Ahmet Aras'tan esnaf kiraları açıklaması!
Bodrum, Fethiye, Marmaris esnafı devletten faizli kredi değil, hibe ve nakit desteği ile SGK ve Bağ-Kur borçlarının ertelenmesini ve kira desteği verilmesini istiyor. Esnaf 2021’e karamsar bakıyor.
Her yıl milyonlarca insanın tatil için gittiği Bodrum, Fethiye ve Marmaris ilçeleri Kovid-19 salgını sebebiyle yerli ve yabancı turistin gelmemesinden dolayı zor günler geçiriyor. İşyerini kapatmak zorunda kalan, bir taraftan da salgınla mücadele eden tatil beldesinde bulunan binlerce esnaf devletin kredi borçları, SGK ve Bağ-Kur borçlarını silmesini talep ediyor.
Cumhuriyet'ten Mehmet İnmez'in haberine göre; kiralarını zor ödediklerini ve 2021 sezonundan da umutlu olmadıklarını belirten esnaf, devletin faizli kredi yerine nakit desteği sağlamasını talep ediyor.
Merih Altıntaş (Çantacı): 10 yıldır çarşıda esnaflık yapıyorum. Geçen yıl zarar ettik, hatta kiraları dahi zor ödedik. Bu yıl tamamen pandemiden dolayı çöktük. Umudumuz, pandeminin bitmesi ve turistin gelmesi. Kredi almadık, çünkü faizli verilen kredi bize yaramıyor. Bağ-Kur borcum var vergi borcum. Ödeyemezsek icra gelecek. Devlet faizli kredi veriyor ama çözüm değil. Umutsuz bir sezondu. 2021 sezonu böyle devam ederse esnaf daha fazla sıkıntı yaşar. Acil destek şart.
Necdet Cengiz (Terzi): Pandemi döneminde gelir yüzde 60-70 oranında azaldı. Aylardır yıllardır biriktirdiğimiz parayı harcıyoruz. Çoğu zaman siftah yapmadan kapatıyoruz. Benim gibi onlarca esnaf bu şekilde. Umudumuz yok. Esnafa destek olmadığı için zor durumdayız. Sadece belediye bu dönemde kirayı almadı. Esnaf kara kara düşünüyor.
Bodrum’da 10 bine yakın esnaf bulunuyor. Birçok işletme hem kış sezonu, hem de pandemi nedeniyle açamıyor. Örneğin restoran, dövmeci, taksici ve çarşı esnafı gibi iş yapamayan işletme var. Rakamlara bakarsanız kötü mü, çok kötü değil ama iyi de değil. Esnaf kredi ertelemeleri ve destek bekliyor. Tabii bu Cumhurbaşkanı kararnamesiyle olacak. SGK, Bağ-Kur ve fatura borçlarının en az 3 ay ertelenmesini talep ediyor. Bu konuda birliğimizin görüşmeleri var. Eğer olursa mağdur olan esnaf biraz nefes almış olacak.
Mehmet Ali Cengiz (Tekne sahibi): Geçen yıl daha çok kötü olur diye düşündük ama yüzde 50 kayıp ile sezonu kapattık. Para kazanamadık ama masraflar çıktı, çalışanların maaşını ödedik. Devlet faizli kredi verdi. Ama turizm esnafını dahil etmediler. Bodrum yıllardır turizm de iyi diye kaldı ama aslında öyle değil. Bizi üvey evlat gibi görüyorlar. Banka borcu olan yeni tekne alan insanlar var. sezonda 2.5 ay çalışıyor 9.5 ay yatıyoruz. Havanda su dövüyoruz.
Galip Gür (Turizmci): Pandemi döneminde en çok etkilenen sektör turizm oldu. Muğla bölgesinde 2019 yılında 3 milyona yakın turist gelirken bu sayı 600 binlere düştü. Gelirler düştü, işletmeci ayakta durmakta zorlandı. Arap ve Rus turist ile biraz çarkı döndürmeyi başardı, ama bu yetmedi. Birçok otel sahibi açmadı. Pandemi 2021’de değil ama 2022’de turizm biraz canlandırır. Bu bölgelerin en büyük artısı ikinci konut olarak kullanılması. Bölgeyi ikinci konut olarak kullananlar biraz destek oldu. Bunlar yetmiyor tabi. Turizmci dayanmak için çaba gösteriyor, ayakta kalmaya çalışıyor. Artık esnaf paket servisi yaparak, günlük masrafları çıkarmaya çalışıyor. Bu da çırpınışın bir göstergesi.
YEREL YÖNETİMLER ESNAF VE VATANDAŞIN YANINDA
Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras: Bodrum, turizme dayalı bir kent olduğu için, hem esnafımız, hem de turizm sektörü ve bu sektörden beslenen yaklaşık 70 farklı iş kolu etkilendi. Bodrum, küresel salgınla mücadele sürecinde turizm ve hizmet sektörleri başta olmak üzere her sektörde ciddi iş, istihdam ve gelir kaybı yaşadı. Esnafın gelir kaybı yüzde 80’e dayanmış durumdaydı. Çiftçi ve üretici, üretimden vazgeçti. En büyük belirsizlik ise turizm sektöründeydi. Ekonomik ve ticari hayat yüzde 50 ve 80 aralığında yavaşlarken, turizm sektöründe bu oran yüzde 90’ı aştı. Yaz sezonunda tedbirlerin yumuşatılması ile birlikte bir turizm hareketliliği yaşadık. Ancak ziyaretçi sayısında büyük düşüş oldu. Güvenli ve sağlıklı turizm hedefi doğrultusunda attığımız adımlar, Bodrum’da beklentilerin çok altında da olsa, belli bir hareketlilik yarattı. Pandeminin ilk döneminde Belediye olarak esnafa destek amacıyla katı atık, ecrimisil, işgaliye bedellerinde ödeme kolaylığı sağlamak için meclis kararları aldık. Belediyeye ait dükkanlara kira ötelemesi getirdik. Evsel katı atık bertaraf ücretlerini belli bir süre erteledik. Şimdi yeni bir dalga yaşıyoruz. Esnaf bir kez daha kepenk kapattı, insanlar bir kez daha işlerinden, aşlarından oldu. Bu dönemde de biz yine halkımızın yardımına koşacağız. Ancak zaten kısıtlı olan belediye imkânlarıyla yetişebilmemiz mümkün değil. İlk dalgada, belediyemizin gelir kaybı 25 milyon lira oldu. Şimdi ise 200 binlik resmi nüfus bütçesiyle, 400 binin üzerinde nüfusa hizmet ulaştırmaya çalışıyoruz. Bu konuda desteğe ihtiyacımız var. Esnafın da beklentileri bu yönde. Kamu merkezli bir destek paketi beklentisi var. İşsizlik, beraberinde sosyal sorunları da getirecektir.
Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca: Pandemi dolayısıyla ilçe ekonomisi ciddi anlamda etkilendi. Sıkıntıları elimizden geldiğince hafifletmeye çalıştık. Esnafımızın kira işgaliyelerini öteledik. Sıkıntıda olan vatandaşlarımıza her türlü yardımı organize ederek, bu zorlu günleri elbirliğiyle atlatmaya gayret ettik ve etmeye de devam ediyoruz. Covid-19 ile mücadele kapsamında kiracıların, nisan, mayıs, haziran aylarında 3 ay kira ve ecrimisilleri ertelendi. Ayrıca, faaliyette bulunmayan işletmeler ile faaliyetlerinde önemli azalışlar meydana gelen işletmeler içinde, tekrar başladıkları ay dahil olmak üzere evsel atık tarife bedelinin alınmaması, faaliyete devam eden işletmelerin ise gecikme zammı olmaksızın 3 ay süreyle tarife bedelinin ertelenmesine imkân tanındı. Kapalı olduğu süreç boyunca da yıllık ilan ve reklam vergilerinin ödenmemesi sağlandı. Muhtelif borçlara bağlı icra işlemleri durduruldu. Hayırseverlerin bağışladığı 9 ton sebze ve meyve, belediye ekiplerince ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldı. Önlemler kapsamında, Fethiye’nin önemli turistik merkezleri, hastane, camiler, okullar, spor ve oyun alanları, sosyal tesisler ile pazaryerleri rutin olarak dezenfekte edildi. Uzun bir aradan sonra yeniden hizmet vermeye başlayan güzellik merkezleri, kuaför ve berber salonlarına hijyen dezenfektanı, elpen ve maske dağıtımı yapıldı. Mart ayından bu yana vatandaşlarımıza 275 bine yakın maske dağıtıldı. Oluşturulan 60 kişilik ekiple, ilçemizde yaşayan yerli ve yabancılardan gelen talepler yerine getirildi. Bu kapsamda emekli maaşının çekilmesi, alışverişlerinin yapılması, gıda yardımlarının karşılanması gerçekleştirildi.
Reuters’tan çarpıcı analiz: Esnaf daha fazla kira yardımı bekliyor!