Uzman Mühendis veya Uzman Mimar Belge Yönetmeliği!

UZMAN MÜHENDİS VEYA UZMAN MİMAR BELGE YÖNETMELİĞİ!

BİRİNCİ BÖLÜM

AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, mühendis ve mimarların meslek alanlarındaki hizmet kalitesinin yükseltilmesi için uzman mühendis ve uzman mimar belgesi edinebilmelerine yönelik eğitim programları ile yapılacak sınavlarla ilgili usul ve esasların, sınav konularının, eğitim programlarına katılım ve sınav giriş ücretlerinin belirlenmesi, sınav komisyonlarının oluşum, çalışma yöntem ve usullerinin tespiti ile uzman mühendis ve uzman mimar yanında çalışma şekli ve süresi, uzmanlık belgesi verilmesi süresi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin hususlar ve meslek deneyimi için aranacak koşulların düzenlenmesidir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönetmelik; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışan mühendis ve mimarlar ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin ilgili meslek odalarına üyeliği zorunlu olan mühendis ve mimarların, uzman mühendis veya uzman mimar belgesi edinebilmelerine ilişkin işlemleri kapsar.

Dayanak

Madde 3- Bu Yönetmelik, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 9/6/2000 tarihli ve 601 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen ek 7 nci ve geçici 6 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;

Bakanlık: Bayındırlık ve İskan Bakanlığını,

TMMOB: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini,

Meslek Odası: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği bünyesinde bulunan Mühendis ve Mimar Odalarını,

Belge: Mühendis ve mimarların meslek alanlarındaki hizmet kalitesinin yükseltilmesi amacıyla bu Yönetmelik hükümlerine göre edinebilecekleri ve ilgili meslek odasınca verilecek uzman mühendis veya uzman mimar belgesini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uzman Mühendis veya Uzman Mimar Belgesi Alınmasına İlişkin Koşullar

Belge Edinme Koşulları

Madde 5- Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesi kapsamında belirtilen ve belge edinecek mühendis veya mimarlar için;

a) TMMOB‘nin ilgili meslek odasına üye olmak, ancak kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışan mühendis ve mimarlar için üyelik şartı aranmaz,

b) Yüz kızartıcı bir suçtan hüküm giymemiş olmak,

c) İlgili meslek alanlarında, uzman mühendisler veya uzman mimarlar denetiminde en az 5 yıl meslek deneyimi edinmiş olduğunu belgelemek, ancak 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununda değişiklik yapan 601 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte, en az 5 yıllık deneyimi bulunduğunu bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesi hükümlerine göre belgeleyen mühendis ve mimarlar için bu şart aranmaz,

d) İlgili meslek odalarınca düzenlenen belge edinmeye yönelik mesleki eğitim programına katılmış olmak,

e) Belge edinme sınavında başarılı olmak, şartları aranır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Mühendis veya Uzman Mimar Belgesi Edinilmesine Yönelik Meslek İçi Eğitim Programı

Eğitimin Düzenlenmesi

Madde 6- Mühendis ve mimarların, belge edinme sınavına girebilmeleri için ilgili meslek odasınca en az iki hafta olmak üzere düzenlenecek ve belge sınavı ile aynı yıl içinde sonuçlandırılmış olacak meslek içi eğitim programına katılmaları şarttır. Meslek odaları, meslek içi eğitim programlarının oluşturulmasını ve eğitimin gerçekleştirilmesini kendileri yapabilecekleri gibi, isterlerse bunu ilgili uzmanlık alanlarında eğitim vermekte olan yüksek öğrenim kurumlarına veya uygulayıcı kamu kurum ve kuruluşlarına yaptırabilir veya birlik- te yapabilirler. Meslek odaları, ayrıca, mühendis ve mimarların mezuniyetleri sonrası uygulamaya yönelik mesleki deneyim sürecinde istedikleri meslek içi ihtisas alanında uzmanlaşmalarını sağlayacak meslek içi eğitim programları düzenleyebilirler. Bu eğitim programlarına katılım isteğe bağlıdır.

İlgili meslek odalarınca düzenlenecek belge edinilmesine yönelik meslek içi eğitim programında yer verilecek uzmanlık alanlarının Bakanlık görüşü alınarak, TMMOB Yönetim Kurulunca onaylanması zorunludur. Belge edinilmesine yönelik meslek içi eğitim programlarının yöntem ve esasları, ilgili meslek odalarınca belirlenir, duyurulması sağlanır. Bu çerçevede kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan mühendis ve mimarların, meslek içi eğitim programlarına katılımlarını zamanlama olarak kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılır.

Eğitim programlarına ders vermek üzere katılacakların, sınav komisyonu üyelerinde aranacak şartlara sahip olması zorunludur.

Meslek İçi Eğitim Programına Katılım Zorunluluğu

Madde 7- Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirlenen koşulları sağlamış olmaları kaydıyla, belge edinmek için ilgili meslek odalarına başvuruda bulunan ve belge sınavına girecek olan mühendis veya mimarların, meslek içi eğitim programına katılmaları zorunludur. Ayrıca belge edinme sınavına girmesi söz konusu olmayan mühendis veya mimarlardan isteyenler de meslek içi eğitim programına katılabilirler.

Eğitim Programının Konuları

Madde 8- Eğitim programı aşağıdaki konuları kapsar:

a) T.C. Anayasası ve İdare Hukuku,

b) Mühendislik ve mimarlık alanlarındaki uzmanlık konularıyla ilgili uygulamalara ilişkin hukuki düzenlemelerin genel esasları,

c) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu, yapısı, işleyişi ve görevleri,

d) Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki Kanun,

e) Meslek alanlarına ve uygulanmasına ilişkin konular,

f) Belge verilmesi söz konusu mühendislik ve mimarlıkla ilgili tüm uzmanlık alanlarına ilişkin ve üniversite eğitimi sonrası meslek içi eğitimde bilgi ve beceri sahibi olunması gereken konular.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Mühendis ve Uzman Mimar Belgesi Edinme Sınavı Esasları

Sınav Koşulu

Madde 9- Uzman mühendis veya uzman mimar belgesi almak isteyenler, ilgili meslek odasınca tespit edilen ve Bakanlığın görüşü alınarak, TMMOB Yönetim Kurulunun onayladığı uzmanlık alanları ile ilgili konularda sınava tabi tutulurlar. Bu sınav, ilgili meslek odası tarafından yazılı olarak yapılır. Belge edinilmesine yönelik meslek içi eğitim programına katılan mühendis ve mimarların, belge alabilmeleri amacıyla bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak ilgili meslek odalarınca yapılacak sınava girmeleri ve başarılı olmaları zorunludur.

Sınavların Açılma Zamanı ve Duyurulması

Madde 10- İlgili meslek odaları, başvuru sayısına bakılmaksızın her yıl en az bir defa sınav açar.

Sınava katılacak mühendis ve mimarlarda aranacak koşullar, başvurulacak birim, en son başvuru ile sınavların yapılacağı yer ve zaman, sınav gününden en az 30 gün önce, Resmi Gazete ve ülke çapında tirajı yüksek gazetelerden biri ile veya uygun görülecek öteki araçlarla duyurulur.

Başvuru ve Başvuruların Değerlendirilmesi

Madde 11- Başvurularda, belgelendirilmesi zorunlu konular dışında ilgilinin beyanı esas olup başkaca hiçbir belge istenmez. Sınava katılacak mühendis ve mimarların, sınavı yapacak meslek odasından edinecekleri sınava katılım başvuru formunu gerçeğe uygun olarak doldurmaları ve en son başvuru tarihi çalışma saati bitimine kadar son üç ay içinde çekilmiş 2 adet vesikalık fotoğrafla birlikte ilgili meslek odasına vermeleri gereklidir.

Sınava katılım başvuru formları, başvuru süresinin bitimini izleyen 15 gün içinde incelenerek, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen koşulları sağlayanlara fotoğraflı sınav giriş belgesi verilir. Başvuru formlarını eksik dolduranlarla, koşulları taşımadığı saptananlara durumları ayrıca bildirilir ve sınava giriş belgesi verilmez.

Sınav Komisyonunun Kuruluşu ve Görevleri

Madde 12- Sınav komisyonu, ilgili meslek odası tarafından 7 asıl ve 7 yedek üyeden oluşturulur. Bu amaçla ilgili meslek odası yazılı başvuruyla, meslek disiplinleri ve uzmanlık alanları dikkate alınarak, ilgili Bakanlıklardan ve Yükseköğretim Kurulundan asıl üye sayısının üç katı kadar aday üye talebinde bulunur. Bunun üzerine ilgili Bakanlık ve Yükseköğretim Kurulu sınav komisyonunda bulundurması gereken asıl üye sayısının üç katıkadar aday üyeyi meslek odasına bildirir. Meslek odası bu aday üyeler arasından üçer asıl üçer yedek üyeyi seçer. 1 asıl ve 1 yedek üye de ilgili meslek odasınca belirlenir. Komisyon asıl üyeleri kendi aralarından bir üyeyi komisyon Başkanı seçer.

Sınav komisyonu üyeliklerine aday gösterileceklerin; uzman mühendis veya uzman mimar belgesine sahip olmaları ve mesleğinde fiilen onbeş yıl çalışmış veya bu süre kadar öğretim üyeliği yapmış bulunmaları şarttır. Bu şart ilk kez oluşturulacak komisyon için aranmaz.

Sınav komisyonunun asıl üyelerin katılımıyla toplanarak sınavı sonuçlandırmaları esastır. Sınav komisyonu üyeleri 3 yıl için seçilir.

Süreleri dolan üyeler yeniden seçilebilirler. Gerekli durumlarda birden fazla sınav komisyonu kurulabilir.

Sınav komisyonu, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen sınav konularından olmak üzere, soruları, her meslek ve uzmanlık konularıyla ilgili olarak hazırlamak veya yüksek öğrenim kurumlarına hazırlattırmak, sınav sonuçlarını değerlendirmek, buna göre bir başarı listesi düzenlemek, ilan etmek ve varsa itirazları inceleyip sonuca bağlamakla görevlidir.

Sınav Şekli ile Eğitim Programına Katılım ve Sınav Giriş Ücretleri

Madde 13- Sınavlar yazılı olarak klasik usulde veya test uygulaması şeklinde yapılır. Meslek içi eğitim programları ile sınavların gerçekleştirilmesi için gerekli harcamaların karşılanması amacıyla eğitim programına ve sınava katılacak mühendis ve mimarlardan alınacak katılım ücretleri, ilgili meslek odalarınca belirlenir. Bu ücret, Yükseköğretim Kurumunun belge sınavının yapılacağı tarihteki öğretim yılı için geçerli "Mühendislik ve Mimarlık Fakültelerine ait öğrenci katkı payı" bedelinin 3 katından fazla olamaz.

Sınav Konuları ve Değerlendirme

Madde 14- Sınav bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen konularda yapılır. Sınav konuları, 8 inci maddenin a, b, c, d bentlerinde sayılanlar "Genel", e ve f bentlerinde belirtilenler ise "Mesleki" olmak üzere iki bölüme ayrılır. Sınavda her iki bölüm soruları 100 puan üzerinden değerlendirilir.

Sınavı başarmış olmak için genel bölümden en az 60 puan, mesleki bölümden ise en az 70 puan alınması zorunludur.

Sınavın Yürütülmesi

Madde 15- Sınav giriş belgesi olmayanlar sınava alınmazlar. Sınavlar duyurulan saatte başlar. Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde öngörüldüğü şekilde sınav komisyonunca hazırlanan veya hazırlattırılan sorular, sınavın başlama saatinde salonda açılır. Klasik sistemde yapılan sınavlarda köşesi kapanabilir ve ilgili meslek odasınca mühürlenmiş özel kağıtların kullanılması zorunludur.

Sınavlarda kural dışı davrandıkları saptananlar hakkında tutanak düzenlenerek, ilgilinin sınavı geçersiz sayılır.

Sınavın sorumluluğu sınavı gerçekleştiren komisyona aittir. Sınavın kurallara uygun ve düzenli bir şekilde yürütülmesinden sınav komisyonu sorumludur.

Tutanaklar

Madde 16- Sınav başlarken, soruların sınav başlama saatinde komisyon üyelerince açıldığını ve sınavın başlama saatini belirten bir tutanak düzenlenir. Sınav bitiş saatini, sınava girenlerin sayısını, kaç kağıt kullandıklarını ve sınavın akışını belirleyen bir ikinci tutanak daha düzenlenerek sınavı yapan komisyon üyelerince imzalanır.

Başarı Listesinin Düzenlenmesi

Madde 17- Belge almaya hak kazanan mühendis ve mimarlara ait liste, komisyon üyeleri ve başkanı tarafından imzalanır ve ilgili meslek odası yetkililerine bir tutanakla teslim edilir.

Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunanlar

Madde 18- Sınav giriş belgesi verilmek suretiyle sınava alınan ve sınavı başarmış sayılanlardan sınav katılım başvuru formunda, gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları anlaşılanların sınavları geçersiz sayılır ve sınavı başardıkları ilan edilmiş olsa bile iptal edilir. Bunlar hiçbir hak talebinde bulunamayacakları gibi haklarında Türk Ceza Kanunu‘nun ilgili madde hükümleri uygulanmak üzere ilgili meslek odasınca o yer Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Ayrıca bu kişiler ilgili meslek odası onur kuruluna sevk edilirler.

Sınav Sonuçlarının Duyurulması

Madde 19- Sınav sonuçları, soru ve yanıtlarıyla birlikte sınav bitim tarihinden başlamak üzere en geç 30 gün içinde ilgili meslek odası tarafından ilan edilir, sonuçlar sınava girenlere ayrıca bir yazı ile bildirilir.

Belge Verilmesi

Madde 20- Sınavda başarı gösterenler, uzmanlık belgelerini almak üzere ilgili meslek odasına başvururlar.

Başvurular, ilgili meslek odasınca 30 gün içinde sonuçlandırılarak hazırlanacak belgeler, başvuru sahiplerine teslim edilir.

Sınav Sonuçlarına İtiraz

Madde 21- Sınava katılanlar, sınav sonuçlarının ilan tarihini izleyen 10 gün içinde ilgili meslek odasına bir dilekçe ile başvurarak sınav sonuçlarına itiraz edebilirler. Bu itirazlar sınav komisyonu tarafından en geç 10 gün içinde incelenir ve sonuç ilgiliye yazılı olarak bildirilir.

Sınav Belgelerinin Saklanması

Madde 22- Sınavla ilgili tüm belgelerin, ilgili meslek odaları tarafından sınav tarihinden itibaren en az 5 yıl süreyle saklanması sağlanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Doğrudan Belge Edinme Koşulları

Doğrudan Belge Verilmesi

Madde 23- Aşağıda belirtilen koşulları yerine getiren mühendis ve mimarlara sınava tabi tutulmadan ilgili meslek odasınca uzmanlık alanları dikkate alınarak, belgeleri verilir.

1- 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununda değişiklik yapan 601 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlük tarihinde, en az 12 yıl mesleki deneyime sahip olmak,

2- Yüz kızartıcı bir suçtan hüküm giymemiş olmak. Kamu çalışanı olan mühendis veya mimarlar mesleki deneyime sahip olduklarını: Görevde bulundukları veya ayrıldıkları kurumlarından, alacakları belge ile çalıştıkları meslek içi ihtisas alanlarını ve çalışma süresini belirtecek şekilde belgelendirirler.

Serbest veya özel kesimde ücretli çalışan mühendis veya mimarlar mesleki eneyim durumlarını: Çalıştıkları özel kuruluşlardan meslek alanı ile ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile üyesi bulunduğu meslek odasından alacakları belge ile çalıştıkları meslek içi ihtisas alanlarını ve çalışma süresini belirtecek biçimde belgelendirirler.

TMMOB nin ilgili meslek odasına üye olmak koşulu, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışan mühendis veya mimarlar için aranmaz. İlgili meslek odalarınca, belirtilen koşulları sağlayan mühendis ve mimarlara sınava tabi olmaksızın doğrudan belge verilmesinde, başka şart aranmaz.

Ayrıca, ilgili meslek odalarınca düzenlenecek uzman mühendis veya uzman mimar belgelerinde, uzmanlık konuları ile denetim hizmetlerine yönelik mesleki deneyim ve bilgi birikiminin ilişkilendirildiği ihtisas alanları ayrı ayrı belirtilir.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Mesleki Deneyim Süresi ve Değerlendirilmesi

Madde 24- Mühendis ve mimarların uzman mühendis veya uzman mimarlar denetiminde çalışma koşullarına ilişkin esaslar, aşağıdaki hususlar da dikkate alınarak ilgili meslek odasınca düzenlenir ve izlenir.

a) Serbest veya özel kesimde ücretli veya kamu kurum ve kuruluşlarında, eğitim kurumlarında çalışmış ya da çalışmakta olan mühendis ve mimarlar için ilgili meslek içi ihtisas alanlarında çalıştıkları süre mesleki deneyim süresinden sayılır.

b) Mühendis veya mimarların, mezuniyetleri sonrasında, yurt içi ya da yurt dışı eğitim veya yatırımcı (uygulayıcı) kuruluşlarında katıldıkları mesleki geliştirme amaçlı, lisans üstü veya doktora eğitim programlarını tamamlamaları kaydıyla geçen süre mesleki deneyim süresi olarak değerlendirilir.

c) Yeni mühendislik veya mimarlık disiplinlerinin, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununa göre üye olarak kabul edilecekleri en yakın ihtisas odası meslek mensuplarından, uzmanlık belgesine sahip olanlarının denetiminde çalışacakları süre, uzman mühendis veya uzman mimar denetiminde çalışmak durumunda oldukları süreden sayılır.

Belgenin Süresi ve Ücreti

Madde 25- Belgenin geçerlilik süresi, uzmanlık konularına göre verildiği tarihten itibaren 2 yıldan az, beş yıldan fazla olmamak üzere ilgili meslek odasınca belirlenir. İlgili meslek odasınca alınacak belge ücreti, yıllık üye ödentisi tutarının 4 katını, süresi biten belgenin yenileme ücreti ise 2 katını geçemez.

Mesleki Ahlak Kurallarına Uyma Yükümlülüğü

Madde 26- Uzman mühendis veya uzman mimarlar mesleklerini icra ederken, bilimin ve tekniğin gereklerini yerine getirmek, ülkenin çıkarını, kamunun yarırını ön planda tutmak, kanunlar ve yönetmeliklere uymak, meslektaşlarıyla ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmakla yükümlüdürler. Bu kapsamda TMMOB ve ilgili meslek odalarının düzenledikleri mesleki davranış ve meslek ahlakı ilkelerine de uymak zorundadırlar. TMMOB ve bünyesindeki meslek odaları, meslek disiplini ve ahlakını korumak için uzman mühendis veya uzman mimarların belgelenmesi ve çalışma esaslarının belirlenmesi konusunda tüzük ve yönetmelikler çerçevesinde gerekli denetimleri yapmakla yükümlüdürler.

Belgenin İptal Edilmesi

Madde 27- Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde öngörülen koşullardan (a) ve (b) bentleri hükümlerini karşılayamaz duruma düşenler ile yine Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları anlaşılan ve gerçek dışı belge kullandıkları belirlenen, ayrıca 26 ncı madde hükümlerine aykırı davranan ve sağlık nedenleriyle sürekli çalışamaz duruma düşen mühendis ve mimarların belgeleri, ilgili meslek odasınca iptal edilir.

Bildirimde Bulunma Yükümlülüğü

Madde 28- Bu Yönetmeliğin 25 inci maddesine göre belgesi yenilenmeyenlerle, 27 nci madde uyarınca belgesi iptal edilenlerin durumu, öncelikle Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ve uzmanlık konusu ile ilgili diğer Bakanlıklara meslek odasınca en geç 15 gün içinde bildirilir.

Uygulamada Ortaya Çıkabilecek İhtilafların Çözümü

Madde 29- Uzmanlık konusu ihtisas alanlarının belirlenmesinde, ilgili meslek odaları arasında ortaya çıkabilecek ihtilaflar, Bakanlık görüşü alınarak TMMOB Yönetim Kurulunca karara bağlanır.

Geçici Madde 1- 3/2/2000 tarihli ve 595 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 4 üncü maddesi kapsamında, uzman mühendis veya uzman mimar belgesi edinmek üzere ilgili meslek odalarına yapılmış olan başvurulardan, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar sonuçlandırılmamış olanlar, bu Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ayrıca 595 sayılı KHK nın geçici 4 üncü maddesi kapsamında verilen uzman mühendis veya uzman mimar belgeleri de ilgili meslek odalarınca, bu Yönetmeliğin 25 inci maddesi gereğince belirlenen sürenin bitiminde bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilerek yenilenir.

Geçici Madde 2- TMMOB veya ilgili meslek odalarınca yürürlüğe konulmuş tüzük, yönetmelik ve diğer düzenlemelerin, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununa 601 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen maddeler ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı düşen madde hükümleri en geç 6 ay içinde değiştirilir. Bu düzeltmeler gerçekleşinceye kadar, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu ve bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

Madde 30- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 31- Bu Yönetmelik hükümlerini Bayındırlık ve İskan Bakanı yürütür.