Torba Yasa ev hizmetlerinde çalışanlara ne getirdi?
Torba Yasa ile ev hizmetlerinde çalışan işçiler için de düzenlemeler yapıldı. Peki Torba Yasa'dan evinde hizmetli işçi çalıştıran aileler nasıl etkilenecek? Torba Kanun ev hizmetlerinde çalışanlar için ne diyor? İşte cevaplar...
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Torba Yasa ile ev hizmetlerinde çalışanlarla ilgili de yeni düzenlemeler yapıldı.
Torba Yasa'nın 40'ıncı maddesine göre; Aynı kişi yanında ev hizmetlerinde (örn: ev temizliği hizmetinde çalışanlar) ay içerisinde 10 günden az çalışanların zorunlu sigortalılık kapsamından çıkarılarak kendi isteklerine bağlı olarak sigortalılıkları sağlanabilecek...
Ayrıca 55'inci Madde'ye göre de söz konusu kişiler için yüzde 2 oranındaki iş kazası ve meslek hastalığı priminin Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde bunları çalıştıranlarca ödenmesi, çalışanların ise adlarına iş kazası ve meslek hastalığı primi ödenen aya ilişkin emeklilik ve sağlık primi ödemek istemesi halinde sigortalılıklarının sağlanması, 10 günden fazla çalışması olanların sigortalılık iş ve işlemlerinin kolaylaştırılarak sigortalılıklarının sağlanması için usul ve esasları belirleme konusunda Sosyal Güvenlik Kurumuna yetki verilmesi düzenlendi.
Yabancı ev hizmetlisi için ne değişti?
Torba Yasa ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki bir kuruluş tarafından üç aydan fazla süreyle çalıştırılmak üzere ülkemize gönderilenler sosyal güvenlik kapsamına alınacak.
İşte kamuoyunda Torba Yasa olarak adlandırılan İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'dan o maddeler;
MADDE 40 – 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “(ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç)” ibaresi “(Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında sigortalı olanlar ile ücretle aynı kişi yanında ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar hariç)” şeklinde, (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla; yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye üç ayı geçmemek üzere bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar,”
MADDE 55 – 5510 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı
EK MADDE 9 – Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalılar hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin hükümler uygulanır. Bunların bildirimi, işverenler tarafından örneği Kurumca hazırlanan belgeyle en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar yapılır. Süresinde yapılmayan bildirim için işverene 102 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi hükmü uygulanır.
Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için ise, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak çalıştıranlarca 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenir. Bu şekilde çalışanların sigortalılık tescili, çalışan ve çalıştıran imzalarını da ihtiva eden ve en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar Kuruma verilmesi gereken örneği Kurumca hazırlanacak belgenin Kuruma verilmesi ile sağlanır. Sigortalılık başlangıcında bu belge üzerinde çalışma başlangıcına dair kayıtlı en eski tarih esas alınır. Bunlar hakkında hastalık sigortası hükümleri uygulanmaz. Bu fıkra kapsamına girenler, adlarına ödenen priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın otuz katının %32,5 oranında prim ödeyebilir. Bunun %20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, %12,5'i genel sağlık sigortası primidir. Bu süre içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşer. Ödenen primler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılır.
İkinci fıkra kapsamındakileri çalıştıranlar bu Kanun uygulamasında işveren sayılmaz. Sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmesi için iş kazasının olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olması ve sigortalılığının sona ermemiş olması, bu Kanuna göre iş kazası veya meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır. Bu sigortalılar ile ilgili iş kazası ve meslek hastalığı olaylarında Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin ikinci fıkrasındaki sigortalılar hakkında Kanunun 67 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri hükümleri uygulanır.
Bu madde kapsamındaki sigortalılarla ilgili olarak prim oranları ve uygulanacak sigorta kolları hariç olmak üzere, Kanundaki işveren yükümlülüklerini yeniden belirlemeye, Kuruma verilmesi gereken bildirge ve belgeleri birleştirmeye, yapılacak bildirimlerin ve primlerin ödenmesine ilişkin usul ve esasları tespite Kurum yetkilidir.
Bu madde kapsamındaki sigortalılarla ilgili olarak bu maddede aksine hüküm bulunmaması kaydıyla bu Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.”
Torba Yasa'da inşaat sektörü için neler var? Öğrenmek için tıklayın!
Emre Kulcanay / Emlakkulisi.com