Türkiye'de kentsel yenileme seferberliği!
Türkiye'de 9.8 milyon bina, 28.6 milyon konut var. Bunun yaklaşık 6.7 milyonu riskli. 1.5 milyonunun acil dönüşmesi gerekiyor. İstanbul'da ise 1.2 milyon bina, 5.9 milyon konut var. Bunlardan 300 bininin acil dönüşmesi gerekiyor.
Türkiye’nin yüzde 66'sı deprem riskli alanlarda yer alıyor. Nüfusun yüzde 70'inin ve büyük sanayi tesislerinin yüzde 75'inin deprem tehlikesi altında. Para Dergisi'nde yer alan habere göre; son yüz yıl içinde büyüklüğü 6 ve üzeri olan en son İzmir depremiyle birlikte 57 depremi yaşandı Son100 yılda, 90 bin vatandaşımız hayatını depremlerde kaybetti.
Meydana getirdiği hasar ve can kaybı açısından yüzde 61'lik bir oranla deprem afeti, Türkiye'de yaşanan afetler içerisinde 1. sırada yer alıyor. Bundan sonra heyelanlar ve taşkınlar gelmektedir. Kandilli Rasathanesi verilerine göre, ülkemizde ortalama 18 ayda bir 6,0 ile 6,9 büyüklüğünde deprem meydana geliyor. .
Son 100 yılda Adana, Erzurum, Varto, Bingöl, Tokat, Erzincan, Van, Kütahya ve Afyon Dinar, Elazığ ve İzmir depremlerini yaşandı. Özellikle 17 Ağustos'ta, yüzyılın depremini yaşadık. 18 bin canımızı kaybettik. Son 60 yıllık istatistiklere bakıldığında; doğal afetlerin ülkemizde neden olduğu doğrudan ve dolaylı ekonomik kayıpların, bugünkü Gayri Safi Milli Hasıla'nın yüzde 3'ü kadar olduğu görülüyor.
Kocaeli Depremi sonrasında, ekonomik kayıplara ilişkin milyar dolarlar mertebesinde maliyetler ortaya konulmuştur. TÜSIAD 17 milyar, DPT 15- 19 milyar, Dünya Bankası ise 12-17 milyar dolar bir ekonomik kayıp olduğunu ifade etti. Bugün ise, literatüre geçtiği şekliyle, bu ekonomik kayıp 20 milyon üzerindedir. Depremle mücadele terörle mücadele kadar önemli. İzmir'de yaşanılan son deprem, Elazığ'da, Malatya'da yaşadığımız depremler, Kartal'da yaşadığımız acı olay, Kâğıthane'de çöken istinat duvarı, İstanbul'un değişik ilçelerinde yaşadığımız son olaylar kentsel dönüşümün önemini bir kez daha ortaya kordu.
Depremden önce harcamadığımız her 1 lira, depremden sonra 10 lira harcama olarak bize geri dönecek.
DEPREME YÖNELİK ÇALIŞMALAR
1999 yılında yaşadığımız büyük Marmara depremi hepimiz için milat oldu. Çok önemli yasal düzenlemeleri süreçte hayata geçirdik. Kısaca ifade etmek gerekirse;
1999'dan sonra deprem yönetmeliği hazırlanmış, yapı denetim sistemi, zorunlu deprem sigortası gibi uygulamalar hayata geçirilmiştir.
Afet ve Acil Yönetim Durum Başkanlığı kuruldu.
Belediyelerimiz ve TOKİ, konut üretimi çalışmalarına başladı.
En son 2012 yılında yaşanılan Van Depremi sonrası 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun yürürlüğe girdi.
2012 yılında Cumhurbaşkanımız; adeta bir seferberlik ilan ederek, “bedeli ne olursa olsun yapacağım” sözleriyle, kentsel dönüşümde yepyeni bir dönemi başlattılar.
MEVCUT DURUM
Türkiye'de 9.8 milyon bina var. 28.6 milyon konut var. Bunun da yaklaşık 6.7 milyonu riskli konutlar. Bunun da yaklaşık 1.5 milyonunun acil dönüşüme girmesi gerekiyor.
Bunun yanı sıra; İstanbul'da yaklaşık 1.2 milyon bina ve 5.9 milyon konut bulunuyor. İstanbul'da riskli 1.5 milyon konut var. Bunlardan da 300 bini acil dönüşmesi gerekiyor.
Mahallî idareler, ilgili kuruluşlar ve vatandaşın katılımıyla Bakanlığımız öncülüğünde yürütülen kentsel dönüşüm çalışmalarında 8 yıl geride bırakılmıştır.
Bu süreçte, 6306 sayılı Kanun uyarınca 59 farklı ilde, 12.703 Hektar büyüklüğünde 273 adet riskli alanda çalışmalara başlanmıştır. Riskli alanlarda yer alan birimlere ilaveten ayrıca 81 ilde 715.790 adet konut ve iş yeri “riskli yapı” olarak değerlendirilip yenilenmektedir.
Riskli alan ve riskli yapılardaki 612.121 bin birimin tahliye ve yıkım işlemleri tamamlanmıştır. 71 ilde, yeni yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere 49.605 hektarlık alan “rezerv yapı" olarak belirlenmiştir.
5393 sayılı Kanun uyarınca 33 ilde, 163 adet 17.340 hektar alan Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı (KDGPA) ve 5366 sayılı Kanun kapsamında Ankara ve Konya'da 3, İstanbul'da 2, Gaziantep, Antalya, Mersin, Nevşehir, Erzurum, Kayseri, Niğde, Afyonkarahisar'da 1 adet olmak üzere yaklaşık 595 hektar büyüklüğünde 16 adet Yenileme Alanı ilan edilmiştir.
HEDEF VE İLKELERİMİZ
2012 yılında Cumhurbaşkanımızın başlattığı kentsel dönüşüm seferberliğini; “Türkiye'nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm” hedefiyle daha ileri bir noktaya taşındı.
81 ilimizde, 922 ilçemizde afetlere karşı risk taşıyan tüm binalarımızı kentsel dönüşüm kapsamına alarak yeniliyoruz. 2012 yılından bu yana da 1.5 milyon konutun dönüşümünü tamamladık. Şu anda, sahada yatırım değeri 81 milyar lira olan 272 bin dönüşüm konutumuzun inşası tüm hızıyla devam ediyor.
Her yıl 300 bin konut olmak üzere acil dönüşmesi gereken 1.5 milyon konutun dönüşümünü 5 yıl içinde tamamlanacak
20 yıl içinde de; toplam 6.7 milyon konutumuzun dönüşümünü tamamlayacağız.
Temel ilkelerimiz; yerinde, gönüllü ve hızlı dönüşüm.
KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI
2012'den bu yana; 59 ilde, 600 bin bağımsız bölümün bulunduğu 273 adet riskli alanda çalışmalara başladık.
81 ilde 715.790 bin konut ve iş yerini “riskli yapı” olarak değerlendirip yenileniyor.
Riski alanlarda ve yapılarda yer alan 612.121 bin konut ve is yerinin yıkım işlemleri tamamlandı.
71 ilde 496 milyon m2 alanı “rezerv yapı alanı” olarak belirlendi.
Toplam 1 milyon 500 bin bağımsız bölümde ikamet eden 6 milyon vatandaşımızın can güvenliğini teminat altına alacak kentsel dönüşüm çalışmaları devam ediyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında bugüne kadar 15,5 milyar lira kaynak kullanıldı.
İSTANBUL KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI
2020 yılının hemen başında, depreme karşı “İstanbul’un Her Yerinde Kentsel Dönüşüm” sloganıyla, tüm belediye başkanlarımızla, büyük bir yıkım ve inşa seferberliğini başladı.
2012'den bugüne kadar İstanbul'da 385 bin bağımsız birimi riskli yapı statüsünde yenileniyor.
İstanbul'da 68 riskli alanda 35 bin binada 117 bin konutun dönüşümü için çalışmalar devam ediyor.
İstanbul'da yeni ye leşim alanı olarak kullanılmaya elverişli 49 rezerv alanımız bulunuyor.
Temmuz 2020'de Zeytinburnu ve Kâğıthane'de, 2 projede, 1.116 konut (Zeytinburnu 428 konut, Kâğıthane 688),
120 işyeri (Zeytinburnu 63, Kâğıthane 57) yeşil alanlar ve otoparklar yapım çalışmaları başladı
Yine Temmuz ayında; yaklaşık 8.300 binanın, 25 bine yakın bağımsız bölümün yer aldığı riskli alanda; Kentsel Dönüşüm Projesi'nin ilk etap çalışmalarını; 771 konut ve 50 iş yerinin inşaatların sürecini başladı.
Güngören Tozkoparan'da riskli alanda 77 blok, 55'i ticari ünite olmak üzere toplam 1.620 bağımsız bölüm üreteceğiz. Ağustos ayında bu riskli alanın ilk etabını; 7 bloktan oluşan projeyle 141 konut ve 3 ticari birimin temelleri atıldı.
Esenler'de rezerv yapı alanında 60 bin konut üretiyoruz. Burada dünyanın sıfırdan kurulan ilk akıllı şehir projesini hayata geçiriliyor . Projenin ilk bölümü olan Güney (Metris) Rezerv. Yapı Alanımızda 10 bin rezerv konut inşa ediliyor. Birçok konutumuzun inşaatını tamamlama aşamasına geldik. Bu alanda inşa ettiğimiz toplam 2.030 konutun, 1.072'sini yılsonuna, 958'ini ise 2021 yılının ilk yarısında tamamlayacağız. Geçtiğimiz Ekim ayında Esenler'de yeni 1.617 konutumuzun temelini attık. Temelini attığımız bu konutlarla birlikte; toplam 3.647 konut ve 78 ticari biriminin inşaatlarını başlatıldı.
Yine Gaziosmanpaşa Bağlarbaşı ve Sarıgöl'de 1.739 konut ve 32 dükkânımızın inşası başladı. Diğer yandan; Yıldıztabya'da 1. etapta 244 konut, 34 dükkân ve 141 araçlık açık otoparkın inşasında da son aşamaya geldik. Yine Yıldıztabya 2. etapta; 2.551 konut ile 11 dükkân daha inşa edilecek.
Gaziosmanpaşa'da temelini attığımız ve inşaatı devam eden projelerimizle birlikte toplam 4.534 konut yapılıyor.
60 bin vatandaşımızı ilgilendiren Yeni Fikirtepe Projesi'nde tüm altyapılarıyla beraber 15 bin konutun inşa çalışmalarını yürütülüyor. Fikirtepe'nin Master planını hazırladık. Bu plana uygun imar planımızı da hazırladık. Askı süreci tamamlandıktan sonra Mart ayı itibariyle etaplar halinde çalışmaları başlayacak.
Son olarak, İstanbul'da 50 bin ve 100 bin sosyal konut kampanyasıyla 21.562 sosyal konut üretiliyor.
İstanbul’a 102 milyon TL Kamulaştırma, 181 milyon TL Riskli Alan Kira yardımı, 1 milyar 863 milyon TL Riskli Yapı Kira yardımı, 3 milyar 547 milyon TL Uygulama alanında yardım ve 7 milyon 558 bin TL Diğer alanlarda olmak üzere Toplam 5 milyar 702 milyon TL yardım yapıldı.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE 6 BAŞLIK
Deprem riski altındaki yapıların ve alanların dönüşümü, Sel ve heyelan riski altındaki alanların dönüşümü, Tarihi kent merkezleri ve meydanların dönüşümü Sanayi alanlarının taşınması ve dönüşümü Tarım köy projeleriyle kırsal dönüşüm Modern otopark alanları üretimi.
SEL VE HEYELAN DÖNÜŞÜMLERİ
Karadeniz Bölgemizdeki tüm illerde iklim değişikliği kaynaklı zararlarla alakalı tespit çalışmaları yapıldı.
Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planı (12 Temmuz 2019) kapsamında riskli alanlarda oturan vatandaşlarımız için 15 bin konutu TOKİ eliyle üretiliyor.
Trabzon Araklı'da 118 konut ile Giresun Bulancak'ta yapımına başladık. Giresun'da "Yeni Dere 612 konut, is yeri ve köy evlerimizi 1 yıl içerisinde teslim edilecek.
TARİHİ KENT MERKEZLERİ VE MEYDANLARIN DÖNÜŞÜMÜ
Bakanlık, "Tarihe vefa, geçmişe say gün tam 44 ilimizde: 79 tarihi meydan yeniden ihya ediliyor.
Meydanlarımızı tarihi hüviyetine ; yüzlerce tarihi kültürel aksi yine yüzlerce etapta yenilediğimi işyerlerimizi esnafa kazandırılacak.
Şu anda Ankara Hergelen Meydanı, Erzurum (Hacı Cuma Bölgesi) İmaret Camisi çevresi), Kayseri (Kaleiçi mevkii), Yozgat-Merkez Çapanoğlu Cami, Kastamonu-Merkez Nasrullah Cami çevresi, Niğde Merkez Kale etrafı, Muş Merkez, Bursa, Kütahya ve Sinop yenileme projeler devam ediyor.
Bursa'da geçmişi milattan önce 5. yüzyıla kadar uzanan; 430 bin metrekarelik Hanlar Bölgesi'nin bir bölümü UNESCO dünya tarihi miras listesinde. Hanlar Bölgesi; Tophane'den başlayarak; Ulu Cami’yi, Kozahan'ı, Pirinç Han'ı içine alarak Kayhan Çarsına kadar; 252 tarihi yapı yer aldığı bir bölge. İşte ülkemizin en önemli kentsel yenileme projesini, bu Hanlar Bölgesi'nden başlatıldı. İlk etapta; proje için; Büyükşehir Belediyemize 50 milyon lira tahsis ettik. 12.400 metrekarelik bu alanı kapsayan Çarşıbaşı Meydanı'nda yer alan miadını doldurmuş 40 binayı, vatandaşların gönül rızasıyla yıkılıyor. Şehir merkezine yük olan, trafik sıkışıklığına neden olan, tarihi yapıları gölgeleyen bu yapıları tamamen ortadan kalkıyor. İşe İŞKUR, Kızılay binası gibi riskli yapıların yıkımıyla başlandı. Ardından hızlıca; Pirinç Han, Bakırcılar Çarşısı, Kapan Han, Eski İpek Hanı’nı ihya edeceğiz. Ulu camiinin çevresini daha da güzelleştirecek, 12.400 metrekarelik yeni bir meydanı Bursa'ya kazandırılacak.
SANAYİ ALANLARININ TAŞINMASI VE DÖNÜŞÜMÜ
Yıllar boyunca vatandaşları rahatsız eden, esnafın rahat bir şekilde çalışamadığı sanayi alanlarını çok daha modern ve geniş alanlara taşınıyor.
Otelleri, restoranları, eğitim, sosyal ve kültürel alanlarıyla son derece güzel sanayi siteleri inşa ediliyor.
Su anda; Ankara'dan İstanbul’a, Konya, Adana, Trabzon ve Aksaray'dan Diyarbakır, Bolu, Bursa, Kayseri, Muğla ve Rize'ye kadar 12 ilimizde, 10 bin sanayi işyeri projelendirdi tanesini tamamladık. 3.422'sinin ise yapımına devam Ayrıca, 3.375 işyerinin ihale çalışmalarına başlandı.
En son Konya'da TOKİ Başkanlığımız eliyle 2 milyon metrekarelik alanda, Konya Yeni Sanayi Sitemizin temeli atıldı. Tam 2 bin 690 sanayi dükkânı , 134 ticari alan olacak. Sanayi Sitesinde 5 binden fazla vatandaşımız istihdam edilecek. Ekonomimize büyük bir katkı sağlayacak.
Kırsal yerleşim alanlarının konut ve altyapı ihtiyaçlarını gideriyoruz. Yaşam koşullarını iyileştiriyoruz. Kentten köye göçun yolunu da bu sayede açıyoruz. Bu amaçla TOKİ ile “Köy Konut Projeleri”ni geliştirmeye yönelik çalışmaları yürütülüyor.
Bu kapsamda 81 il valiliğimize bir yazı gönderdik. Yazıda valiliklerimizden köy konutları için uygun yerleşim alanlarının belirlenmesini ve taleplerin toplanması istendi.
30 ilden geri dönüş aldık. 21'inden 548 köy/mahalle için başvuru yapıldı. 18 ilden arsa, yer bildirimi bilgisi iletildi Bu yerlerle ilgili çalışmalarımızı başlatıldı.
Daha önce 45 ayrı projede 7.000 tarım köy konutunun yapımı tamamladı.Şu an az önce de bahsedilen, Elazığ'da 1.515, Malatya'da 654 tarım köy tipi konut ve ahır projesinin çalışmalarını yürütüyoruz. Türkiye'de bir ilk ve model olacak ahir projemizi Ağrı'dan başlattık. Ağrı'da yeni 350 ahır yapıyoruz. Yine Bingöl için de 200 konut ve ahır için proje çalışmalarımızı başlatıldı.
MODERN OTOPARK ALANLARI ÜRETİMİ
Modern otoparklar üretip trafik sıkışıklığını, şehirlerimizdeki araç yoğunluğunu azaltılıyor.
Türkiye'de bugün takriben 24 milyon araç var. Bunun yaklaşık 5 milyonu İstanbul'da. Yani ülkemizdeki 21 ilin toplam nüfusu. İstanbul'daki araç sayısına denk durumda. Bu gerçeklerden hareketle; kentsel dönüşümde yeni bir faz açıldı.
Ülkenin her yerinde; özellikle şehir merkezlerinde yaşanan trafik sorununu çözecek otopark projelerimizi farklı şehirlerimizde üretmeye başladı.. İhtiyaç duyulan yerlere; son derece geniş yeraltı otoparkları, bölge otoparkları yapıyoruz. Geçtiğimiz yıl Ümraniye'de ilk örneklerinden birinin temeli atıldı.
Bugün zaten biz; acil dönüşüm kapsamında yıkıp yeniden yaptığımız binaların altına bölgenin ihtiyaçları ve talepler doğrultusunda 2-3 katlı otoparklar inşa ediliyor.
Daha büyük projelerde ise özellikle donatı alanlarının altına bağımsız, büyük otoparklar inşa ediliyor. Böylece özellikle şehir merkezlerinde oluşan trafik yoğunluğunu azaltan adımları atılıyor.
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ÇALIŞMALARI
Şırnak İli Merkez İlçesi
Şırnak ili Merkez ilçesinde meydana gelen terör olayları neticesinde 8.691 bağımsız birim ağır; 6.867 bağımsız birim de hafif hasar almıştır.
8.374 bağımsız birimin 4.320 hak sahibi ile uzlaşma sağlanmış ve 2019 Ağustos ayı itibariyle 189.490.095,00 TL kira yardımı yapılmıştır.
Şırnak ili Merkez ilçesinde 6.030 adet bağımsız birim inşaat çalışmaları tamamlanmış olup, Kent Meydanında bulunan 95 is yeri için inşaat çalışmaları devam etmektedir.
111.76 kilometre uzunluğunda içme suyu şebekesi çalışması 9.90 oranında, 82,96 kilometre uzunluğunda kanalizasyon şebekesi çalışması ise yüzde 99 oranında tamamlanmıştır.
Şırnak ili Cizre İlçesi Şırnak İli Cizre ilçesinde yaşanan terör olayları neticesinde 3117 bağımsız birim ağır hasar almış olup, 17451 bağımsız birimde hafif hasarlı olarak tespit edilmiştir.
Şırnak ili Cizre ilçesinde inşa edilen olan 3257 adet bağımsız birimden, 2762 adet bağımsız birimin kurası çekilmiş ve 2450 adet bağımsız birimin hak sahiplerine anahtar teslimleri yapılmıştır.
Cizre genelinde en son Temmuz 2019 itibariyle toplam 40.701.825,00 TL kira yardımı yapılmıştır. 214,98 kilometre uzunluğundaki içme suyu şebekesi çalışması ve 42,90 kilometre uzunluğundaki kanalizasyon şebekesi çalışması tamamlanmıştır.
Şırnak İli Silopi İlçesi
Şırnak İli Silopi ilçesinde yaşanan terör olayları neticesinde 890 bağımsız birim ağır hasar almış olup 6854 bağımsız birimde hafif hasarlı olarak tespit edilmiştir.
Silopi genelinde en son Mart 2019 itibariyle toplam 15.904.410,00 TL kira yardımı yapılmıştır.
Şırnak ili Silopi İlçesinde 840 adet konut 12 adet işyeri üretilmiş olup, bunlardan 692 konutun kurası çekilmiş hak sahiplerine dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca İçişleri Bakanlığı ile imzalanan protokol kapsamında 128 adet konut lojman olarak kullanılmak üzere devredilmiştir.
181 Kilometre uzunluğunda içme suyu şebekesi ve 30 Kilometre uzunluğunda kanalizasyon şebekesi çalışmaları tamamlanmıştır.
Şırnak İli İdil İlçesi
Şırnak ili İdil ilçesinde meydana gelen terör olayları neticesinde 788 bağımsız birimin ağır; 4.105 bağımsız birim de hafif hasar almıştır.
716 hak sahibi ile uzlaşma sağlanmış ve 654 bağımsız birim için Mart 2019 itibarıyla 12.708.835,00 TL kira yardımı yapılmıştır.
Şırnak ili İdil ilçesinde inşa edilen 512 adet bağımsız birimin 503'ü hak sahiplerine teslim edilmiştir.
108 kilometre uzunluğundaki içme suyu şebekesi ve 20 kilometre uzunluğundaki kanalizasyon şebekesi çalışmaları tamamlanmıştır.
Mardin İli Nusaybin İlçesi
Mardin ili Nusaybin ilçesinde çıkan terör olaylarında, 6.503 bağımsız birim ağır hasar almış olup 3.100 bağımsız birim hafif hasarlı olarak tespit edilmiştir.
8.374 bağımsız birimin 4.320 hak sahibi ile uzlaşma sağlanmış e Kasım 2020 tarihi itibariyle 140.049.531,91 TL kira yardımı yapılmıştır.
Söz konusu riskli alan içerisinde iki proje alanı ve toplam 12 Etapta üretilen 5051 adet konut ve 498 adet iş yerinin noter huzurunda kura çekimi gerçekleşmiştir. Toplamda 4617 adet konut ve 466 adet iş yerinin anahtarları hak sahiplerine teslim edilmiştir (yüzde 92). Anahtar dağıtım işlemleri devam etmektedir. Teslimi yapılmayan 434 adet boş konut ve 40 adet işyeri kalmıştır.
Etap dışı talep toplama tamamlanmış olup, proje alanı dışından 467 adet hak sahibinin talebi alındı, 257 hak sahibi konut istemektedir.
248 kilometre içme suyu şebekesi ile 74 kilometre uzunluğunda kanalizasyon şebekesi tamamlanmıştır (yüzde 100). 74 kilometre uzunluğundaki kanalizasyon şebekesi de tamamen (yüzde 100) bitirilmiştir.
Hakkâri İli Yüksekova İlçesi Hakkâri İli Yüksekova ilçesinde yaşanan terör olayları neticesinde 3316 bağımsız birim ağır hasar almış olup 10330 bağımsız birimde hafif hasarlı olarak tespit edilmiştir. 2318 bağımsız birim için sözleşme imzalanarak yüzde 72 oranında anlaşma sağlanmıştır.
Hakkâri İli Yüksekova
Hakkâri İli Yüksekova ilçesinde 3102 adet konut ve 137 adet işyeri üretilmektedir.
1. Bölgede bulunan 1256 adet konut ve 20 adet işyeri tamamlandı. Kura çekimleri yapılmış olup anahtar teslimleri yapılmıştır.
2. Bölgede bulunan 598 adet konut ve 3.Bölgede bulunan 301 adet konut için 22.08.2020 tarihinde kura çekimleri yapılmıştır.
4. Bölgede bulunan 471 adet konut ve 20 adet işyerinin yapım çalışmaları yüzde 95 seviyesindedir.
5. Bölgede 476 adet konut ve 53 dükkânın yapımına başlanmıştır, yapım çalışmaları yüzde 90 seviyesindedir. (5.Bölgede bulunan 230 konut ve 8 adet işyeri, 19.04.2019 tarihli ve 94642 sayılı Makam Olur'u ile Jandarma Genel Komutanlığına devredilmiştir.) Diğer bölgelerdeki konut ve işyerlerinin kura çekimleri yaşanılan su tesisatları problemi sebebi ile 2021 Mayıs ayında yapılması planlanmaktadır.
231.19 Kilometre uzunluğunda içme suyu şebekesi yüzde 95 oranında ve 240 Kilometre uzunluğunda kanalizasyon şebekesi çalışmaları yüzde 99 oranında, 9.5 Kilometre uzunluğunda yağmursuyu şebekesi yüzde 99 oranında, 28 Kilometre uzunluğunda yol inşaatı ise yüzde 80 oranında tamamlanmıştır.
Diyarbakır ili
Diyarbakır İli, Sur İlçesi, yaşanan terör olayları neticesinde 3695 bağımsız birim ağır ve hafif hasarlı olarak tespit edilmiştir.
7631 hak sahibi ile görüşme yapılmış ve 6379 hak sahibi ile uzlaşma sağlanmış, 1435 kişi uzlaşma sağlanamamıştır. En son 2020 Aralık ayı itibarıyla 7.328.365,72 TL kira yardımı ve 209.970.699,69 TL kamulaştırma bedeli ödenmiştir.
1200 civarında Geleneksel Diyarbakır (Taş) Evi'nden 650 adedinin yapımı ile geriye kalan konutlara ilişkin çalışmalar devam etmektedir.
Suriçi bölgesi altyapı işi kapsamında 12.623 m kanalizasyon hattı, 11.989 m içme suyu hattı, 9.041 m yağmur
suyu iletim ve şebeke hattı yatırımı toplam 15.597.904,00 TL bedel ile tamamlanmıştır.
Diyarbakır fli, Çölgüzeli ve Üçkuyu Mevkiinde üretilen TOKİ konutlarından satışa sunulan 2322 adedin 2078 tanesi (yüzde 89) satılmıştır. Ayrıca Suriçi Bölgesindeki hak sahiplerine ise 1952 adet konut verilmiştir.
ÖNEMLİ MEVZUAT DÜZENLEMELERİ
Yarım kalan veya başlanmayan hiçbir kentsel dönüşüm projesinin olmaması ve sürecin durmaması adına tek taraflı fesih dönemini başlatıldı.
Müteahhitlik sektörünün disipline edilmesini sağladık. Belediyelere ilerleme raporu hazırlama zorunluluğu getirdik.
Yine kentsel dönüşümde müteahhidin borcundan dolayı vatandaşlarımız mağdur oluyordu. Artık müteahhidin üçüncü kişilere olan borcundan dolayı vatandaşlarımızın taşınmaz mülklerine haciz ve tedbir uygulanmasını sağlamak.
Ayrıca Kartal'da ve Kâğıthane'de gördüğümüz üzere çok acil hareket edilmesi gereken yerlerde yani kendiliğinden çöken veya zemininin kayması, heyelan gibi olaylar neticesinde ağır hasar gören, riski bulunan yapıların bulunduğu alanlarda dönüşüm uygulamalarını Bakanlığımızın resen yapmasının önünü açtık.
Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların ilave inşaat alanı ihdas edilmemesi şartıyla Kat Mülkiyeti Kanununa göre binaların güçlendirilmesinin önü açıldı.
Son olarak; kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandıran ve vatandaşlarımıza mali kolaylık getiren bir düzenlemeyi daha hayata geçirdik. Bu düzenlemeyle; konutlarını riskli yapı statüsünde dönüştüren vatandaşlarımız için, mevcut yapılarının 1,5 katına kadar yapacakları inşaat taahhüt işlerinde KDV oranını yüzde 18'den yüzde 1'e indirdik. Ayrıca yapılarını kentsel dönüşüm kapsamında yenileyen vatandaşlarımız için kredi miktarlarını arttırdık.
Buna göre;
Binasını dönüştürecek hak sahibi vatandaşlarımızın bankalardan kullanacağı krediyi 125 bin TL'den 200 bin TL'ye,
Toplam kredi tutarını 625 bin TL'den 1 milyon TL'ye yükseltildi.
Bina güçlendirme kredisini de 50 bin TL'den 80 bin TL'ye çıkarıldı
Yapılarını kentsel dönüşüm kapsamında yenileyen vatandaşlarımız için KDV indirimi ve kredi miktarlarını arttırarak deprem dönüşüm sürecini daha da hızlandırıldı.
Bugüne kadar verilen faiz desteği toplam 150.465.149,73 TL'dir.
Riskli yapılarda bulunan hak sahiplerine 3.738.885.409,17 TL, riskli alanda bulunan hak sahiplerine 831.844.771,47 TL olmak üzere toplamda 4.570.730.180,64 TL tutarındaki kira yardımı, anılan Kanun kapsamında Dönüşüm Projeleri Özel Hesabından karşılanmıştır.
Türkiye genelinde 13 ilde Kentsel Dönüşüm kapsamında 1.183.917.375,92 TL tutarında kamulaştırma yapılmıştır.
Türkiye genelinde Kentsel Dönüşüm Uygulama Projeleri kapsamında İlbank, TOKİ ve İdarelere toplamda 9.627.860.316,75 TL aktarılmıştır.
Kentsel Dönüşüm kapsamında 747.918.415,34 TL hizmet alımı yapılmıştır.
Söz konusu kentsel dönüşüm çalışmaları dâhilinde toplam 1 milyon 500 bin adet bağımsız birimde ikamet eden neredeyse 6 milyon vatandaşın can güvenliğini teminat altına alacak dönüşüm faaliyetlerine başlanmıştır ve bu uygulamaların hayata geçirilmesi için yaklaşık olarak 15.5 milyar TL bedel, Bakanlığımız tarafından karşılanmıştır.