Tereke esas defteri nedir?
Tereke işlerine bakan sulh hukuk mahkemesinde tereke esas defteri; Kıymetli evrak ve eşya defteri; Banka hesabı cari defteri; Kasa defteri; Tereke tespit ve koruma defteri ve Resmî defter tutuluyor. Peki, tereke esas defteri nedir?
Tereke esas defteri nedir?
Tereke işlerine bakan sulh hukuk mahkemesinde tereke esas defteri; Kıymetli evrak ve eşya defteri; Banka hesabı cari defteri; Kasa defteri; Tereke tespit ve koruma defteri ve Resmî defter tutuluyor. Peki, tereke esas defteri nedir?
Tereke esas defteri :
Tereke işlerine bakan sulh hukuk mahkemesine intikal eden bütün dava, itiraz veya temyiz başvurusu ile sair işlemlerin kaydedildiği defterdir.
Tereke esas defterinde; sıra numarası, başvuranın adı, soyadı veya unvanı ile başvuru tarihi, mirasbırakanın adı, soyadı, öldüğü tarih, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa veli, vasi veya kayyımın adı, soyadı, adresi, son yerleşim yeri mahkemesinin karar tarih ve numarası ile itiraz veya temyiz başvurusunun tarih ve sonucu sütunları yer alır.
Kıymetli evrak ve eşya defteri :
Döviz cinsinden paralar ile diğer kıymetli evrak ve eşyanın kaydedildiği defterdir.
Kıymetli evrak ve eşya defterinde; sıra numarası, tereke dosya esas numarası, kıymetli evrak veya eşyanın sahibinin adı, soyadı, kıymetli evrak veya eşyanın cinsi, türü, adedi, değeri, satılıp paraya çevrilmiş ise bedeli ve tahsilât makbuz numarası, kıymetli evrak ve eşyanın saklandığı yer hanesi ile gerekli görülen diğer hususların bulunduğu düşünceler sütunu yer alır.
Banka hesabı cari defteri :
Bankaya yatırılan ve çekilen paraları gösteren defterdir.
Bu defterde; sıra numarası, tereke dosyasının esas numarası, mirasbırakanın adı, soyadı, banka adı, banka hesap numarası, bankaya yatırılan paraya ait tahsilât ve reddiyat makbuzunun tarih ve numarası, para miktarı ile diğer hususların yer aldığı düşünceler sütunu bulunur.
Kasa defteri :
Türk Lirası cinsinden paranın kaydolunduğu defterdir.
Bu defterde; emanete alınan paranın miktarı, tahsilât makbuzunun tarih ve numarası, tereke dosyasının esas numarası, kasadan çıkış yapılan para miktarı ile buna ilişkin reddiyat makbuzunun tarih ve numarası yer alır.
Tereke karar defteri :
Mahkeme tarafından verilen kararların sıra numarası takip edilerek yazıldığı defterdir.
Bu defterde; karar numarası, karar tarihi, dosya esas numarası, miras bırakanın adı, soyadı, son yerleşim yeri, başvuranın adı, soyadı veya unvanı, adresi, karar sonucu bulunur.
Tereke tespit ve koruma defteri:
Miras bırakanın son yerleşim yeri sulh hâkimi, Türk Medenî Kanununun 590 ıncı maddesinde yazılı sebeplerden birinin gerçekleşmesi halinde tereke tespit ve koruma defterinin tutulmasına karar verir.
Bu defterde; sıra numarası altında taşınır malların cinsi, türü, miktarı, takdir olunan değeri, bulunduğu yer ile var ise üzerinde üçüncü bir şahsın rehin hakkına ilişkin bilgi yer alır. Kolleksiyon halindeki eşya bir kalemde ve aynı numara altında gösterilir. Aynı türden veya bir diğerine benzer eşya mümkün olduğu takdirde birlikte kaydolunur.
Üçüncü şahsın elinde bulunan bir mal hakkında istihkak iddiasında bulunulduğu takdirde, bunların isimleri ve iddiaya konu malın sıra numarası ve vesika ibraz edilmiş ise cinsi, türü, tarih ve numarası, takdir olunan değeri gösterilir.
Taşınmaz mallar ile bu malları sınırlayan aynî bir hak var ise tapu kayıtları ile beraber yazılır.
Taşınmazlar, adî veya hasılat kirası suretiyle kiraya veya işletmeye verilmiş ise kiracıların kimlikleri ve yerleşim yerleri ile sözleşmenin süresi ve kira bedeli gösterilir.
Yazımı yapılan tereke mallarından gerekenler Türk Medenî Kanununun 591 inci maddesine göre mühürlenerek koruma altına alınır. Mühür altına alma yazımdan önce de yapılabilir. Mühürlenmeyen mallar için de uygun koruma önlemi alınır. Mirasbırakanla birlikte oturanların ikâmetleri için zorunlu olan taşınmaz bölümleri ile ihtiyaçları için gerekli eşya mühürlemenin dışında tutulur.
Kütüphane veya pul kolleksiyonu gibi tespiti uzun zamana ihtiyaç gösteren taşınırlardan oluşan mallar, mühürlenmek veya kasa gibi güvenilir bir yere konulmak suretiyle muhafaza altına alınır.
Defterin hemen tutulmasının mümkün olmadığı hallerde, deftere geçirilecek tereke mallarının korunmasını sağlamak için tamamının veya bir kısmının, ölümün hemen sonrasında ve en geç on gün içinde mühürlenmesine karar verilebilir. Bu şekilde mühürlenen malların da defteri tutulur.
Alacaklıların istemi üzerine yapılan mühürleme, güvence altına alınan miktarla sınırlıdır. Alacaklıya güvence gösterildiği takdirde mühürleme yapılmaz, yapılmışsa kaldırılır.
Defter tutma işlemi ölüm tarihinden itibaren bir ay içinde tamamlanır ve defterin sonuna terekeyi yazma işleminin ne kadar devam ettiği yazılarak hâkim ve zabıt kâtibi ile hazır bulunan mirasçılar ve bilirkişiler tarafından imza edilir. Bu defter, her dosya için müstakilen düzenlenir.
Muhafazası masraflı veya bozulması muhtemel olan mallar ve eşya, hâkimin gerekçeli kararı ile açık artırma veya pazarlıkla satılır.
Resmî defter :
Mirası reddetmek hakkına sahip olan mirasçılar tarafından, Türk Medenî Kanununun 606 ncı maddesinde öngörülen sürelerin işlemeye başladığı tarihten itibaren mirası ret için bir ay içinde defter tutmak talebinde bulunulduğu takdirde hâkimin gözetimi altında bu işle görevlendirilecek bir zabıt kâtibi tarafından, tereke tespit ve koruma defterindeki usule göre tutulan ve ölenin taşınır, taşınmaz mallarının durumu ve ayrıntısı ile alacak ve borçlarının miktarını gösterir defterdir.
Bu defterde ayrıca, miras bırakanın kefaletten doğan borçları ayrı bir sütunda gösterilir.
