Üçüncü havalimanının Yeşilköy'e uzaklığı kuş uçuşu 35 km olacak!

Uzun bir süredir Silivri’de yeni havalimanı yeri olarak kamulaştırılıp bekletilen alan, ulaşım modlarına uzaklığı ve planlanan projeye ters düşmesi sebebiyle tercih edilmedi. Bu nedenle yeni havalimanının İstanbul  Marmaray  hattına, üçüncü köprü bağlantı yollarına ve Karadeniz’den deniz ulaşımına imkân sağlayacak bir noktaya inşa edilmesine karar verildi. 

Yeni havalimanı İstanbul’un kuzeyinde, Avrupa yakasında Karadeniz’e yakın bir noktada olacak. Kısacası yolcu için havalimanına ulaşımda tüm alternatifler bulunacak. Ayrıca kargo taşımacılığı için de bu ulaşım ağı yeni havalimanını farklı bir noktaya taşıyacak. Atatürk Havalimanı ile İstanbul’un üçüncü havalimanının arası kuş uçuşu mesafeyle 35 km olacak. Yaklaşık 6–7 milyar Euro yeni havalimanı için gözden çıkarılacak. Yeni havalimanına finansman kolaylığının sağlanması, özel ve örnek bir projenin ortaya çıkması için de yeni formüller geliştirilecek. Bu formüllerden birisinin ne olması gerektiğini ben söyleyeyim. Kesinlikle işletme süresinin uzun tutulması gerekiyor. Böylece terminallerde yolculara pahalı hizmet verilme sıkıntısı ortadan kalkacağı gibi ihaleyi kazanan firma havalimanıyla birlikte kenti ve etrafını pazarlayarak ülkeye ilave değer katacaktır. 

İSMİ VECİHİ HÜRKUŞ OLACAK MI? 

Üçüncü havalimanı için son noktaya gelinme aşamasında birçok soruya şimdiden cevap bulunması gerekiyor. Yeni havalimanın ismi Vecihi Hürkuş olacak mı? Ya da ismi ne olacak? Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan havalimanlarında işletme süresi üzerinden yürütülen yarışmalar sebebiyle, ortaya kalitesiz işçilikle, kullanılan basit malzemelerle vasıfsız meydanlar ve terminaller çıkıyor. Bu durumun yeni havalimanı ihalesinde işletme süresi uzun tutularak düzeltilmesi gerekir. 2015’te hizmete girmesi düşünülen üçüncü havalimanıyla birlikte İstanbul’un hava sahası aynı anda 3 havalimanına hizmet veremeyecektir. Bu durumda THY ve Atatürk Havalimanı’na yönelik kararların şimdiden belli olması gerekir. TAV Havalimanları Holding tarafından işletilen Atatürk Havalimanı’nın süresi 2021 yılında dolacak. 

O zamana kadar yeni havalimanıyla birlikte burası nasıl işletilecek? Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) mesuliyetleri ne olacak? Yani kamudan ihaleyle alınan ve yurtdışı finansmanlarla geliştirilen bir havalimanında mevcut işletmecinin hakları nasıl korunacak? Bunların yabancı finans çevrelerine gösterilmesi gerekir. Bu soruların cevabı önemli çünkü halihazırda bu tarz sıkıntılardan dolayı ihalesi yapılmış birçok büyük projeye finansman bulunamıyor. Örnek; Çukurova Bölgesel Havaalanı ve İzmit Körfez Geçiş Projesi. Çukurova’ya tek teklif 357 milyon 71 bin 685 Euro yatırım bedeli ve 9 yıl 10 ay 10 gün işletim süresiyle Sky Line Havacılık-Zonguldak Özel Sivil Havacılık Ortak Girişim Grubu’ndan gelmişti. Ama 6 aylık zamanda finansman bulunamadı. 3 ay ek sürede de durum zor. Kamunun bunları iyi düşünmesi gerekir. 

KAMULAŞTIRMA BAŞLADI 

Öğrendiğim kadarıyla üçüncü havalimanının devreye girmesiyle Atatürk Havalimanı özel iş jetlerine, uçuş okullarına, kargo uçaklarına, uçak bakım merkezlerine ve havacılıkla ilgili çeşitli hizmet kollarına imkân tanıyacak şekilde yapılandırılacak. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, İstanbul’da üçüncü havalimanı yapımıyla ilgili kamulaştırma işlerine başladıklarını, bu ay içinde ihale ilanına çıkmayı planladıklarını söylüyor, ama yukarıda bahsettiğim detaylara da açıklık getirmeli. Bu sene yapım için gerekli adımların atılması da hedefleniyor, ancak acele etmede haklılık payı olduğu kadar kamuoyu ve ilgili çevrelerle projenin paylaşılması da sağlıklı bir şekilde gelişmesine katkı sağlar.

Güntay Şimşek / HABERTÜRK