TÜİK konut satışlarını, Merkez Bankası konut fiyat artışlarını kamuoyuyla paylaştı. Buna göre, 2023 Ocak-Ekim aylarında, 2022’nin aynı dönemine göre, konut satışları yüzde 14,3, ipotekli konut satışları yüzde 31,2 oranında azaldı. Peki, konutta balon sönüyor mü? İşte detaylar...

İpotekli konut satışının düşmesi, talepte azalma sebebiyle değil, kredi daralması sebebiyle olduğunu söyleyen Yeniçağ Köşe Yazarı Esfender Korkmaz, bugünkü köşe yazısında konut kredilerinde reel faizin hâlâ eksi değerde olduğunu söyledi.

İşte Korkmaz’ın yazısının tamamı...

“2017 temel yılına göre, bu yıl TÜFE oranı 5 kat, konut fiyatları ise 10 kat arttı. Enflasyonun 2 katı fiyat artışı, ev fiyatlarında balon olduğuna işaret ediyor.

Ev fiyatları 2020’ye kadar TÜFE’nin altında kaldı. 2020’den sonra hızlandı.
Ev fiyatlarının enflasyonu 2’ye katlamasının temel sebebi; 2020 ve sonrasında yeraltı ekonomisinde yaşanan artıştır. Yeraltı ekonomisinin neden yükseldiği ayrı bir tartışma konusudur. Fakat aynı paralelde kara para aklama gayrimenkul ve ev fiyatlarında artışa sebep oldu.

Pandemi ve deprem de kırsal bölgede ve depreme dayanıklı bölgelerde ev fiyatlarının artmasına sebep oldu.

Ev fiyatlarında artış aynı hızla sürmez ve zamanla dengeye gelir.

Mamafih; 2023 yılı Ekim ayı itibarıyla son bir senede ev fiyatları yine enflasyonun üstünde arttı. Fakat eskisi gibi ikiye katlamadı. Enflasyon yüzde 60 oranında, ev fiyatları yüzde 90 oranında arttı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) geçinme endeksine göre söz konusu fark daha da az oldu.

YABANCI ARTIK NEDEN GELMİYOR?

2015 yılı ve öncesinde, Türkiye’den taşınmaz ve ev alanların başında Almanya ve Batılı ülkeler vardı. 2015 yılı sonrası ve özellikle başkanlık sisteminden sonra Batılı gelmemeye başladı. Mevcut olan kişiler de evlerini satıp gitti. Yerini vatandaşlık karşılığı ev alan Araplar ve Orta Doğu ülkeleri aldı.

Batı’nın ev alımını azaltmasının ve ayrıca 2023’te vatandaşlık vermemize karşın, yabancıya ev satışlarının azalmasının tek nedeni; Türkiye’nin hukukun üstünlüğünde geri düşmesi, otokrasinin tırmanması ve aynı zamanda, güven probleminin oluşmasıdır.

Ekimde yabancıya konut satışı;

*Rusya 713,

*Arap ülkeleri; 340,

*İran; 235

*Afganistan; 51

*İsrail; 37

*Pakistan; 32

*Çin; 28

2022’de TOKİ, siyasi iktidarın seçim popülizmi çerçevesinde; sosyal konut projesini gündeme taşımıştı. Bu yüzden ben de bu köşede “Konut Alma Zamanı mı?” isimli ve 2022 yılı 21 Eylül tarihli yazımda aynen şu şekilde ifade etmiştim;

ARTIK DURUM DEĞİŞTİ

“2 yıl öncesine kadar, bana soran vatandaşlara ‘gayrimenkul alın. Paranız yetmiyorsa ortak alın’ diyordum. Bugün durum farklılaştı: Pandemi, inşaat maliyetlerindeki yükseliş ve konut arzında azalma ile kara para aklama süreci, taşınmaz fiyatlarında balona neden oldu. Bu koşullarda eğer mutlaka TOKİ sosyal konut projesinden yararlanmak isteyen kişi için, arsa alıp minimum 5 sene elinde tutmasını öneririm.

Bugün spekülatif kâr beklentisi hedefiyle ev alınmaz. Oturmak isteyen kişiler ise ev alabilir. Fakat yine de dolar kurunda bir belirsizlik bulunuyor. Dış borçlarda risk daha da yükselirse, TL değeri aşırı düşük olmasına karşın, yine de dolar kurunda şok artış meydana gelebilir. Bu durumda dolar bozdurup ev almak isteyen kişiler kendi hesaplarını iyi yapmalıdırlar.”

Emlak sektöründe kriz beklenenden erken geldi! İnşaatlar durma noktasında!

Ev almak isteyenler arsaya yöneldi! 1’e 5 kazandıran arsalar var!

Tapu sistemi sil baştan değişiyor! Tarih resmen belli oldu!