Antalya'da riskli binalar ortadan kaldırılıyor!

Antalya'da deprem, sel, heyelan gibi afetlerde içinde yaşayanların can güvenliğinin olmadığı ‘riskli yapılar’ belediyelerin en yoğun kentlerden biri. Hürriyet'te yer alan habere göre; Antalya Büyükşehir Belediyesi, Kepez, Muratpaşa ve Konyaaltı belediyelerinin imar kayıtlarındaki bilgileri derleyen Hürriyet Akdeniz, kentin afetlerle mücadelede hangi aşamada olduğunu tespit etti. Bir zamanlar şehrin arka bahçesi olarak görülen Kepez’de birçok gecekondu kentsel dönüşüm kapsamında yıkıldı ve yerinde modern yapılar inşa edildi. Antalya’nın en eski ve tarihi mahallelerinin yer aldığı Muratpaşa’da da yüzlerce riskli yapı saptandı ve büyük çoğunluğu yıkıldı. Diğer ilçelere göre daha yeni bir yapı stokuna sahip Konyaaltı’nda ise sınırlı sayıda kentsel dönüşüm projesi hayata geçirildi. 

TÜRKİYE ÖLÇEĞİNDE BİR PROJE

Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamaya göre Antalya’da yaklaşık 120 bin binanın 85 bini 40 yaşını geçti. Afet riski olan yerleşimlerde yeni projeler hayata geçirildiğini söyleyen belediye yönetimi, şu bilgileri aktardı: “Kepez ve Santral Mahalleleri Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında yaklaşık 13 bin kişinin yaşadığı riskli yapılar ortadan kaldırarak yerine yeni binalar inşa ediliyor. Güneş Mahallesi’nde sağlıksız yapılar tahliye edildi. Kat karşılığı ihale çalışmaları devam eden bölgede deprem dâhil her türlü riske karşı güvenli bir kentsel yerleşme alanı kurulacak. Geleneksel mimari örneklerinin bulunduğu tarihi Balbey Mahallesi’ni yenileme projesi de hazırlanıyor. Güzelyurt, Altıntaş gibi mahallelerinde ise revize edilen imar planları doğrultusunda dönüşümün önü açıldı.”

Büyükşehir’in açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Alan bazlı projelerle eş zamanlı olarak bütüncül ve üst ölçekli kentsel dönüşüm çalışmaları da yürütülmektedir. Bu doğrultuda kentsel dönüşüm uygulamalarında izlenecek yol haritası oluşturmak için ilçe belediyeleriyle ortak bir çalışma başlatıldı. Söz konusu çalışma kapsamında 19 ilçe bürokratları ile toplantılar yapıldı ve kentin imar taslağı hazırlandı. Yenileme Projesi doğrultusunda kent merkezinde yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmış tarihi nitelikli yapıların ve geleneksel sokak dokusunun yeniden sağlanması ve Kaleiçi, Kalekapısı bölgeleriyle bir turizm-ticaret aksı oluşturulması hedefleniyor.”

Yetki artırılmalı 

Muratpaşa Belediyesi’nin verilerine göre, Antalya’nın en eski ve tarihi yerleşimlerinin dahil olduğu ilçede 2018-2020 arasında 206 riskli yapı saptandı. Aynı dönemde 176 riskli yapının yıkımı yapıldı. Kentsel dönüşüm mevzuatlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini söyleyen Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, “Yerel idarelerin riskli yapıları belirleyip topyekûn kentsel dönüşüme sokabilmeleri gerekir. Mevzuatın tek taraflı kararlara açık hale getirilmesi lazım. Aşama aşama kentsel dönüşümle binaların yenilenmesi gerekir” ifadelerini kullandı.

YÜZDE 70’İ KEPEZ’DE UYGULANDI

Antalya’da riskli yapı ve gecekonduların en çok olduğu bölge olan Kepez, kentsel dönüşüm projelerinin de merkezi haline geldi. Kepez Belediyesi’nden yapılan açıklamaya göre, 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun'un çıktığı 2014 senesinden itibaren Antalya’da yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarının yüzde 70’i ilçedeki gecekondu bölgelerinde uygulandı. İmar sorunları ile boğuşan, çok ciddi gecekondu stoku olan ilçenin, seneler içerisinde mülkiyet ve imar sorunları büyük oranda ortadan kaldırıldı. İmar revizyonu ile kat artışı yapıldı, 2B sorunu ortadan kaldırıldı. İlçeye olan talep hızlı bir şekilde arttı ve Kepez, ‘Türkiye’de En Çok Konut Satılan İlçeler’ başlıklı araştırmada ilk sıralara çıktı. 

EN ÇOK EV SATILAN İLÇELERDEN BİRİ

Eskiden gecekondu yoğun olan mahallelerin vatandaş eliyle dönüşmesi için imar plan revizyonları, gerektiğinde mevzuata uygun emsal ve kat artışları yapıldığı ifade edilen Kepez Belediyesi’nin açıklamasında, riskli yapı kararı verildikten sonra sahipleri tarafından yıkılmayan binanın yıkımının belediye tarafından gerçekleştiği belirtildi. Kentsel dönüşüm sürecinin genel olarak vatandaşlar tarafından gerçekleştiği Kepez’de belediyenin imza attığı projeler de bulunan 137 hak sahibine 317 dairenin teslim edildiği Gülveren Mahallesi’nde inşaat ihalesi, ‘konut yapımı karşılığında arsa satış’ modeliyle düzenlendi. Yeni Emek Mahallesi’nde hak sahipleri müteahhitle anlaşarak sitelerini yeniledi.

KONYAALTI’NDA BAŞVURU ÇOK AZ

Antalya’nın diğer ilçelerine göre daha yeni binaların ev sahipliğini gerçekleştiren Konyaaltı’nda ise sadece birkaç riskli yapı için kentsel dönüşüm başvurusu gerçekleşti ve bu binaların yenilendiği açıklandı. Konyaaltı Belediyesi’nden doğal afetlerle mücadele dahilinde çalışmalarla ilgili yapılan açıklamada şu bilgiler bulundu: “Zümrüt ve Çakırlar mahallelerini kapsayan Küçük Dağ Bölgesi, Batı Çevreyolu, Muhasara Bölgesi ve Arapsuyu mahallelerinde şehircilik ilkelerine uygun, yeşil alan bakımından zengin yapılaşma için imar plan çalışmaları sürüyor. İlçede 222 adet acil durumlar için toplanma alanı mevcuttur. Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği ve Sığınak Yönetmeliği kapsamında yeni yapılarda ve açık alanlarda bu yönetmelik hükümleri doğrultusunda ruhsat düzenlenmektedir. Belediye bünyesinde çok sayıda iş makinesi, arazöz, su tankeri ve çeşitli arazi araçları ile her türlü afete hazırlıklı durumdadır.

RİSKLİ BİNALAR NASIL YIKILIYOR?

İçinde yaşayanların can güvenliğinin bulunmadığı riskli yapılarda, ‘tespit başvurusu’, ‘risk tespiti’, ‘riskli yapıların yıktırılması’ ve ‘yıkım sonrası uygulama’ olmak üzere 4 aşamalı süreç bulunuyor. Yasa gereği riskli yapıların önce sahipleri tarafından tespit ettirilmesi isteniyor. Lisanslı kurumlar tarafından riskli olduğu tespit edilen yapılar ilçe belediyelere açıklanıyor. İtiraz olursa belediyeler tarafından tekrar inceleniyor. Riskli yapı olarak tapu kütüğüne kaydedilen taşınmazların sahiplerine, 60 günden az olmamak kaydıyla süre tanınarak yıktırılması talep ediliyor. Bu süre içinde yıkılmamışsa 30 günden az olmamak üzere ek süre veriliyor. Bu süre sonunda elektrik, su ve doğal gaz kesiliyor. Yıktırılmayan yapılar il müdürlükleri tarafından yıkılıyor. Riskli yapısı yıkılan vatandaşlara yeni yapılacak konutlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından faiz desteği ve kira yardımı, devlet kurumları ve belediyeler tarafından da vergi ve harç muafiyeti veriliyor.

Antalya ve Muğla'da çıkan yangında 2 bin 516 bağımsız birim ağır hasar aldı!