Yazlık ev almak isteyenlere uygun öneriler!

Ekspertiz değerinin yüzde 75’i kadar kredi veren bankalar, AB üyesi ülkelerin vatandaşları için bu oranı yüzde 65, AB üyesi olmayanlar içinse yüzde 55 olarak uyguluyor... 

HER seçim döneminde olduğu gibi konut sektöründe de bu dönem oldukça durgun geçiyor. Siyasi belirsizliğin etkisiyle alıcı sayısı sınırlı. Sektör yetkilileri, yeni hükümet kumlana ve ekonomik programını açıklayana kadar gayrimenkul sektöründe çok büyük bir hareket yaşanmasını beklemiyor. Bu tablo karşısında herkesin “bekle gör” diyeceği bir dönem içindeyiz.

Öte yandan, gayrimenkulde fiyatların az da olsa düşeceği yönünde bir beklenti de var. inşaat firmaları her ne kadar “piyasadaki durgunluk fiyatlara henüz yansımadı” dese de önümüzdeki günlerde konut fiyatlarında bir miktar gerileme yaşanması bekleniyor.

Sektör yetkililerine göre, gayrimenkul almayı planlayanlar özellikle dönem itibariyle talebi artan yazlık konutların yanı sıra bağ evi ve çiftlik evi konusunda önlerine çıkan fırsatları kaçırmamalı.

FAİZ 1'İN ALTINDA

Fiyatlar konusunda sektör fırsat sunuyor; peki faiz oranları konusunda aynı şey geçerli mi? Son günlerde sınırlı ölçülerde yükselse de faiz oranlarının konut almayı düşünenlere fırsat sağladığım söylemek mümkün. Geçen aylarda 10 yıl vadeli kredilerde yüzde 0.90’ları zorlayan konut kredisi faizleri, bugünlerde bir miktar yükseliş yaşamasına rağmen hala yüzde Elerin altında seyrediyor. Bu kredilerin, tahsis ücreti, ekspertiz ücreti, taşınmaz rehin ücreti, DASK gibi tüm masraflar dahil yıllık maliyetlerinin ise yüzde 12-14 bandına geldiğini belirtelim.

Kısacası, cebinde parası olan ve gayrimenkul satın almayı düşünenler için bugünler “çifte fırsat” sunuyor. Biz de bu dönemi değerlendirmek isteyenler için konut kredilerini mercek altına aldık. Özellikle, dönem itibariyle gözde olan yazlık, bağ evi, çiftlik evi gibi konutlara yönelik kredileri ve cazip yazlık bölgeleri inceledik...

120 AYA 0.94 FAİZ

Yapı Kredi 120 ay vadeli Kelepir Mortgage kampanyası kapsamında müşterilerine yüzde 0.94 faiz oranları ile kredi veriyor. Yalnız kışlık evlerde değil, kat mülkiyeti veya kat irtifakı tapusu bulunan, imar problemi olmayan yazlık evlere de konut kredisi kullandırdıklarım söyleyen Yapı Kredi Platinum Bankacılık ve Konut Finansmanı Direktörü ismet Erdem, “Yazlık evlerde de süreçlerimiz standart evlerdeki kredi uygulamasından herhangi bir farklılık göstermiyor. İstanbul’da oturan bir kişi Bodrum’dan yazlık almak istediğinde kredi başvurusunu Bodrum’da yapabileceği gibi dilerse İstanbul’dan da yapabiliyor. Müşterilerimiz Yapikredimort-gage.com internet sitemizden de başvuru işlemlerini başlatabiliyor. Kredi başvurusunun onaylanmasından sonra kredi kullanılmak istenen yazlık eve veya konuta ekspertiz gönderilerek imar durumu ve kredi için değer tespiti yapılıyor. Yapılan tespit sonucunda yazlık eve ne kadar konut kredisi verileceği belirleniyor” diyor.

Banka ayrıca şubelerde bulunan “Mort-gage Bilirkişileri” kanalıyla müşterilerine ihtiyaçları doğrultusunda kişiye özel oluşturulan ödeme planları sunuyor.

YÜZDE 75'İ BİTMİŞ OLMALI

İş Bankası yüzde 75’i tamamlanmış yazlık ve kışlık konutların ekspertiz değerinin yüzde 75’ine kadar kredi veriyor. Yazlık evlerin kredilendirilmesinde konut kredilerinde uygulanan temel prensiplerin gözetildiğini söyleyen İş Bankası Bireysel Bankacılık Pazarlama Müdürü Engin Topaloğ-lu, “Tapu niteliği konut veya mesken için lisanslı değerleme firmalarınca ekspertiz raporları düzenleniyor. Üzerinde kısıtlayıcı bir kayıt bulunmaması halinde yüzde 75’ini aşmaması kaydıyla konut kredisi veriyoruz” diyor.

Topaloğlu’nun verdiği bilgiye göre, bankanın konut kredisinde uyguladığı en uzun vade 120 ay. Bahar kampanyası kapsamında banka söz konusu bu vadeye yüzde 0.96 faiz uyguluyor. Bir konutun kredi alabilmesi için imar ve iskanının bulunması gerektiğine vurgu yapan To-paloğlu, işleyişe ilişkinse şu bilgiyi veriyor:

“Konut Finansmanı Kredileri, inşaatın asgari yüzde 75’inin tamamlandığı değerleme raporu ile belgelendirilen, tapuya müs-takilen, kat mülkiyeti esasına veya kat irtifakına göre tescil edilmiş konutların aliminin finansmanında kullanılıyor, imar ve iskan ayrı ayrı değerlendirilmesi gereken konular. İmarsız bir arazide yapılan taşınmazın herhangi bir ruhsatı da olamayacağından konut kredisine konu edilmesi söz konusu olamıyor. Öte yandan imarlı arsalarda, usulüne uygun olarak ruhsatlandırılmış ve kat irtifakları tesis edilmiş taşınmazlar kredilendiriliyor.”

25 YIL VADE

Denizbank mortgage kredilerinde 300 aya varan (25 yıl) vade seçenekleri sunuyor. İskanı olmasa da kat irtifakı kurulmuş konutlara kredi kullandırabildiklerini söyleyen Denizbank Konut Taşıt Finansmanı Grup Müdürü Hakan Varol, bankanın konut kredilerine ilişkin bankacılık sektöründen farklı uygulamalarını ise şöyle özetli-

yor:

“Türkiye’de sadece DenizBank’ta bulunan bir uygulama ile ekspertiz raporlarında yasal değeri olan ancak ekspertiz değeriyle arasında fark olan veya yasal değer verilmeyen yapılara ‘Mülkiyet (ipotek) Sigortası’ kapsamında kredi veriyoruz. Ek olarak, konut edinme amacıyla kullanıldığı ya da o amaçla yapıldığı bilinen turizm tesis alanı içinde yer alan, tapu sicilinde ‘müstakil apart daire’, ‘apart tatil ünitesi’ veya ‘çatı arasında piyesi olan apart birim’ olarak tanımlanan taşınmazlara da konut kredisi veriyoruz.”

Varol’un verdiği bilgiye göre, Denizbank, kat irtifakı ya da kat mülkiyeti bulunan tüm konutlara, yazlık ve kışlık ayırt etmeden kredilendirme yapıyor. Konut kredisi başvuruları bankanın herhangi bir şubesinden yapılabiliyor. Ancak tapu işlemleri için konutun bulunduğu ilin tapu müdürlüğüne gidilmesi gerekiyor.

Denizbank ayrıca kentsel dönüşüm kredilerinde de oldukça iddialı. Şu ana kadar 200 bin konutun kentsel dönüşüm kapsamına girdiği bilgisini veren Hakan Varol, “Hesaplamalarımıza göre bu rakam toplam potansiyelin sadece yüzde 5’i. Bankamız kentsel dönüşümde riskli yapı tespit raporundan dönüşümün tamamlanmasına kadar tüm süreçlerde yer alıyor. Müşterilerimize müteahhit seçiminden, yıllık yüzde 4 faiz destekli kredi kullandırmaya, hakediş usulüne göre firmaya tutarların ödenmesine ve müşterilerinin yeni evlerine taşınmalarına kadar her aşamada yardımcı oluyoruz” diyor.

YAZLIK EVE ÖZEL KREDİ

Türkiye Ekonomi Bankası (TEB) yazlık evlere özel konut kredisi kullandırıyor. Kredi için öncelikli şartlarının “kat irtifakı raporu” olduğunu söyleyen TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, “İmar izni bulunmayan veya aykırı inşa edilmiş yapılara ise yazlık veya kışlık ev ayrımı yapmadan kredi vermiyoruz” diyor.

Banka halen müşterilerine en uzun 15 yıl vadeli kredi kullandırıyor. Ancak Men-di’nin verdiği bilgiye göre, banka müşterileri ağırlıklı dokuz yıl vadeli 120 bin TL civarındaki kredileri tercih ediyor.

Yazlık evlere yönelik kullandırılan kredilerde Ege ve Akdeniz sahil şeridine olan talebin yoğun olduğunu söyleyen Mendi, “Müşterilerimiz yazlık ev kredisi almak için İstanbul’daki işine veya ikamet ettiği bölgeye yakın bir şubeden kredi kullanabileceği gibi, dilerse yazlığı satın aldığı ilçedeki şubemizden de hizmet alabiliyor” bilgisini veriyor.

KREDİ ARTIŞI SÜRÜYOR

Şekerbank imar ve iskanı bulunan yazlık veya kışlık ayrımı yapmadan her konuta kredi veriyor. Konut kredisine olan talebin geçen yıla paralel bir seyir izlediğini söyleyen Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Ertürk, “İlk üç ayda konut kredileri yüzde 4.5 artmış durumda. İhtiyaç kredileri ise yüzde 3 arttı. Böyle giderse geçen yıl olduğu gibi minimum yüzde 15-16 artacak gibi görünüyor. Konut tarafında bankaların dışında inşaat firmaları da kendi kampanyalarını yapıyorlar. Genelde konut kredi faizleri projeciler ve bankalarda yüzde Tin altında” diyor.

Bankacılık sektöründe iskan sorunu bulunan konutlara sigorta yapılması durumunda konut kredisi kullandırıldığını söyleyen Ertürk, bu konuda şu bilgiyi veriyor: “Kişi sigorta maliyetini ödemeyi kabul ederse iskanı olmayan konutuna konut kredisi alabiliyor. Ancak söz konusu bankanın o sigorta şirketi ile anlaşmasının olması gerekiyor. Ben banka olarak o sigorta şirketi ile anlaşıyorum, siz kredi kullanacağınız zaman benden ekstra prim alıyor; ben de o primi doğal olarak size yansıtıyorum. Ama verdiğim krediyi de problemlere karşı sigortalamış oluyorum. Biz Şekerbank olarak imar ve iskanı olmayan konutlara kredi kullandırmıyoruz. Ama sektörde sigorta yaptırılması kaydıyla bunu yapan bankalar var.''

26 ÇEŞİT MORTGAGE VAR

Garanti Mortgage’ın 26 çeşit konut kredisi var. Bu nedenle kurum müşterilerine bireye özel kredi seçeneği sunabiliyor. Buna rağmen en fazla sabit ödemeli konut kredisi talep edildiğini söyleyen Garanti Mortgage Genel Müdürü Murat Atay, sundukları ürün ve hizmetleri şöyle özetliyor:

“Müşterimiz eğer bir çiftçi ise hasat zamanına göre ödeme planı öneriyoruz. Veya çocuğu küçükse eğitim harcamalarının artacağı dönem düşen ödeme planlan öneriyoruz. Yani terzi usulü konut kredisi paketlerimiz var. Vadeler ise 125 aya kadar çıkabiliyor. Ancak bizim insanımız uzun vadeli kredi kullanmak istemiyor. Kredi kullandırımınm yüzde 90-95’i 125ayın altında kalıyor.”

Garanti Mortgage yazlık evlere de konut kredisi kullandırıyor. Ancak burada tek kriter satın alınacak olan konutun kat irtifakı ve kat mülkiyetinin olması. “Bizim için yazlık veya kışlık ev fark etmiyor” diyen Atay, çok eski ve iskanı olmayan yapılarda daha sonra imar ve iskan alındıysa bu konutlara da kredi kullandırımında bulunduklarını söylüyor. Atay özellikle bu aylarda yazlık evkredi talebinde artış olduğunu söylüyor.

Garanti Mortgage’ın sunduğu hizmetler bununla da sınırlı değil. Son yıllarda hızlanarak süren kentsel dönüşüm konusunda özel bir hat kuran kurum kat malikleri veya müteahhitler aradığında onlara süreçle ilgili birebir bilgi veriyor. Bunun dışında kentsel donuşum kuran firma bu kanaldan yazılı olarak yöneltilen sorulara yanıt veriyor. Üstelik çağrı merkezi ve internet sitesi üzerinden sunulan bu hizmetleri almak için Garanti Mortgage müşterisi olma zorunluluğu da bulunmuyor. Kentsel dönüşüm kapsamında kredilendirme yaptıklarım da söyleyen Atay, “Kat maliklerinin krediye ihtiyacı olduğunda kredi veriyoruz. Veya müteahhitler kat malikleri ile anlaştı, eski binayı yıkıp yeniden yapacaklar; bu süreçte de kredilendirme yapıyoruz” bilgisini veriyor.

KONUT ALANA ÖZEL HAT

Akbank, konut almak isteyen müşterileri için özel çağrı merkezi 44 44 253 Büyük Kırmızı Hat’la danışmanlık hizmeti sunuyor. Bu hattı arayanların ev alımı ve konut kredisine dair her türlü konuda bilgi alabileceklerini söyleyen Akbank Bireysel Bankacılık ve Ödeme Sistemlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Arif Özer İsfendiyaroğlu, aynı zamanda güncel faiz oranlarım da öğrenebileceklerini belirtiyor. Banka olarak 10 yıla kadar vadelerde konut kredisi sunduklarını kaydeden İsfendiyaroğlu “Kredi vadesi uzadıkça faiz yükü de arttığı için müşterilerimize ödeme imkanları dahilindeki en kısa vadeyi seçmelerini öneriyoruz” diyor.

Yazlık evlere de konut kredisi veren bankanın bu konudaki tek şartı, satın alınacak konutun yapı ruhsatının ve/veya yapı kullanma izin belgesinin (iskan) olması. Kredi kullandıranı için konutun inşaatının tamamlanmış ve tapusunun çıkmış olması gerektiğini ifade eden İsfendiyaroğlu, uygulamaya ilişkin şu bilgiyi veriyor:

“Bu şartı sağlayan yazlık evlere konut kredisi kullandırıyoruz. İnşaatı tamamlanmayan konutlarda satış vaadi sözleşmesiyle satış yapılabiliyor. Bodrum, Çeşme gibi lokasyonlarda proje aşamasında satış yapan bazı firmaların satışlarına da finansman sağlıyoruz. Müşterilerimizin ikamet ettiği şehirden farklı bir yerde yazlık ev almak istemesi durumunda, müşterinin bulunduğu yere en yakın şube ile konutun alınacağı yere en yakın şube arasında bağlantı kurulmasını sağlıyoruz. Bu sayede müşterilerimiz yaşadıkları şehirden farklı bir yerde konut alırken zorluk çekmiyorlar.”

“Manzara ve denize yakınlık en önemli kriter''

Yazlık ev alma kararı verenler daha çok Akdeniz ve Ege bölgelerini tercih ediyor. Antalya,  İzmir  ve Muğla öne çıkan iller arasında. Son dönemlerde İstanbul'a yakın Silivri, Kumburgaz, Güzelce, Şile,

Ağva, Sapanca ve Adalar gibi bölgeler de tercih ediliyor. İstanbul’a yakın olmalarının yanı sıra yapılan yeni projeler nedeniyle de değerleniyor ve bu bölgelerdeki konutlar karlı birer yatırım aracı haline geliyor. Dönemsel ikamet etmek için yazlık ev sahibi olmak isteyenler ile devamlı yaşamak isteyen emeklilerin tercihleri ise Ege ve Akdeniz. Güneyde Muğla, Aydın ve İzmir, daha kuzeyde ise Balıkesir öne çıkıyor. Antalya ve Muğla’da Kemer, Kaş, Göcek, Bodrum, Marmaris ve Fethiye tercih edilirken, İzmir’de Çeşme ve Urla; Aydın'da Kuşadası ve Didim çok rağbet görüyor. Bu bölgelerde gayrimenkul arayışı olan kişilerin esas kriterleri, öncelikli olarak manzara ve denize yakınlıkla birlikte market, hastane, ulaşım gibi sosyal olanaklara yakınlık. Denizi, doğası ve eğlence hayatı nedeniyle tatilcilerin gözdesi olan Bodrum, yazlık almak steyenlerin de en çok tercih ettikleri yörelerin başında. Bodrum'da ortalama büyüklükteki yazlık ev fiyatları 200 bin ile 500 bin TL arasında. Bodrum'da en gözde bölgeler ise Yalıkavak, Türkbükü, Gümüşlük [Karakaya), Bitez, Turgutreis, Ortakent-Yahşi, Konacık ve Mumcular. Türkiye'de son yıliarda yabancıların ev alımında hissedilir derecede artış gözlemliyoruz. Bölgelere göre tercihler de değişiklik gösteriyor. Örneğin Rusya, Norveç gibi soğuk ülke vatandaşlarının sıcak bölgeleri tercih ettiği görülüyor. En çok tercih ettikleri yerler ise Antalya, Alanya, Belek ve Kemer. İngilizlerin yoğunlukla tercihi Muğla özellikle de Fethiye, Kaş, Kalkan, Dalaman olurken, Kuşadası ve Didim de gözde yerler arasında. Geçen yıla kadar Arapların vazgeçilmezi Bursa-Yalova hattı iken son iki yıldır Ege ve Güney kıyılarına yoğun ilgi gösterdikleri, en fazla da Çeşme ve Alaçatı’dan alım yaptıklarını gözlemliyoruz. Almanlar ise Alanya ve çevresinde tatillerini geçirmeyi ve buralarda gayrimenkul almayı tercih ediyorlar.

"Euro değer kazanınca yazlık talebi arttı''

Ingiltere, İrlanda, Hollanda,

Belçika, Almanya ve az da olsa Fransa, Danimarka ve Finlandiya'dan Türkiye'ye yatırım talebi var. Bu ülkelerin iklim şartları yılın 300-320 günü kapalı ve yağışlı olduğu için Türkiye'den gayrimenkul edinmelerinde sıcak hava ve güneşin etkisi büyük. Gelen yabancıların çoğu emekli. Daha çok 1+1 yazlık evleri tercih ediyorlar. Ayırdıkları bütçe ise ortalama 50 bin euro civarında oluyor. Euro'nun TL karşısında değer kazanmasıyla talep patlaması oldu. Daha önce haftada 4-5 yazlık ev talebi alırken, şimdi haftada 20-25 talep alıyoruz. Gelen yabancıların çoğu artık Bodrum ve Antalya gibi büyük ve kalabalık yerleri tercih etmiyor. Fethiye, Marmaris, Sarıgerme, Dalyan, Kuşadası en çok tercih edilen yerler.

Kuşadası'nda ev fiyatları düştüğü için 50 bin euro'ya 2+1 ve 3+1 ev bile alabiliyorlar. Doğayı tercih edenler ise Karadeniz yaylarından ev talep ediyor. İspanya'da evlerini satan ünlüler ise Türkiye'de yatırım yapmaya başladı. AvrupalI ünlü ve tanınmış isimlerden talep alıyoruz. Ruslar ve Amerikalılar ise yatırım için büyükşehirleri tercih ediyor. Rusların Türkiye'de yatırımları arttı. Son dönemde gelişen ticaret bağları ve vizesiz geçiş olanağı Rus yatırımcıyı Türkiye'ye çekti. Tabii bunun yanı sıra Arap dünyasını da unutmamak lazım.

Onlar daha çok arazi, otel, iş merkezi ve AVM gibi büyük yatırımları tercih ediyor. Yazlık almak isteyen Araplar ise Antalya'dan uzaklaşıp İzmir ve Ege kıyılarına yöneldi.

"Ruslar ve Araplar denizi tercih ediyor''

Türkler yazlık ev yatırımı için Ege ve Akdeniz bölgelerini tercih ediyorlar. Yüzde 70'i de yazlık yatırımını Antalya ve çevresinde yapıyor.

Antalya ve Bodrum Türklerin değişmez tercihi. Akdeniz’de son zamanlarda Türklerin Kaş ve Kalkan'a ilgisinin arttığını gözlemliyoruz.

Yabancıların ana tercihi ise Kemer. Denize yakın olması Türkler için en önemli kriter. Denize yakınlık kriteri Ruslar ve Araplar için de geçerli. Ruslar için binanın eski ya da yeni olması çok önemli olmazken, Araplar mutlaka yeni ve büyük konutları tercih ediyor. AvrupalIlar ise merkeze yakın ve daha bakir yerleri tercih ediyorlar. Araplar İstanbul'da eskiden Boğaz çevresini tercih ederken, fiyatlar çok yükseldiği için şimdi Silivri tarafına çok rağbet ediyorlar. Hem İstanbul'a hem de denize yakın olması Arapları cezbediyor. Çanakkale bölgesinde ise Kepez ve devam eden hat boyuna son zamanlarda İngiliz ve Fransızlar ilgi göstermeye başladı. Geçtiğimiz yıl Kepez'de 1+1 evler 60 bin TL’ye satılırken, talebin artmasıyla birlikte 110 bin TL'ye kadar yükseldi. Kepez ve çevresi çok bakir ve yeni proje üretmeye çok uygun bölgeler. Çanakkale'de Saroz, yazlık yatırımı her zaman yoğun olan bir bölgedir. Ayrıca Çanakkale’nin içi ve Kepez turizm açısından hızla gelişiyor.

Para