Aylık yüzde 1,20 faizli ve 15 yıl vadeli konut kredi kampanyası gelecek mi, şartları neler olacak?
Son dönemde hükümetin konut satışlarına ilişkin aldığı kararlar emlak piyasasında büyük yankı uyandırdı. Mars Gayrimenkul'den Samet Hızalan konut sektöründeki son gelişmelere ilişkin çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Son dönemde hükümetin konut satışlarına ilişkin aldığı kararlar emlak piyasasında büyük yankı uyandırdı. Mars Gayrimenkul'den Samet Hızalan konut sektöründeki son gelişmeleri Konut Kredi Kampanyası Gelecek, Ama Nasıl?" başlığı altında değerlendirdi.
BDDK’a geçtiğimiz hafta almış olduğu bir karar olduğunu hatırlatan Mars Gayrimenkul'den Samet Hızalan, BDDK, konut kredilerinde ve konut teminatlı kredilerde uygulanacak kredi değer oranlarında değişikliğe gittiğini belirtti.
Bilindiği üzere BDDK konut satışlarına ilişkin yeni bir karar aldı. BDDK resmi internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, finansal istikrarın güçlendirilmesine dair koordineli makro ihtiyati tedbirler çerçevesinde, ikinci ve sonrası konut alımında tüketicinin kendisinin, eşinin veya 18 yaş altındaki çocuklarının malik olduğu en az bir konutunun bulunması durumunda konut kredisi değer oranı yüzde 75 daraltılacak. Karara göre, 5 milyon Türk Lirası değerindeki bir evi, ikinci tapulu evi olarak alacak olanlara evin değerinin yüzde 22,5’i kadar kredi kullandırılabilecek. İlk konut alımlarında ise kredi değer oranlarında bir değişiklik yapılmayacak.
KARARIN SONUÇLARI NE OLUR?
Alınan söz konusu kararı değerlendiren Hızalan "Alınan bu kararın iki sonucu söz konusu: birincisi, konut kredi kullanımları zaten düşük ama doğal olarak konut kredisine erişim daha da zor olacak; ikincisi ise alınan bu karar ilk evin alınmasında kullanılacak düşük faizli olası kredi kampanyasının bir hazırlığı olabilir" diye belirtti.
Türkiye genelinde konut satışlarının Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,7 yükselerek 109.548 olduğunu bildiren Hızalan, ülke genelinde ipotekli konut satışları Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,1 azalış gösterdiğini, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 13,3 olarak gerçekleştiğini aktardı. Yılın ilk 7 ayına değinen Hızalan, "İpotekli konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,2 oranında azaldı.
Zamanı biraz daha geniş tuttuğumuzda; konut fiyatlarının bugünle kıyaslandığında düşük, faiz oranlarının aylık yüzde 1 olduğu ortamda (2013-2017 yılları arasında) toplam satışların ortalama yüzde 35’inin kredili satışlar şeklinde karşımıza çıktığını görebiliyoruz." dedi.
KONUT ALIMLARINDA KREDİ KULLANIM ORANI YÜZDE 19,6
Benzer durumun 2020 yılında da var olduğunu ve yine aylık kredi faizlerinin ortalama yüzde 1,04 olduğu bir yılda kredili satışlar toplamın yüzde 38,2’sine denk gelmekte olduğunu anımsatan Hızalan, "Tam dersi durumda ise, 2018 yılında kredi faizleri aylık ortalama yüzde 1,61 iken kredi kullanım oranı yüzde 20,1; son 2,5 yıllık dönemde ise kredi faizleri yüzde 1,65 iken konut alımlarında kredi kullanım oranı yüzde 19,6 olarak gerçekleşti." şeklinde kaydetti.
Değerlendirmelerine devam eden Hızalan şu ifadeleri kullandı:
Aynı dönemde azalan bir başka veri ise ilk el konutlardaki kredi kullanım oranları oldu. Son iki buçuk yıl ortalaması yüzde 30. Yani, satılan her 10 konuttan sadece 3ü kredi ile satılmış durumda. Rakamlara daha fazla boğmadan özetlemek gerekirse, son yıllarda artan konut fiyatları ve kredi faiz oranı ortamında kredili satışlar geçmiş yıllara göre zaten azalmıştı; aynı şekilde kişiler kredi kullanımlarında ilk el yerine ağırlıklı olarak ikinci el konutlar için kredi kullanmayı tercih ediyorlardı.
Basında “ilk kez ev sahibi olacaklar için kamu bankalarının aylık yüzde 1,20 faizli ve 15 yıl vadeli konut kredisi kampanyasına hazırlandığına” ilişkin bir bilgi notu söz konusuydu.
Bu konuda Merkez Bankası ve BDDK’nın çalışma yaptığına dair haberleri de okumuştuk. Bu haberi ve son düzenlemeyi birleştirdiğimizde en olası sonuç şu şekilde karşımıza çıkıyor: Yakın vadede kamu bankaları önderliğinde cazip faizli bir konut kredi kampanyası başlayabilir ve bu kampanyanın hazırlığı kapsamında bu karar alınmış olabilir.
Bu kampanya (15 yıl vade, aylık yüzde 1,20 faiz oranı) gerçekleşse dahi, mevcut konut fiyatı ve hane halkı ortalama harcanabilir geliri ortamında “Konut Kredi Taksit-Hane Gelir Oranı’nın yüzde 42’ye kadar düşebileceğini (ortalama aylık taksit: 23.855 Türk Lirası) gösteriyor. Dolayısıyla, eğer bu düzenleme konut kredi kampanyasına bir hazırlık anlamında düşünülmüş ise, kampanyanın erişilebilirlik sorununa çözüm olabilmesi zor görünüyor.
GAYRİMENKUL VE 2. EL ARAÇ SATIŞLARI MERCEK ALTINA ALINDI
Gayrimenkul ve ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde ismin gizlenerek ilan verilmesi yasaklandı. İkinci el araç ve gayrimenkul satışına ilişkin yeni düzenlemeler yapıldı. Resmi Gazete'de yayımlanan kararlara göre, ilan sitelerinde kendi kimliğini gizleyerek sahte hesaplar üzerinden ilana çıkılması engellenecek.
Kişiler, kendisi, eşi veya bir ve ikinci dereceden akrabalarına ait olmayan ikinci el araç ve gayrimenkul için sadece yetki belgesi alarak satış ilanına çıkabilecek. İlan siteleri, bu kurala uygun ilan denetimi yapmakla yükümlü olacak. Bu kurala aykırı her ilan için 10 bin ile 100 bin lira arasında ceza uygulanacak.
İlan sitelerindeki sahte araç ve gayrimenkul ilanlarının önünün kesilmesi, söz konusu sitelerde gerçek veya tüzel kişilerin ilanlarının yer alacak olması spekülatif fiyat artışlarını bitirirken, haksız rekabeti ve kayıt dışılığı da ortadan kaldıracaktır. Kayıt dışı satış yapan kişiler vergi kaybının yanı sıra sektörde deformasyona sebep oldukları gibi araç fiyatlarında da normal ötesi yani köpük diye tabir ettiğimiz bir artışa sebep oluyordu. Son dönemde alınan tedbirlerle sektör yavaş yavaş normalleşmeye başlamıştı. Şimdi bu yönetmelikle birlikte bu normalleşmenin de hızlanacağını, vergi kaybının da bir nebze önüne geçilebilir. Devlete vergisini ödeyen, personel çalıştıran, bu işi kayıtlı bir şekilde hakkıyla yapan esnaf ta mağdur oluyordu. Yeni yönetmelik mağduriyetleri de ortadan kaldıracaktır."
TOKİ Muğla projesi için yeni tarih açıklandı! 304 yeni konut geliyor!
HSBC yıl sonu enflasyon beklentisini açıkladı: Yüzde 70'e yakın olacak!
