YeS-TR ile yeşil bina sayısı artıyor!

Türkiye'de ulusal ve yerel düzeyde enerji verimli, çevre dostu bina ve yerleşme uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla geliştirilecek yerli Ulusal Yeşil Sertifika Sistemi (YeS-TR) tamamlandığında, yetkili kuruluşlar tarafından bina ve yerleşme alanlarına sertifika belgesi verilecek.

Anadolu Ajansı’ndan Ayşe Şensoy Boztepe’nin haberine göre; Çevre ve Şehircilik Bakanlığından alınan bilgiye göre, küresel ısınma ve iklim değişikliği, su kaynaklarında azalma, çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tüketilmesi gibi sorunlar , yapı sektöründe çevre dostu yeşil binaların yapılması zorunluluk haline geliyor.

Sürdürülebilir kalkınma kapsamında 1990 yılından itibaren, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere dünyada birçok ülkede daha az enerji tüketen, doğal kaynakları daha az kullanan ve çevreyi daha az kirleten binaların yapımının desteklenmesi için birçok yeşil bina sertifikasyonları oluşturuluyor.

Bu kapsamda, Bakanlık ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) arasında, iklim verilerine ve yörelere uygun, ihtiyacı kadar enerji ve su tüketen, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan bina ve yerleşmelerin değerlendirilmesi ve sertifikalandırılması amacıyla 26 Şubat 2016'da "Ulusal Değerlendirme Kılavuzu" geliştirilmesine yönelik protokol imzalandı.

Daha sonra yapıyı arazi seçiminden yıkımına kadar yaşam döngüsü çerçevesinde değerlendiren, doğayla uyumlu, sürdürülebilir ve bulunduğu yerin coğrafi özelliklerini kullanan bina uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla da 2018'de Türkiye'ye özgü "bina" ve "yerleşme" ana kategorileri çerçevesinde "Sertifika Sistemi Kılavuzu" hazırlandı.

"Geçer", "iyi", "çok iyi" ve "ulusal üstünlük" sertifika dereceleri verilecek

Kılavuz çerçevesinde  8 Kasım 2019'da Ulusal Yeşil Sertifika Sistemi (YeS-TR) yazılımı alt yapısı oluşturularak çalışmalara başlandı.

Çalışmaları devam eden ve 2019 çeyreğinde tamamlanması beklenen yazılım sonrası Bakanlık tarafından ilgili kuruluşlara eğitim verilerek yetkilendirme yapılcak. Yetkilendirme sonrasında YeS-TR’nin 2021 yılının başında hizmet vermesi bekleniyor.

Gönüllülük esasına dayanan ve idarelerce zorunluluk olmayacak sistemde, yetki verilen kurumlar sürdürülebilir yeşil binalar ve yeşil yerleşmeler için "geçer", "iyi", "çok iyi" ve "ulusal üstünlük" sertifika derecelerinde sertifikalar oluşturacak.

Bina sektörü sera gazlarının yüzde 30'undan sorumlu

Türkiye'de nihai enerji tüketiminin yüzde 37'sini kullanan ve sera gazlarının yüzde 30'undan sorumlu bina sektöründe sürdürülebilirlik kapsamında yeşil binalar son zamanlarda popülerleşti.

YeS-TR ile  ulusal ve yerel düzeyde enerji verimli, çevre dostu bina uygulamalarının yaygınlaştırılması, yenilenebilir enerji teknolojilerinin teşvik edilmesi, karbondioksit emisyonlarının azaltılmasıyla Türkiye'ye özgü marka değeri olan sürdürülebilir yeşil bina sertifikalandırma sistemi sağlanacak.

Yurt dışından alınan yeşil bina sertifikalarının yaygınlaşmasıyla sertifikaların geçerliliği konusunda karışıklık oluşuyor ve bu programlar için yurt dışına yüksek meblağda ödeme yapılıyordu .

Bunların önüne geçmek için geliştirilen YeS-TR ile artık daha geçerli sertifika sistemleri verilmesi ve yurt dışına ödenen yüksek sertifika ücretlerinin azalması hedefleniyor.

Yeşil sertifika nasıl alınacak

Bina, yerleşme sahibi veya temsilcileri yeşil sertifika almak için, Yeşil Sertifika Uzmanı aracılığıyla Bakanlıkça yetkilendirilen değerlendirme kuruluşuna başvuru yapacak.

Değerlendirme kuruluşu yine kendi uzmanları tarafından "Ulusal Değerlendirme Kılavuzu" doğrultusunda değerlendirilen bina veya yerleşmeye puanlama yapılacak. Kuruluş Yeşil Sertifika Değerlendirme puanlamasına göre işlem tesis edecek.

Tüm bu işlemler YeS-TR üzerinden yapılacağı için hem Bakanlık tarafından yeşil bina özelliğine sahip binaların envanteri tutulacak hem de herhangi bir şikayet konusu olduğunda sistemden yapılan işlemler ve kayıtlar için inceleme yapılacak.