. Bu tür sunumlar sizdeki algıyıetkilemek için planlanmış olabilir"

Ruhsat yoksa maketten ev almayın, senet imzalarken senedin verilme nedeni ile cirosunu engelleyecek kaydı mutlaka senet üzerine yazın.

Maketten ev alınmaması konusunda uyarıda bulunan Metin,"İnşa edilecek bina ruhsata bağlanmadan önce ve hatta mümkünse maketten ev almayın.Senetle ödeme yapacaksanız “İşbu senet ....Şti’ne .....tarihli gayrimenkul satış sözleşmesinde belirtilen ....nolu dairenin satışı için verilmiş olup, teminat niteliğindedir, 3. kişilere ciro edilemez” yazın. Bunu yapmazsanız senediniz hiç tanımadığınız biri tarafından işleme konulabilir." diyor.

Savcılar nitelikli dolandırıcılıktan dava açmayı yerleşik uygulama haline getirmeli…

Metin’e göre, daire alacağını düşünenvatandaşların taahhüt ettiği meblağı daire teslim tarihine kadar ödemiş olmasına rağmen yaşayacağı bazı durumların savcılıklar tarafından “hukuki mesele” olarak görülmemesi gerekiyor. Dairenin hak sahibineteslim edilmemesi; bir başkasına satılması; dairelerin teslim edilmemesine rağmen paranın alındığı tarihten itibaren işlemiş ticari faiziyle birlikte ilk talebi halinde vatandaşa müteaahhit tarafından ödenmemesinin, hile ve haksız kazanç anlamına geleceğini savunan Metin,Cumhuriyet Savcılıklarının “nitelikli dolandırıcılık” suçlamasıyla dava açmasının yerleşik uygulama haline gelmesi gerektiğini savunuyor.

Meselenin ceza kanununda yer alan,ticari faaliyetler sırasındaki dolandırıcılık şeklinde değerlendirilmesini isteyen Metin,bu tür olayların savcılıklarca hukuki bir uyuşmazlık olarak nitelendirilmesinin, kötüniyetli kimseleri aynı şekilde para toplamaya teşvik edeceğini savunuyor. Bu tür hadiselerin TCK madde 158/h kapsamında Nitelikli Dolandırıcılık olarak değerlendirilerek yasal işlem yapılmamasının vatandaşlarda büyük mağduriyetler yarattığını belirten Avukat Metin; “Basiretli ve düzgün çalışan şirketleri tenzih etmekle birlikte, piyasadan para toplamak için müteahhit kılığına girenlerin ayıklanması için,savcılıklar tarafındanmücbir durumlar istisna olmak üzere konuya hassas bir yaklaşım gösterilmesi toplum menfaatlerimiz açısından faydalı olacaktır.” dedi.

Ankara 24 Saat