ÇED süreci nasıl işler?
Bir projenin çevre üzerindeki önemli etkilerinin belirlendiği bir süreç olarak tanımlanan ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) sürecinde hangi adımlar bulunuyor? ÇED süreci nasıl işler? İşte ÇED süreci...
ÇED süreci nasıl işler?
ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme), herhangi bir projenin çevre üzerindeki önemli etkilerinin belirlendiği bir süreç olarak tanımlanıyor. ÇED ile yeni proje ve gelişmelerin çevredeki sürekli veya geçici potansiyel etkilerinin sosyal sonuçlarını ve alternatif çözümlerini de içine alacak şekilde analizi ve değerlendirilmesi yapılıyor.
Peki ÇED sürecindeki aşamalar nelerdir? ÇED süreci nasıl işler? Diye soruyorsanız hemen yanılayalım:
Çevre etki değerlendirmesi süreci:
Proje Hazırlama
Proje sahibi projesi için hazırlıkları çalışmalarını yapar.
Yetkili Kuruma (örn. Çevre ve Orman Bakanlığı) Başvuru
Bazı üye ülkelerde, yatırım izni için yetkili kuruma başvurulmasından önce bu kurumu projeden haberdar etme gerekliliği vardır. Proje sahibi, bunu resmi gereksinim olmasa da gönüllü olarak da yapabilir.
Seçme-Eleme
Yetkili kurum ÇED gerekip gerekmediği konusunda karar verir. Bu kararı, yatırım izni başvurusu yapıldığında, yada proje sahibi Seçme-Eleme için başvuru yaptığında verebilir. Seçme-Eleme kararı kaydedilmeli ve halka
duyurulmalıdır.
Kapsam Belirleme
AB ÇED Direktifi uyarınca, proje sahibi yetkili kuruma kapsam belirleme sürecini yürütmesi için başvurur. Kapsam belirleme ÇED çalışmalarında ele alınacak konuları ve bu çalışmaların yürütülmesi ile ilgili hususları
belirler.
ÇED Çalışmaları
Proje sahibi ÇED Direktifi (ÇED Mevzuatı) uyarınca gerekli çalışmaları yapar veya yaptırır.
ÇED Raporunun İncelenmek üzere Yetkili Kuruma Sunulması
Proje sahibi ÇED Raporunu yatırım (proje) izni başvurusu ile birlikte sunar.
ÇED Raporunun İncelenmesi
Bazı üye ülkelerde ÇED Raporunun incelenmesi için yetkili kurum dışında kurumlar da söz konusudur. Birçok ülkede yetkili kurum raporları kendi uzmanları vasıtasıyla inceler. ÇED Raporu yetersiz bulunursa revize edilmesi veya ek çalışmalar yapılması istenebilir.
İlgili Kurum ve Kuruluşlar ve Halkın Katılımı
ÇED Raporu çevre konusunda yetkili kurumun yanı sıra tüm ilgili kurumlar ve halk tarafından incelenmeye açıktır. Bu incelemeler sonucunda ilgililer yetkili kuruma görüş bildirebilirler.
Karar Verme
Yatırım izni verilmeden önce ÇED Raporu ve ilgili tarafların görüşleri değerlendirilmelidir.
Kararın Açıklanması
Karar, olumsuz çevresel etkileri azaltıcı önlemlerin tanımı ve kararın sebepleri ile birlikte halka açıklanmalıdır.
Denetleme
Projenin uygulanması (inşaat, işletme, işletme sonrası) sırasında çevresel etkilerin ve olumsuz etkilere karşı alınacak önlemler denetlenmelidir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulama Yöntemi!
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği!
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com