Yeni AKM'de hangi değişiklikler yapıldı?

Dünya Gazetesi köşe yazarı Vahap Munyar bugünkü köşesinde yeni AKM'yi kaleme aldı.

İşte Vahap Munyar'ın 'Merak etmeyin yeni AKM’de asla AVM havası olmayacak' başlıklı yazısı...

2017 yılında dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Murat Tabanlıoğlu’nu aradı:

- İstanbul Taksim’deki Atatürk Kültür Merkezi’nin (AKM) mimarı babanız Hayati Tabanlıoğlu idi. Yenisini de sizin tasarlamanızı istiyoruz.

Murat Tabanlıoğlu, Bakan Avcı’ya beklentisini aktardı:

- Projeyi hazırlarken serbest çalışmak isteriz.

Murat Tabanlıoğlu, yeni AKM’yi tasarlama görevini alınca ilk iş her projedeki gibi bilgilerini tazeledi, dünyadaki eski-yeni önemli örnekleri gözden geçirdi:

- Her zaman yeni projeye başlarken daha önceden görmüş, incelemiş olsam da bilgilerimi tazelemek için çalışma yaparım.

Milano’dan Viyana’ya, Berlin’den Sidney’e, Paris’ten Londra’ya, ABD’ye kadar farklı ülke ve kentlerdeki opera binalarını inceledi. Ardından 120 kişilik ekip kurup, kolları sıvadı.

Murat Tabanlıoğlu, geçen pazar günü Levent Erden’in görüntülü platformda gerçekleşen “Next Akademi” buluşmasına konuk oldu:

- Dün, Bugün ve Pek Yakında AKM…

Çoğu iş dünyasından 200’e yakın kişinin katıldığı buluşmada sunumuna AKM’nin öyküsünden girdi:

- Babam Almanya’da tiyatro ve opera binaları üzerine master yapıp döndüğünde Taksim’de bir opera binasının gündemde olduğu söyleniyor. Tasarımında görev alması isteniyor. Babam, projeyi “kültür merkezi”ne dönüştürüyor.

1968’de tamamlanan AKM’nin o dönemki fotoğrafını ekrana yansıttı:

- Dış cephedeki alüminyum tül, o dönemde bu sanayi dalı ülkemizde henüz gelişmediği için Almanya’da yaptırılmış.

1969’daki yangını anımsadı:

- Babama yangın haberi ilk geldiğinde ailece Taksim’e gitmiştik.

Hayati Tabanlıoğlu’nun yangın sonrası mahkemelerde sanık sandalyesine oturtulduğunu belirtti:

- Sonunda yine AKM’yi babamın yapması istendi. AKM’nin yeniden hizmete girmesi 7 yıl sürdü. Dış cephedeki alüminyum tül, Aydın Boysan ve Vehbi Koç’un devreye girmesiyle Arçelik’te üretildi.

Yeni AKM’yi tasarlarken izlediği yolu paylaştı:

- Babamın 20’nci yüzyıldaki fikirlerini 21’inci yüzyıla taşıdık. Aslına bakılırsa babamın tasarladığı ana kütle korunuyor. Salonda hem doğal, hem dijital akustik var.

Ekrana yansıttığı görüntülerden yan binayı işaret etti:

- Yeni AKM’ye eklenen yeni fonksiyonlar yan binada hayata geçiyor. 1300 kişilik kapasite 2000’i aşıyor.

İnşaatı Sembol İnşaat & Yeni Yapı konsorsiyumunun üstlendiğinin altını çizdi:

- Komplekste iyi bir restoran, kafe, kütüphane, sergi salonu, küçük sinema salonu, kültür-sanata uygun alışveriş noktası olacak.

Restoran, kafe ve alışveriş noktasını duyan iş dünyasından bazı izleyiciler sordu:

- Sevgili Murat, öncelikle çok güzel bir eser olmuş, elinize sağlık. Yalnız, restoran, kafe, alışveriş noktasından söz ettin. Sakın AKM’de bir AVM havası ağırlık kazanmasın. Yani, içinde kültür-sanat etkinliği olan bir AVM’ye dönüşmesin.

Tabanlıoğlu yanıtladı:

- Başta Londra olmak üzere dünyada birçok opera binasında restoran-kafe ve satış noktası olur. Bunların AKM’yi bastırması mümkün değil. Hizmete girdiğinde öyle olmadığını göreceksiniz.

Tabanlıoğlu’nun anlattıklarına bakılırsa, yeni AKM, Taksim’e, İstanbul’a geçmişte olduğu gibi damga vuracak…

Su damlaları gibi olan avizede 500 motor var

Murat Tabanlıoğlu, yeni AKM’nin tasarımıyla ilgili çalışmaları yürütürken ana salondaki avizeye kafa yordu, aklına bir diskotekte gördüğü örnek geldi:

- Avizenin tavandan sarkan su damlaları şeklinde bir görüntü vermesini düşündük. Elbette hareketli bir avize oluyor.

Avizenin 500 parçadan oluştuğunu belirtti:

- Tavanda avizeyi hareket ettirecek 500 motor olacak. Oyun veya gösteri başladığında avize yukarı çekilecek.

Seyirci uyumasın diye koltuklar çok rahat olmayacak
Murat Tabanlıoğlu, ana salondaki izleyici koltuklarını ekrana yansıttı:

- Koltuklar için Renan (Nurus’un ortağı ve baş tasarımcısı Renan Gökyay) ile çalıştık. Tiyatro, gösteri izlemek için en iyisini tasarlamaya çalıştı.

Tam, “Çok rahat” diyecekken şu noktanın altını çizdi:

- Opera-tiyatro salonlarında koltukların çok fazla rahat olmaması gerekiyor. Aksi halde seyircinin uyuması söz konusu oluyor.

Yeni bir işletme modeli düşünülüyor

Murat Tabanlıoğlu, babası Hayati Tabanlıoğlu’nun AKM ile ilgili arşivinden çıkan bir notla ilgili bilgi paylaştı:

- Babam AKM’nin nasıl işletilmesi gerektiği konusunda bir model hazırlayıp o zamanki yetkililere iletmiş.

Yeni AKM’nin özel sektör anlayışıyla yönetilmesi gerektiğini belirtip, Avi Alkaş’a pas attı. Alkaş da anlattı:

- Sevgili Murat’ın yönlendirmesiyle Kültür ve Turizm Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy’la görüştüm. Sayın Bakanımıza yeni AKM’nin işletilmesi konusundaki önerilerimizi aktardım.

Gezi Pastanesi AKM’ye komşu balkon yapmalı

Bir süre önce Mudo’nun kurucusu Mustafa Taviloğlu, Murat Tabanlıoğlu’nu aradı:

- Sevgili Murat, biliyorsun AKM’nin yanı başındaki Gezi Pastanesi’nin sahibi Hakan Kıran ile meslektaşsınız. Kendisiyle bir görüşmende fayda var.

Tabanlıoğlu, Hakan Kıran’ı aradı, Gezi Pastanesi’nin yeni AKM’yle birlikte nasıl eski canlı günlerine dönebileceğini konuştular. Tabanlıoğlu, önerisini aktardı:

- Açık alan, bahçe gibi kullandığın bölümü kaldırmanı öneririm. Onun yerine AKM’ye bakan tarafa balkon yapsan daha iyi olacak gibime geliyor.

Murat Tabanlıoğlu, Levent Erden’le sohbetinde bu konuyu anlatıp ekledi:

- Yeni AKM, Taksim’e ve çevresine hareket, canlılık getirecek. AKM yeni haliyle hizmete girdiğinde bunu hep birlikte göreceğiz.