Vahit Kiler'in başlattığı Piyer Loti tepesi-İdris-i Bitlisi polemiğinde Sapphirre çıkışı!

AK Parti Bitlis Milletvekili Vahit Kiler, 'Piyer Loti tepesinin adı İdris-i Bitlisi olarak değiştirilsin' teklifini duyurmuştu. Kiler, 'Tepe ve köşkün adı 1934'e kadar 'İdris-i Bitlisi'ydi. Belgeleri hazırlayarak, belediyeye gerekli başvuruyu yapacağız. İdris-i Bitlisi Türk tarihi açısından da çok önemli bir isim. Ülkeye bu kadar yararı bulunan birinin o tepeden adı neden çıkarılır' demişti... İşte Kiler'in önerisi sonrası dün yaşananlar:

Çalınmış bir hakkı geri almak istedik

Önerinin sahibi AK Parti Bitlis Milletvekili Vahit Kiler, Piyer Loti isminden rahatsız olmadıklarını belirtti. Kiler, 'Tarihçilerimizden buranın 1934'e kadar İdris-i Bitlisi Tepesi olarak geçtiğini öğrenince bu anlamda rahatsız olduk. Osmanlı'ya büyük katkıları olan devlet adamının isminin değiştirilmesinden rahatsız olduk' dedi. Kiler, kanun teklifi sunmayacağını, kararı İstanbul Büyükşehir'in vereceğini, Büyükşehir ve Eyüp belediyelerine başvuracaklarını belirtti.        

Kiler, İdris-i Bitlisi'ye Alevi kesimden tepki olduğunun belirtilmesi üzerine, 'Alevi kesime zarar verdiğine dair hiçbir resmi belgede isnat bulamadım. Bunu tepki olsun amacıyla gündeme getirmedik. Masumane, Bitlis'li vatandaş olarak geçmişte çalınmış bir hakkı geri alma konusunda girişimde bulunduk'' diye konuştu. Öneriye, Kiler'in kardeşi Ümit Kiler'den de destek geldi. Kiler, twitter'dan şu görüşü paylaştı: Mesele Pierre Loti isminin yabancı olması değil. 1934'de İdris-i Bitlis'i isminin degişmesi tartışılıyor.

SAPPHİRE SORUSU

Kiler, bir gazetecinin 'İstanbul'da yaptırdığınız gökdelene Sapphire ismini koydunuz' demesi üzerine ''İki dilde de rahat anlaşılsın diye' yanıtı verdi. 'İdris-i Bitlisi ismini koyabilir miydiniz?' sorusunu ise ''1934'e kadar ismi böyleyken niye değiştirildi?' diye yanıtladı.

Vatandaş soğuk

İstanbul'un simgelerinden Eyüp'teki Piyer Loti Tepesi'nin adının değiştirilmesi önerisine, Piyer Loti'nin sıkı müdavimleri soğuk bakıyor. AKŞAM dün romantizmin kalesinde, vatandaşın nabzını tuttu:

- Uğur Sarı (esnaf): İsim değişikliğini istemiyoruz. Bu tepe gerek turizm açısından gerekse bölge sakinleri açısından adı ile hep anıldı. Bu tarz bir isim değişikliği yadırganır.

- Rahime Fizan (ev hanımı): Burada doğdum burada büyüdüm. Piyer Loti ismi ruhumuza kazındı. Kesinlikle değişmesini istemiyorum.

- Büşra Şirin- Melika Köprülü (öğrenci): Gayet güzel bir isim. Değişmesini istemiyoruz. Değişikliği gerektirecek bir durum var mı yok mu açıkçası bunu da anlamış değiliz.

- Mustafa Pakyardım, (teksilci): Ünlü bir yazarın ismi ile anılan bu tepe İstanbul için büyük bir değerdir. Çünkü yurtdışından gelen pek çok insan Loti'de  çay keyfi yapar ve burada konaklar. İsim değişikliği bölgenin turizm imajını da derinden sarsar.

Tarihçiler konuştuktan sonra bakılır

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tartışma yaratan teklif için 'üzerine tarihçilerin konuşmadığı bir konuda yorum yapmanın doğru olmayacağını' söyledi. Topbaş gazetecilerin sorusu üzerine 'Ne kadar ilmi, bilimseldir bilmediğimiz bir şeye şu an cevap veremem'' dedi. Topbaş, detaylı araştırma yapılmayan, tarihçilerin konuşmadığı bir konuda, bir vekilin ifadesinden yola çıkarak konuşmasının doğru olmadığını kaydetti. 'Kişisel fikriniz ne olur?' sorusuna ise Topbaş şu yanıtı verdi: İş kalkıp gelip buraya kadar mı dayandı? Bakalım. Nasıl bir şeydir, nedir, neden olmuştur? Detaylarını tarihçiler konuşur. Tarihçiler konuştuktan sonra bakılır. Orada böyle bir gerçekse, bunlar varsa, bakılır, o zaman değerlendirilir.

TWITTER'I SALLADI

AKŞAM'ın dünkü manşeti sosyal medyanın da gündemine oturdu. Tartışma, Türkiye ve Dünya TT listelerine girdi. 

-  Ne kadar değiştirseniz de ismi halk arasında Piyer Loti olarak kalır.

-  İdris-i Bitlisi olmaz. İdris-i Bitlisi bile huylanır bu durumdan.

-  1934 yılında çalınan isim hakkını bizler bugün geri istiyoruz İdris-i Bitlisi niçin Piyer Loti oldu?

-  Oldu olacak İdris-i Naim-i Şahin olsun.

-  Manitayla bi Piyer Loti yapamadan ismi değişirse sorarım hesabını.

-  Ortada buluşsak mesela adı Bitlis Loti olsa?

-  Kürtçe isme tahammülsüzlük mü?

İstanbul'a diktiği gökdelene Sapphire adını veren Vahit Kiler'in Piyer Loti isminden rahatsız olması tuhaf değil mi?

-  Piyer Loti'nin ismi İdris-i Bitlis olacaksa Cüneyt Arkın'ın ismi tekrardan Fahrettin Cüreklibatur olsun.

-  Piyer Loti'nin isminin İdris-i Bitlis olmasını temenni ederim.

-  Tepenin 1934'e kadar isim sahibi İdris Bitlisi'dir.

Bitlisi Mektebi duruyor

PİYER Loti'nin merkezinde, Vahit Kiler'in bahsettiği İdris-i Bitlisi Sibyan Mektebi de bulunuyor. Mektepteki  mescit aktif olarak kullanılıyor. Sıbyan Mektebi'nin girişindeki tabelada, 'Osmanlı İmp. zamanında ilköğretim kurumları olan Sıbyan Mektepleri Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı tarihçisi olan İdris-i Bitlisi tarafından hayır amaçlı olarak yaptırılmıştır' ifadesi var.

Önder Şuşoğlu / AKŞAM