Asya'daki çevreci fabrikaların sayısı artıyor!

 Intel Vietnam'daki çip fabrikasını inşa ederken, sanayileşmiş ülkelerin çoğunda ağır kurallara tabi olan soğutucu kimyasallar benzeri maddeler için kapsamlı standartlar olmadığını gördü. 

Hatta Vietnamlı yetkililer Intel'e, ülkede iş yapan diğer imalatçılara hangi standartların uygulanması gerektiği konusunda bir önerisi olup olmadığını sordu. 

Intel'in Ho Chi Minh City'ye 16 kilometre uzaktaki 1 milyar dolarlık tesisinde bugün, Vietnam yasalarının öngördüğü çevre ve sürdürülebilirlik önlemlerinden çok daha ileri standartlar uygulanıyor. 

2010'da açılan komplekste, ülkenin en büyük güneş enerjisi düzeneği var. 

Şirket yetkilileri yeni su geri kazanım sisteminin, su tüketimini kısa sürede yüzde 68 oranında azaltabileceğini söylüyor. Tesis ayrıca, ABD Yeşil Bina Konseyi'nden sertifika almaya çalışıyor. 

Uzmanlara göre Batılı çokuluslu şirketler ve bazen de onların Asyalı tedarikçileri gelişmekte olan ülkelerde son beş yılda, çevreye daha saygılı tesisler inşa etmeye başladı. Önde gelen küresel sertifika kuruluşu ABD Yeşil Bina Konseyi, Asya'da sadece 300 kadar imalat tesisinin (Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik ya da LEED adlı derecelendirme mekanizması vasıtasıyla) sertifika aldığını belirtiyor. Danışmanlara göre çokuluslu Batılı şirketlerin fabrikalarına bağımsız sertifika almak için başvurmasının nedeni, yasalara uyma isteğinden ziyade sürdürülebilir bina tasarımının giderek bir şirket politikası haline gelmesi. Asya'daki tesislerin sertifikalanması, Bangladeş'te geçen yıl çöken çürük tekstil fabrikası gibi vakaların zıddı olan olumlu bir örnek oluşturuyor. 

Toronto merkezli Dünya Yeşil Bina Konseyi'nden Michelle Malanca, "Büyük şirketler küresel imalat tesisleri için bağımsız sertifika almaya karar verdi. Bu esasen risk azaltma politikasıyla ilgili" diyor. 

Vietnam'daki tesisin genel müdürü Sherry Boger, Intel'in bin 500 proje için yaptığı 59 milyon dolarlık sürdürülebilirlik yatırımları sonucunda, küresel enerji maliyetini 2008'den beri 111 milyon dolar azalttığını söylüyor. Boger bu projeler sayesinde karbondioksit salınımını ABD'deki 126 bin evin yıllık salınımına eşdeğer miktarda azalttıklarını belirtiyor. Intel'in Vietnam'daki tesiste yaptığı 1,1 milyon dolarlık güneş enerjisi düzeneği, her gün Vietnam'daki 500 motosikletin salınımına eşdeğer Vietnam'da, güneş enerjisi düzeneklerinden sandalyelere kadar standartların çok üstünde çevresel önlemlerin alındığı yeni Intel tesisi. 

karbondioksit salınımını önlüyor. 

Projenin sürdürülebilirlik baş danışmanı Melissa Merryweather'a göre 2011'de yapılan bir araştırma, sadece Nike için üretim yapan güney Vietnam'daki LEED sertifikalı bir ayakkabı fabrikasının sıradan bir fabrikaya göre yüzde 18 daha az elektrik ve yakıt ile yüzde 53 daha az su kullandığını gösterdi. 

Dünya Bankası'nın özel sektöre kredi sağlayan birimi Uluslararası Finans Kurumu'nun kıdemli sektörel yeşil bina uzmanı Prashant Kapoor, birçok fabrika sahibinin elektrik kesintileri yüzünden endişelendiği Hindistan'da da endüstriyel verimliliği artırmaya yönelik bir piyasanın geliştiğini söylüyor. 

Kapoor'a göre H indistan'da yenileme çalışmalarına dair talep artık düzenli şekilde arttığı için, birkaç yerli şirket bu alanda uzmanlaşmaya başladı. 

Malezya Yeşil Bina Konseyi'nin verileri, Malezya hükümetinin 2009'dan beri yaklaşık 70 bin metrekarelik üretim tesisine sertifika verdiğini ve bu rakamın, verilen toplam bina sertifikası sayısının yüzde l'ine denk geldiğini gösteriyor. Kâr amacı gütmeyen San Francisco merkezli Enerji Vakfı'nın Çin'deki bina programının yöneticisi Kevin Mo, Çinli yetkililerin 2012 sonuna dek sertifikalandırdığı 742 bina arasında 8 de fabrika bulunduğunu, diğer binalarının çoğunun ise konut veya ticari bina olduğunu söylüyor. 

Asya'daki yeşil bina sektörü üzerine uzmanlaşan Singapur merkezli danışmanlık firması Solidiance'tan Damien Duhamel'e göre, çokuluslu Batılı şirketlerin sertifika alma sebebi iyi niyetten ziyade şahsi çıkarlar. Buradaki riskler genelde, çevre kazaları veya skandalların yol açtığı halkla ilişkiler felaketleri şeklinde gerçekleşiyor. 

Olumsuz haberleri abartabilen sosyal medyanın giderek önem kazanmasının küresel markaların karşılaştığı riskleri artırdığını belirten Duhamel, şirketlerin karıştığı çevre skandalları için "Yeni savaş alanı burası. Bazı akıllı şirketlerin, örneğin Intel'in, şimdiden önlemler almasının sebebi bu" diyor. 

Mike Ives/Sabah The Newyork Times