Bir evin iskana uygun olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Halk arasında ‘İskan’ olarak nitelendirilen ‘Yapı Kullanım İzin Belgesi’ nin kimine göre bir gayrimenkulun her şeyiyle yasal olduğunu gösterir belge olduğunu kimine göre de her bir belediyenin farklı prosedürlerle verdiği çok da önem arz etmeyen bir evrak olarak görüldüğünü söylüyor, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Başkanı Bekir Yener Yıldırım. Peki gerçekte nedir bu belge ve nasıl bir önem taşıyor? 

Bekir Yener Yıldırım, değerleme uzmanları olarak konuya baktıklarında, gayrimenkulle ilgili her kesimin, vatandaşından yatırımcısına, kamu görevlisinden emlakçısına, yapı kullanma izin belgesinin, yani iskan durumunun her kesim için son derece önemli olduğunu düşündüklerini anlattı.  

Neden ihtiyaç var? 

Öncelikli olarak neden böyle bir izin, bir evrak tanzimine ihtiyaç duyulduğunu anlatan Bekir Yener Yıldırım, “Elinizde kat ve bağımsız bölüm numarası yazılı bir mesken tapusu olabilir ama o meskenin gerçekten inşa edilip edilmediğini bilemezsiniz” diyerek, işte bu aşamanın sonlandırıldığını, planlanan ve izin verilen inşaatın yapıldığını, yapılan inşaatın ruhsat ve eklerine uygun olduğunu, alınması gereken diğer tüm izinlerin alındığını (İtfaiye/Su ve Kanalizasyon İdaresi/Doğalgaz İdaresi/Yapı Denetim Onayı gibi) yapının kullanılmasında fen ve sağlık bakımından herhangi bir sakınca olmadığını gösterir bir belgedir “iskan” veya resmi adıyla ““yapı kullanma izin belgesi” değerlendirmesinde bulundu. 

Mevzuata aykırı binaların “İskan” ı yoktur 

Yapı Kullanım İzin Belgesi’nin alınması için ise çeşitli süreçler ve ödenmesi gereken harçlar bulunuyor. Bu sebeplerle de her şeyiyle yasal ve uygun olan binalarda dahi bu belge olmayabiliyor. Yani yapı kullanma izin belgesi alabilir durumda olan bazı binalarda bile bu belge alınmamış olabiliyor. 

Bu nedenle yapı kullanma izin belgesi yok ise, mutlaka mevzuata bir aykırılığı vardır düşüncesinin de her zaman doğru olmayabildiğini söyledi Yıldırım ve ekledi, “Yani bir yapının mevzuata aykırılığı varsa mutlaka yapı kullanım izin belgesi yani “iskan”ı yoktur demek büyük ölçüde doğrudur. Fakat iskanı olmayan her yapının mevzuata aykırı olduğunu söylemek her zaman geçerli değildir” dedi.

İskanı alınmış bir bina, projesine uygun inşa edilmiş anlamına geliyor. Ancak yıllar içinde binada yeni eklemeler yapılabilir. İskana uygunolup olmadığı ancak onaylı mimari projesi ile mevcut inşaatın karşılaştırılmasısonucu anlaşılabilir.

Yapı kullanım izin belgelerine düzenleme yapılmalı 

Peki bir gayrimenkulün iskanı var ise bu gayrimenkule dair hiç bir risk, özellikle yasal riskler kalmamış mı demektir? İskanı varsa bu gayrimenkul her şeyiyle mevzuata uygundur diyebilir miyiz? Sorularına ise şu cevabı verdi Yıldırım, “Maalesef cevabımız hayır. Çünkü bu belge, günümüzde oldukça fazla karşılaşılan yanlış konum (trampa) konusunu maalesef içermiyor. Örneklemek gerekir ise, elimizde 1. Kat, 3 numaralı meskenin tapusu var, katta da 2 daire var. Üstelik bu gayrimenkulün yapı kullanma izin belgesi de var. Peki 1.katta hangi daire 3? İşte bunun cevabı maalesef mimari projesindeki kat planı ya da numarataj krokisi ile netleştirilebiliyor. Haliyle yapı kullanma izin belgesi, konumu teyit eden bir evrak değildir. Satın aldığınız dairenin size gösterilen daire olup olmadığını maalesef yapı kullanma izin belgesi ile anlayamazsınız. Esasında burada bir öneri olarak, yapı kullanma izin belgelerinin, numarataj krokisi ile tanzimi ve her bir bağımsız bölümün konumunu da gösterir bir evrak olması birçok karmaşayı ve mağduriyeti de önleyen bir düzenleme olacak” açıklamasını yaptı. 

Şebnem BER/Emlakkulisi.com