Tacikistan, Rogun HES inşaatını tamamlayacak!

Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de düzenlenen 2010-2015 yıllarında Orta Asya'da ortak güvenlik sistemi" konulu yuvarlak masa toplantısında konuşan Tacikistan Milli Güvenlik Kurulu Sekreteri Amirkul Azimov, ülkesi ile Özbekistan arasında tartışmaya neden olan Rogun Hidroelektrik Santrali projesini "mutlaka iç mesele" olduğunu ve bu inşaatın sonuna kadar tamamlanacağını belirtti.

Azimov, "Rogun HES inşaatının Tacikistan için hayati önem taşıdığını" ifade ederek, buna rağmen söz konusu projenin bölgenin her hangi bir ülkesine zarar vermeyeceğini ve bu inşaat sırasında en son çağdaş teknolojilerin kullanılacağını kaydetti.

Rogun HES'inin Özbekistan'ın 200 kilometre ötesinde yerleştiğini vurgulayan Azimov, "eğer herhangi bir afet meydana gelirse, bundan ilk önce Tacikistan zarar görür" dedi.

Toplantıda konuşan Özbekistan'ın Duşanbe Büyükelçisi Şakasım Şaislamov da, ülkesinin hiçbir zaman söz konusu santralin inşaatına mutlak karşı olmadığını ifade ederek, sadece bu büyük santral inşaatının uluslararası ekolojik ve teknik ekspertizlere uygun olarak yapılması gerektiğini ve böyle bir ekspertizin yapılması halinde, Özbekistan'ın bu projeye yatırım yapmaya ve bu inşaat için mühendis ve diğer uzmanlar konusunda yardımcı hazır olduğunu belirtti.

-ROGUN HİDROELEKTRİK SANTRALİ-
Özbekistan, Türkmenistan ve Afganistan'ın tarım arazilerini sulayan Amuderya Irmağı'nın su kaynakları üzerinde eski Sovyetler Birliği döneminde inşaatı başlatılan Rogun Hidroelektrik Santrali projesinin tamamlanması için daha önce öngörülen Rusya ve diğer ülkelerin finansal ve teknik desteğini alamayan Tacikistan hükümeti, toplam maliyeti 2,5-3 milyar doları bulan bu hidroelektrik santralını kendi imkanlarıyla kurmaya çaba gösteriyor.

Topraklarının büyük bir kısmını bu ırmakla sulayan Özbekistan hükümeti de, söz konusu barajın Tacikistan hükümetinin öngördüğü 335 metre yüksekliğinde kurulmasının bölgede su sorunu yaşanmasına ve çevre felaketine yol açacağını savunarak, karşı çıkmasından dolayı ilk başta bu projede yer alan Rusya ve diğer ülkeler de bu konuda Özbekistan'ın tepkisini çekmemek için söz konusu projede yer almaktan vazgeçmişti.

Tacikistan ile Özbekistan arasındaki ilişkiler, Rogun HES inşaatına yeniden başlatılmasından dolayı giderek gerginleşirken, Tacikistan Hükümetinin, 40 yıl önce eski Sovyet döneminde inşaatına başlatılan Rogun HES'nin 25 yıl aradan sonra yeniden kurma planına karşı, tarım arazilerinin büyük bir kısmını bu ırmakla sulayan Özbekistan da, bu projenin yapımına başlamadan önce uluslararası ekspertiz yapılmasını talep ediyor.

Son olarak Özbekistan'daki temaslarının ardından basına açıklama yapan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev da, bu hidroelektrik santrali inşaatının, uluslararası uzmanlar tarafından yapılacak incelemeye kadar durdurulmasını istemişti.

Bu arada, Özbek uzmanlar, Tacikistan'ın Rogun Hidroelektrik Santral Projesi'nin hayata geçirilmesi durumunda, bölgede yaz aylarındaki sulama döneminde su kıtlığı yaşanacağını, kış mevsiminde ise bu suların elektrik üretiminde kullanıldığı için çok sayıdaki yerleşim birimlerinin su basmalarına maruz kalacağını ifade ederek, bunun sonucunda Özbekistan'ın yakın beş yıl içerisinde 18 milyar 238 milyon dolarlık zarar görebileceğini ileri sürüyor.
AA