Arsal Arısal: Kentsel dönüşüm haksız rekabete yol açıyor!

Mimarlar Odası Kocaeli Şube Başkanı Arsal Arısal, kentsel dönüşüm projeleri ve Tramvay Projesi'ni değerlendirdi. Kentsel dönüşümün dünyadaki karşılığına baktığımızda ülkemizde uygulanan haliyle çok benzerlik göstermediğini vurgulayan Arısal, "Bu sektörün ayakta kalması için çeşitli yollar deneniyor. Ancak mevcut uygulamasıyla kentsel dönüşüm birçok hak kaybına ve haksız rekabete yol açıyor" dedi. Tramvay Projesi'ni de değerlendiren Arısal, "O kadar kararsız hareket ediliyor ki, açıklanan güzergahlar birden farklılaşıyor. İlk açıklanan hali ile son hali arasında dağlar kadar farklar var" diye konuştu. 

BİRÇOK HAK KAYBI 

Ülkemizdeki ve ilimizdeki kentsel dönüşüm çalışmalarıyla ilgili konuşan Ansal, şunlan söyledi: "Kentsel dönüşümün dünyadaki karşılığına baktığımızda bizim ülkemizde uygulanan haliyle çok benzerlik göstermediğini görüyoruz. Son dönemde ülke ekonomisini fiktif olarak ayakta tutan bir inşaat sektörü var. Dolayısıyla da bu sektörün ayakta kalması için çeşitli yollar deneniyor. Ancak mevcut uygulamasıyla kentsel dönüşüm birçok hak kaybma ve haksız rekabete yol açıyor. 

ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL ETTİ 

Hatta rahat rahat kentsel dönüşüm yapılabilsin, engelleyici hiçbir etken olmaması için 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun isminde bununla ilgili bir kanun çıkarıldı. Bu kanun kendi içinde belirsizlikler taşıyan, mülkiyet hakkı, barınma hakkı da dahil anayasal birçok hakkı yok sayan çeşitli maddeler içermekteydi. Sonrasında birkaç maddesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. 

VATANDAŞ 3-4 KAT  TOKİ  15 KAT 

Örneğin kabaca; sizin mülkiyetinizde olan bir yerle ilgili bir dönüşüm yapılmak istendiğinde dava açabiliyordunuz ancak yürütmeyi durdurma hakkı talep edemiyordunuz ve hukuka aykırı da olsa bu işlemler yapılabiliyordu. Doğal olarak bu madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Şu anda da kentsel dönüşüm adı altında ülkemizde plansız yapılaşmanın önünü açan birçok uygulamayla karşı karşıyayız. Bu birçok şehirde olduğu gibi Kocaeli'de de kentin siluetinin bozulmasına çeşitli haksız rekabetlere yol açtı. Vatandaşın kendi arsasında 3-4 kat yapı yapabildiği yerlerde TOKİ eliyle 10-15 katlı binalar yapılıyor. 

BİR KISIM ZENGİNLEŞİYOR 

Bugüne kadar kentsel dönüşüm adı altında yapılan tüm uygulamalar; Dikmen'de, Sulukule'de, Ayazma'da, Tarlabaşı'nda ve daha birçok yerde, bölge halkının yıllardır yaşadıkları yerlerden zorla tahliye edilmelerine, işlerini kaybetmelerine, borçlandırılmalarına, sosyal, ekonomik ve kültürel hak ihlallerine maruz kalmalarına ve insan hakları mağduriyetlerine yol açarak, yıllarca kurdukları ilişkilerinin yok olmasına yol açtı. Projeler toplumun çok küçük bir kısmının aşırı derecede zenginleşmesine yol açarken toplumun büyük çoğunluğunun yoksullaşmasına, evsizleşmesine, kentin dışına sürgün edilmesine neden olduğunu görüyoruz."

KENTLİ, KENTTE AZINLIK OLMUŞ 

"Kocaeli'ye bir mimar gözüyle bakacak olursanız, sizi en çok rahatsız eden şey ne olur? " sorumuzu cevaplandıran Arsal Ansal, "Kocaeli, sanayinin çok etkin olduğu, çok fazla göç almış-almaya devam eden, plansız yapılaşmış ve ne yazık ki yapılaşmaya da devam eden bir şehir. Kentli bilinci de ne yazık ki bu yüzden ciddi ölçüde azalmış. Bir şehir düşünün, birden fazla sayıda o şehirde bulunan hemşeri derneği var. Kentli bilinci çok az çünkü. Kentli, kentinde azınlık olmuş Kocaeli'de. Ve yapılan tüm yatırımların kendi başlarına düşünülüp şehrin bütününü görmeden yapılması en önemli sorunlarından biri Kocaeli'nin. Mesela yakın zamanda yaşadık; Ulaşım Master Planı yapılıyor ama toplu taşımla ilgili ciddi bir veri yok" ifadelerine yer verdi. 

TRAMVAY PROJESİ BİZİ ÜRKÜTÜYOR 

Tramvay Projesi'yle ilgili görüşlerini sorduğumuz, Ansal, şu ifadalere yer verdi: "Evet, şimdilerde bir tramvay projesi var şehrin gündeminde. Yine herhangi bir master plan üzerinden değerlendirilmiyor. O kadar kararsız hareket ediliyor ki, açıklanan güzergahlar birden Mimarlar Odası Kocaeli Şube Başkanı Arsal Arısal farklılaşıyor. İlk açıklanan hali ile son hali arasında dağlar kadar farklar var. Bu da plansız bir şekilde yapıldığı zaman gene farklı bir içinden çıkılamaz bir katkı sağlayacak diye biz meslek insanlarını ürkütüyor. 

YILARDAN BU YANA YANLIŞLAR 

Çünkü sonrasında karşımıza çıkan tabloya bakıyoruz; merkezinin doğru dürüst bir girişi çıkışı olmayan bir şehir görüyoruz. Kendi meslek alanımızdan baktığımızda çok acı ama 'bazen bir şeyler yapmamak, yapmaktan daha iyi bir mimarlık demek' oluyor, daha iyi bir çevreyi bize sunuyor. Yoksa Kocaeli'ye baktığımızda inanılmaz bir coğrafya ama yıllardır yapıla gelen yanlışlarla bu halini almış. Bu da bir mimar olarak beni en fazla rahatsız eden şey." 

Kocaeli Manşet